بازار فرا بورس

بازار فرابورس چیست؟

بازار بورس و فرابورس، دو مفهوم نام ‌آشنا در بازار سرمایه کشور هستند که براساس کارکردهایشان تفاوت‌هایی با هم دارند. همان طور که در مقاله « انواع بازار بورس در ایران کدام است؟ » گفتیم، یکی از بازارهای بورس بازار فرا بورس در ایران، فرابورس است. فرابورس، بازار بورس رسمی است که بعد از بورس اوراق بهادار و بورس کالا ایجاد شده است و متشکل از 9 بازار با کارکرد و مقررات جداگانه است. هدف از ایجاد بازار فرابورس را می‌توان هدایت نقدینگی موجود در بازار به سرمایه‌گذاری مولد و اثرگذار خواند و با توجه به شرایط ساده‌تری که در پذیرش دارد، امکان سرمایه‌گذاری را برای شرکت‌های کوچک‌تر را نیز فراهم می‌کند.

در این نوشتار در خصوص فرابورس و چگونگی سرمایه‌گذاری در فرابورس ایران خواهیم خواند.

نگاهی به رسالت فرابورس ایران

در چارچوب برنامه‌های اقتصادی کشور برای فرابورس ایران یک رسالت اصلی در نظر گرفته شده است. این رسالت، ایجاد بازاری کارا و شفاف، اعتمادافزایی به منظور ایجاد بستری برای تامین مالی و درج اوراق بهادارسازی خوانده شده تا بازار سرمایه کشور به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد، بتواند در خدمت زندگی مردم باشد. فرابورس، بازار خارج از بورس است که در اصطلاح انگلیسی به آن Over the Counter Market یا به اختصار OTC می‌گویند. این اصطلاح جهانی در آن جایی به کار می‌رود که سهام شرکت‌هایی با شفافیت کمتر و وضعیت سودآوری نامطلوب، به صورت توافقی میان خریدار و فروشنده در این بازار معامله می‌شوند. در ایران این بازار با نظارت کمتری از سمت نهادهای نطارتی فعالیت می‌کند که سبب کاهش زمان پذیرش شرکت‌ها نیز می‌شود.

10 محور خدمت‌رسانی فرابورس ایران

فرابورس ایران را می‌توان یک شرکت خدمات‌محور دانست که خدمات آن در حوزه‌های متنوعی از مسائل مالی ارائه می‌شود. فرابورس ایران با هدف پاسخگویی به نیازهای موجود در بازار سرمایه کشور، در 10 محور اصلی خدمت‌رسانی دارد.

1. پذیرش سهام، اوراق بدهی و انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری: از وظایف شرکت فرابورس ایران، ایجاد و تسهیل فرآیند ورود ناشران اوراق بهادار علاقه‌مند به بازار سرمایه است.
2. عرضه‌یک‌جای اوراق بهادار: امکان عرضه یک‌جای سهام شرکت‌های معاف از ثبت نزد سازمان اعم از سهامی عام یا خاص بر اساس الگوی انجام معاملات عمده، از امکانات منحصر به فرد فرابورس ایران است.
3. پذیره‌نویسی: سهام شرکت‌های در شرف تاسیس و یا پذیره‌نویسی سهام ناشی از سلب حق تقدم شرکت‌های سهامی عام خارج از بورس، در فرابورس پذیرفته می‌شود و متقاضیان این خدمات می‌توانند پس از اخذ مجوز لازم از سازمان بورس به فرابورس مراجعه کنند.
4. خدمات به ناشران ثبت‌شده نزد سازمان: نقل و انتقال سهام شرکت‌های سهامی عام در بازار پایه فرابورس انجام می‌شود.
5. خدمات به دولت: از جمله وظایف فرابورس ایران، ارائه خدمات مختلف در راستای تأمین مالی و تسویه بدهی‌های دولت به پیمانکاران بخش‌های مختلف از طریق انتشار و پذیرش اوراق بدهی نظیر مشارکت، اجاره، مرابحه، منفعت و اسناد خزانه اسلامی است.
6. خدمات به متقاضیان تسهیلات مسکن: از مهرماه سال 1389 و بر اساس یک توافق سه جانبه میان فرابورس، بانک مسکن و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه، تخصیص و معاملات ثانویه اوراق حق تقدم استفاده از تسهیلات بانک مسکن در سامانه معاملات فرابورس ایران و از طریق شعب کارگزاران عضو فرابورس و همچنین شعب بانک مسکن قابل انجام است.
7. خدمات به سرمایه‌گذاران (ناشران): تعامل با ناشران پذیرفته‌شده پس از پذیرش و انجام عرضه سهام به صورت متناوب ادامه داشته و اطلاع‌رسانی‌های لازم در خصوص بازار اول، دوم و همچنین بازار پایه صورت می‌گیرد.
8. خدمات راهبری سامانه‌های بازار (عملیات، نظارت و بازرسی بازار): فراهم آوردن بستر انجام معاملات کارا، شفاف و منصفانه و نظارت بر حسن انجام معاملات در این راستا صورت می‌گیرد.
9. خدمات در حوزه بازار بدهی: فرابورس ایران از سال 1389 به منظور توسعه بازار بدهی کشور، اقدام به طراحی و پیاده‌سازی ابزارهای مالی مبتنی بر بدهی کرده است. برای نخستین بار نیز منابع مالی مورد نیاز شرکت هواپیمایی ماهان به منظور خرید یک فروند هواپیمای ایرباس از طریق انتشار اوراق اجاره در فرابورس، تامین شد.
10. خدمات به سرمایه‌گذاران: شامل پیگیری و تعامل با ناشر و سازمان بورس در خصوص گشایش سریع‌تر نمادهای معاملاتی و تهیه گزارش‌های آماری و انتشار آن می‌شود.

9 بازار فعال در فرابورس ایران

بازارهای فرابورس ایران به دو بازار اوراق پذیرفته‌شده و اوراق پذیرفته‌نشده تقسیم‌بندی می‌شود که اوراق پذیرفته‌شده شامل شش بازار و اوراق‌ پذیرفته‌نشده شامل سه‌بازار می‌شود.

بازار اوراق پذیرفته شده

این بازار محلی برای داد و ستد طیف وسیعی از ابزارهای مالی است که در آن به منظور حمایت از سرمایه‌گذاران و کنترل ریسک پرتفوی سرمایه‌گذار، ضوابط خاص معاملاتی توسط ناظر صادر شده و ناشران این اوراق نیز بر مبنای دستورالعمل‌های موجود موظف به افشای دوره‌ای اقلام مختلف اطلاعاتی خود هستند. این بازار شامل 6 بازار زیر می‌شود:

1. بازار اول: در این بازار، شرکت‌های سهامی عام با رعایت دستورالعمل‌ها، مجاز به انتشار سهام خود هستند. در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری معامله می‌شوند.
2. بازار دوم: در این بازار نیز همچون بازار اول، شرکت‌های سهامی عام با رعایت دستورالعمل‌ها، مجاز به عرضه سهام خود هستند. شرایط پذیرش در این بازار منعطف‌تر از بازار اول است. در بازار دوم نیز سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری معامله می‌شوند. دامنه نوسان سهام موجود در بازار اول و دوم فرابورس، همانند دامنه نوسان بازار بورس است.
3. بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME): تشکیل این بازار، تحقق اهداف استراتژیک بوده و جذب سرمایه‌گذاران خرد مورد توجه نیست. باتوجه به اهداف استراتژیک بازار سرمایه در خصوص کمک به تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی، شرکت‌های کوچک و متوسط متقاضی حضور در بازار سرمایه، شرایط پذیرش ساده‌تری خواهند داشت.
4. بازار پایه: معاملات تمام تشکل‌های خودانتظام و نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار همانند بورس‌ها و شرکت ‌سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، در تابلو «پایه» انجام می‌شود. شرکت‌هایی در بازار پایه فرابورس ثبت می‌شوند که فرایند پذیرش در بورس را طی نمی‌کنند. بازار پایه فرابورس شامل سه تابلوی زرد، نارنجی و قرمز است که شرایط پذیرش شرکت‌ها در هر کدام از این تابلوها متفاوت است. جزئیات بازار پایه را می‌توانید در مقاله « بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟» مطالعه کنید.
5. بازار ابزارهای نوین مالی: بازار ابزارهای نوین مالی به 4 محور انواع صکوک، اوراق تسهیلات مسکن، اسناد خزانه اسلامی و صندوق‌ها تقسیم می‌شود. در واقع در این بازار تمامی ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام پذیرفته می‌شود. اوراق منفعت نیز در سال 1396 برای نخستین بار در این بازار عرضه شد.
6. بازار مشتقه: افزایش عمق بازار، کارایی بازار و مدیریت ریسک از دلایل آغاز به کار بازار مشتقه در سال 1396 بوده است. این بازار محلی برای معامله انواع قراردادهای اختیار معامله، قراردادهای آتی، پیمان آتی و قراردادهای معاوضه خوانده می‌شود. مقاله « بازار مشتقه چیست؟» درباره این بازار به طور کامل توضیح داده است.

بازار اوراق پذیرفته نشده

نقل و انتقال سهام شرکت‌های سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشده در بازارهای «پایه ب» و «پایه ج» و بازار سوم صورت می‌گیرد.

1. بازار پایه ب: در این بازار پایه امکان معاملات سهام در در تابلو مجزا «پایه ب» امکان‌پذیر است. شرکت‌هایی که در سال شمسی منتهی به دوره رسیدگی، از ضریب نقدشوندگی بالای 10 درصد برخوردار باشند در این بازار امکان حضور دارند.
2. بازار پایه ج: در این بازار پایه امکان معاملات سهام در در تابلو مجزا «پایه ج» امکان‌پذیر است. شرکت‌هایی که فاقد شرایط مندرج در تابلو «پایه الف» و تابلو «پایه ب» هستند، در این بازار امکان فعالیت دارند.
3. بازار سوم: معاملات عمده اوراق بهاداری که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را نداشته‌اند در بازار سوم امکان فعالیت دارند. در معاملات عمده یا عرضه یک جای اوراق، سهامدار عمده درصدی از سهام شرکت را عرضه می‌کند. در این بازار، بازارهایی همچون بازار دارایی فکری فرابورس ایران که محلی برای سرمایه‌های فکری و دانش‌بنیان کشور شناخته می‌شود، فعالیت دارند. از جمله مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران را باید بهره‌مندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه دانست. بازار سوم را نباید بازاری شامل معاملات دست دوم اوراق دانست.

کلام آخر

معاملات سهام در بازار فرابورس همانند معاملات سهام در بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه و از ساعت 9 صبح تا 12:30 صورت می‌پذیرد. فرایند خرید و فروش سهام در بازار فرابورس با فرایند خرید و فروش در بازار بورس تفاوتی ندارد. برای انجام معاملات در بازار فرابورس، افراد باید کد بورسی داشته و از طریق درگاه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها اقدام کنند. همان طور که در بالا بیان کردیم، پذیرش شرکت‌ها در بازار فرابورس بسیار راحت تر از بازار بورس است. بنابراین ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار بسیار بیشتر است. این موضوع به این معنی نیست که شرکت‌هایی که در فرابورس هستند ارزنده نیستند، بلکه بدین معنی است که برای معاملات سهام این شرکت‌ها باید بررسی‌های بیشتری را در نظر گرفت. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بازار فرابورس می‌توانید به سایت شرکت فرابورس ایران مراجعه کنید.

افزایش ۳۰ دقیقه‌ای جلسات ‌معاملاتی بازارهای فرابورس از شنبه آینده

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، معاونت بازار شرکت فرابورس ایران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: در پی مصوبه هیات مدیره فرابورس و بر اساس مواد سه و چهار دستورالعمل اجرایی نحوه معاملات اوراق بهادار در این بورس، زمان‌بندی جلسه معاملاتی بازار سهام 30 دقیقه افرایش می‌یابد.

بدین ترتیب در بازارهای اول، دوم و پایه، پیش‌گشایش از ساعت 8:45 تا 9:00، مرحله گشایش راس 9:00 و مرحله حراج پیوسته نیز از 09:00 تا 13:00 خواهد بود.

همچنین در بازار شرکت‌های کوچک و متوسط، پیش‌گشایش از 8:45 تا 9:00 و مرحله گشایش اول، 9:00 در نظر گرفته شده است.

در این بازار، مرحله حراج پیوسته از 9:00 تا 12:30 و پیش‌گشایش مرحله دوم نیز 12:30 تا 13:00 تعیین شده است.

در بازار SME همچنین مرحله گشایش دوم ساعت 13:00 خواهد بود.

شایان ذکر است تغییر زمان‌بندی جلسات معاملاتی بازارهای اول، دوم، پایه و شرکت‌های کوچک و متوسط فرابورس از شنبه نوزدهم شهریورماه انجام خواهد شد.

آموزش انواع بازار بورس فقط در 5 دقیقه! | نظارت

معاملات اوراق بهادار مانند،اوراق سهام، اوراق قرضه و. در بازارهای مالی انجام می شود. قیمت اوراق بهادار در بازارهای مالی با توجه به عرضه و تقاضا تعیین می شود. با استفاده از بازارهای مالی، شرکت ها سرمایه مورد نیاز خود را برای ایجاد فعالیت جدید تأمین می کنند.
زمانی که از بازارهای مالی صحبت می شود، اولین گزینه ای که به ذهن ما میرسد، بازار بورس و اوراق بهادار است، در صورتی که این بازار تنها بازار مالی نیست بلکه بازارهای مالی متعددی مانند: بازار بورس کالا، بازار طلا، بازار مسکن و. وجود دارد.
یکی از راههای سرمایه گذاری، خرید دارایی های مالی است. از انواع دارایی های مالی می توان به سپرده گذاری در بانک ها، صندوق های بازنشستگی و انواع بیمه نامه ها اشاره کرد.

دسته بندی بازارهای مالی

بازارهای مالی براساس معیارها به سه دسته تقسیم می شوند:

• بر اساس نوع دارایی
• براساس عرضه اوراق
• بر اساس سر رسید تعهد مالی

در ادامه به صورت کامل هر یک از این بازارها را توضیح خواهیم داد.

1- براساس نوع دارایی

بازار مالی براساس نوع دارایی به بازار سهام، بازار اوراق بدهی و بازار ابزارهای مشتقه تقسیم می شود.

بازار سهام: بازار سهام و یا به اصطلاح بازار بورس، از مهم ترین حوزهای اقتصاد به شمار می آید که در آن سهام به واسطه سایر بازارهای مرتبط مورد معامله قرار میگیرد.

بازار اوراق بدهی: بازار اوراق بدهی که به بازار قرضه نیز معروف است، خرید و فروش برگ های قرضه و یا اسناد که دارای سود ثابت هستند مورد معامله قرار می گیرد.

بازار ابزارهای مشتقه: از تخصصی ترین بازار های مالی می توان به بازار ابزار مشتقه اشاره کرد. خرید و فروش دارایی های مالی مانند، کالا، انرژی، ارز، پول و. در این بازار معامله می شود.

2- براساس عرضه اوراق

بازار مالی براساس عرضه اوراق به دو دسته بازار اولیه (Primary Market) و بازار ثانویه (Secondary Market) تقسیم می شود.

بازار اولیه(Primary Market): ایجاد بازاری که در آن اوراق بهادار برای بار اول عرضه و مبادله می شود را بازاراولیه می گویند. به عبارت دیگر می توان گفت که تشکیل سرمایه در این بازار انجام می شود.

بازار ثانویه(Secondary Market): اوراقی که در بازار اولیه مورد معامله قرار میگیرند، در بازار ثانویه فرصت دوباره برای معامله را دارند. در این بازار محدودیتی از نظر تعداد دفعات معامله وجود ندارد.

3- براساس سررسید تعهد مالی

سهام هایی که در بازار مالی براساس سررسید تعهد پذیرش می شوند، شامل: سهام عادی، سهام ممتاز، اوراق قرضه و اوراق مشارکت می باشند.

سهام عادی: سندی است که با توجه به آن اشخاص مالک در صدی از یک شرکت می شوند. دارندگان این سند حق رای و نظر در خصوص شرکت خریداری شده را دارا می باشند.

سهام ممتاز: سهام با نام و بی نامی است که شرکت ها هنگام افزایش سرمایه انتشار می دهند.

اوراق قرضه و مشارکت: اوراقی با نام و بی نامی است که با قیمت اسمی و به مدت معین انتشار پیدا می کند.

دسته بندی بازارهای بورسی

بازار بورس ، یکی از ارکان بازار سرمایه محسوب می شود. در این بازار، سهام شرکت ها و اوراق قرضه خرید و فروش و قیمت گذاری می شود.
بازار بورس به چهار دسته تقسیم می شود:

• فرابورس
• بورس اوراق بهادار
• بورس کالا
• بورس انرژی

نگاه کلی به فرابورس

بازار فرابورس ایران (OTC) در آبان ماه سال 1387 فعالیت خود را آغاز کرد. با توجه به شرایط بازارهای بورسی، برخی از شرکت ها شرایط لازم برای ورود به بازار بورس را ندارند، در نتیجه محیطی به نام فرابورس ایجاد شد. بازار فرابورس همانند بازار بورس می باشد، با این تفاوت که شرایط پذیرش راحت تری دارد. از مهمترین فعالیت های بازار فرابورس، پذیرش سهام شرکت های سهامی عام می باشد.

بازار فرابورس، شامل تقسیم بندی های زیر می باشد:

• بازار اول
• بازار دوم
• بازار سوم
• بازار پایه (زرد، نارنجی، قرمز)
• بازارهای ابزار نوین
• بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)

بازار اول

بیشتر فعالیت معامله گران در این بازار انجام می شود، همچنین بیشترین میزان سهم ها در بازار اول قرار دارد. دامنه نوسانات در این بازار، همانند بازار بورس 5% می باشد. شرکت ها برای پذیرش در بازار اول فرابورس لازم است که شرایط زیر را داشته باشند:

• گذشتن حداقل دو سال از فعالیت شرکت
• دارا بودن سرمایه ثبت شده به مبلغ 200 میلیارد ریال
• سود ده بودن شرکت
• نداشتن زیان انباشته شده
• داشتن حداقل 10% سهم شناور

بازار دوم

این بازار، بیشتر شامل سهام شرکت های سهامی عام می باشد. دامنه نوسانات در این بازار 10% می باشد. شرکت ها برای پذیرش در بازار دوم لازم است که شرایط زیر را داشته باشند:

• گذشتن حداقل یک سال از فعالیت شرکت
• دارا بودن سرمایه ثبت شده به مبلغ 200 میلیارد ریال
• داشتن حداقل 5% سهم شناور

بازار سوم

در بازار سوم که به بازار عرضه نیز معروف است، عرضه و پذیره نویسی سهام شرکت‌های سهامی انجام می شود. در این بازار، دامنه نوسانی وجود ندارد و خرید و فروش بدون محدودیت انجام می شود. از مزایای این بازار، معافیت و تخفیف مالیاتی شرکت های پذیرفته شده در آن می باشد.

بازار پایه (زرد، نارنجی، قرمز)

بازار پایه به سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می شود. تابلو زرد، دارای دامنه نوسانات 3 درصدی، تابلو نارنجی، دارای دامنه نوسانات 2 درصدی و تابلو قرمز، دارای دامنه نوسات 1 درصدی می باشد. در این بازار، ریسک سرمایه گذاری نسبت به بازارهای بورسی دیگر بسیار پایین است. تفاوت تابلوها در بازار پایه به سرمایه شرکت های ثبت شده در آنها بستگی دارد.

بازارهای ابزار نوین

در این بازار، اوراق تضمین شده ای که سه ماه تا سررسید آنها باقی مانده است، مانند: اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و. پذیرش و معامله می شود.

بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)

شرکت هایی که یک سال از فعالیت آنها گذشته و دارای سرمایه حداقل 1 میلیارد ریال هستند، در این بازار پذیرش می شوند. وجود سهام شناور در این بازار الزامی نمی باشد. با توجه به شرایط ذکر شده، شرکت های دانش بنیان به راحتی می توانند از مزایای این بازار استفاده کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به مقاله تفاوت بورس و فرابورس مراجعه نمایید.

بازاربورس اوراق بهادار

طرح اولیه راه اندازی بازار بورس و اوراق بهادار در سال 1315 مطرح شد. در سال 1333 ماموریت تشکیل و ایجاد مقررات و قوانین بازار بورس به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی محول گردید. این گروه در سال 1345 این قوانین را گردآوری و در نتیجه بازار بورس و اوراق بهادار در بهمن ماه سال 1346 فعالیت خود را آغاز نمود.

اوراق بهادار (Securities) به برگه هایی گفته می شد که دارای ارزش مالی و قابل نقل و انتقال می باشند. دارندگان این برگه ها دارای حق و حقوق مشخصی هستند. به عبارت دیگر، اوراق بهادار، نوعی ابزار مالی است که نشان دهنده مالکیت اشخاص در شرکت های بورسی می باشد.

در بازار سرمایه، اوراق بهادار به سه دسته تقسیم می شود:

• اوراق صاحبان سهام
• اوراق بدهی
• اوراق مشتقه

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرکت های ثبت شده در این بازار، می توانید به سایت ww.tsetmc.com مراجعه کنید.

اوراق صاحبان سهام در بازار بورس

سرمایه شرکت ها در بازار بورس به قسمت های مساوی تقسیم می شود که به آنها سهم یا سهام گفته می شود. اشخاص با خرید این سهام، صاحب سهام شرکت شده و دارای حق و حقوقی در شرکت می باشند. حقوق صاحبان سهام با توجه به فعالیت شرکت می تواند افزایش و یا کاهش پیدا کند. در صورتی که شرکتی ورشکست شود، پس از کسر بدهی ها حق صاحبان سهام پرداخت می شود.

اوراق بدهی در بازار بورس

اوراق بدهی یا اوراق قرضه، اسنادی هستند که با توجه به آنها شرکت ها متعهد می شوند سود سالانه ای را در زمان مشخص پرداخت کنند، همچنین در زمان سررسید نیز اصل مبلغ به سهامداران بازگردانده می شود. سهامداران این اوراق، هیچ مالکیتی در خصوص شرکت ندارند.
این اوراق زمانی توسط شرکت ها انتشار پیدا می کنند که برای شروع فعالیت جدید خود به نقدینگی نیاز دارند و از سویی قصد دریافت وام از بانک را ندارند. در نتیجه با انتشار این اوراق، نقدینگی لازم را به دست می آورند.

اوراق مشتقه در بازار بورس

اوراق مشتقه، اوراقی هستند که به تنهایی ارزشی ندارند و ارزش آنها با توجه به کالاهای فیزیکی (که می تواند به شکل سهام، کالا، نرخ های بهره و. باشد) تعیین می شود. معاملات این اوراق در بازارهای بورس و بازارهای خارج از بورس انجام می شود.
اوراق مشتقه به چهار دسته تقسیم می شوند که شامل موارد زیر است:

• قراردادهای سلف
• قراردادهای آتی
• قراردادهای اختیار معامله
• قراردادهای معاوضه

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ورد به بازار بورس و مراحل آن به مقاله چگونه وارد بازار بورس شویم مراجعه کنید.

بازار بورس کالا ایران

بازار بورس کالا در ایران با هدف ایجاد سازوکاری مناسب برای انجام معاملات و همچنین حذف نقص ها و کاستی های بازار سنتی در سال 1382 فعالیت خود را آغاز نمود. به بیان ساده بورس کالا، بازاری منسجم است که فروشندگان، کالاهای خود را در آن عرضه می نمایند. کالاهای عرضه شده توسط کارشناسان مربوطه قیمت گذاری می شوند.
بازار بورس براساس انواع کالا به چهار دسته تقسیم می شود:

• بازار فیزیکی
• بازار فرعی
• بازار مشتقه
• بازار مالی

در این بازار، همانند سایر بازارها برای فعالیت و خرید و فروش نیاز به دریافت کد معاملاتی می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازار بورس کالا و نحوه ثبت نام در آن به مقاله چگونه وارد بورس کالا شویم مراجعه کنید.

شناخت بازار بورس انرژی

بازار بورس انرژی به عنوان چهارمین بازار سرمایه می باشد. این بازار با هدف ایجاد شفافیت در قیمت کالا، نقدشوندگی و همچنین کشف قیمت در بازار معاملات انرژی به جهت عرضه محصولات نفتی، مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ و سایر حامل‌های انرژی در سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را آغاز کرد. بازار بورس انرژی از سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی تشکیل شده است. کارکرد و عملکرد هر یک از این بازارها با یکدیگر تفاوت دارد.

در این بازار تنها اشخاص حقوقی مجاز به دریافت کد معاملاتی می باشند. برای انجام معاملات در بازار بورس انرژی همانند سایر بازارها باید مراحل قانونی طی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مور بورس انرژی و مراحل ثبت نام آن به مقاله نحوه معاملات در بورس انرژی مراجعه کنید.

کلام آخر

با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، بازارهای مالی متعددی در دنیا وجود دارد.در هر کشور وجود فعالیت های شرکت های مختلف است که باعث می شود نیازهای جامعه و کشورهای دیگر فراهم شود. شرکت های مد نظر برای انجام فعالیت های خود نیاز به تامین منابع مالی دارند. در نتبجه وجود بازارهای مالی این امکان را فراهم کرده است که شرکت ها منابع مالی مورد نیاز خود را از این روش تامین کنند. بازار بورس یکی از انواع بازارهای مالی به شمار می آید که به چهار دسته تقسیم می شود: فرابورس، بورس اوراق بهادار،بورس کالا، بورس انرژی.

تغییر زمان معاملاتی در بازار فرابورس

معاونت بازار فرابورس ایران از تغییر زمان‌بندی جلسات معاملاتی بازارهای اول، دوم، پایه و شرکت‌های کوچک و متوسط فرابورس از شنبه نوزدهم شهریورماه خبر داد..

به گزارش اقتصادآنلاین؛ بر اساس اطلاعیه معاونت بازار فرابورس ایران، در پی مصوبه هیات مدیره فرابورس و بر اساس مواد سه و چهار دستورالعمل اجرایی نحوه معاملات اوراق بهادار در این بورس، زمان‌بندی جلسه معاملاتی بازار سهام افرایش می‌یابد.

بدین ترتیب در بازارهای اول، دوم و پایه، پیش‌گشایش از ساعت ۸:۴۵ تا ۹:۰۰، مرحله گشایش رأس ۹:۰۰ و مرحله حراج پیوسته نیز از ۰۹:۰۰ تا ۱۳:۰۰خواهد بود.

همچنین در بازار بازار فرا بورس شرکت‌های کوچک و متوسط، پیش‌گشایش از ۸:۴۵ تا ۹:۰۰ و مرحله گشایش اول، ۰۹:۰۰ در نظر گرفته شده است.

در این بازار، مرحله حراج پیوسته از ۹:۰۰ تا ۱۲:۳۰ و پیش‌گشایش مرحله دوم نیز ۱۲:۳۰ تا ۱۳:۰۰ تعیین شده است.

آشنایی با فرابورس و انواع بازار های مربوط به آن

فرابورس ایران با هدف ایجاد بازاری کارآمد، منصفانه و شفاف، تمهیدات و بستر سازی لازم را در زمینه انتشار سریع و عادلانه اطلاعات با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار انجام داده تا صاحبان سرمایه با آگاهی و شناخت بیشتر در خصوص انواع اوراق بهادار، درجات ریسک و سایر شاخصه‌های مهم، به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار پذیرفته شده در این بازار اقدام کنند

فرابورس

داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس (OTC) به طور مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک بورس انجام می‌گیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی که در بازارهای سازمان یافته رخ می‌دهد قرار دارد. یک بورس اوراق بهادار مزایایی همچون تسهیل نقدشوندگی، کاهش ریسک اعتباری در مورد نکول یکی از طرفین معامله، شفافیت و در دسترس بودن قیمت جاری بازار را دارد.
در معاملات بازار فرابورس قیمت برای عموم لزوماً منتشر نمی‌شود و به دلیل اینکه قراردادها دو جانبه هستند هر طرف می‌تواند نگران ریسک اعتباری طرف دیگر باشد.
همچون معاملات بورسی معاملات فرابورس در مورد کالا، ابزارهای مالی (شامل سهام) و اوراق مشتقه آنها انجام می‌گیرد. بازار اوراق مشتقه فرابورس در دارایی‌هایی مثل نرخ بهره، نرخ ارز، سهام و کالا فعال است.
تاریخچه فرابورس در ایران

فرابورس ایران با هدف ایجاد بازاری کارآمد، منصفانه و شفاف، تمهیدات و بستر سازی لازم را در زمینه انتشار سریع و عادلانه اطلاعات با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار انجام داده تا صاحبان سرمایه با آگاهی و شناخت بیشتر در خصوص انواع اوراق بهادار، درجات ریسک و سایر شاخصه‌های مهم، به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار پذیرفته شده در این بازار اقدام کنند.تلاش در راستای رشد و اعتلای بازار سرمایه، تنوع بخشی به محصولات بازار سرمایه، اعطای فرصت جدید به صاحبان صنایع نوپا و نیازمند به منابع مالی، افزایش مشارکت‌های مردمی و افزایش سهم دارایی‌های مالی در سبد سرمایه‌گذاری‌ها، رسالت فرابورس ایران محسوب می‌شود.تأسیس و راه اندازی بازارهای خارج از بورس در قانون بازار اوراق بهادار (مصوب ۱/۹/۱۳۸۴) پیش بینی شده است و بر اساس بند ۸ از ماده یک قانون بازار اوراق بهادار، بازار خارج از بورس، بازاری در قالب شبکه ارتباط الکترونیک یا غیر الکترونیک برای معاملات اوراق بهادار بر پایه مذاکره، معرفی شده است. طبق ماده ۴ قانون بازار اوراق بهادار صدور، تعلیق و لغو فعالیت‌های بازارهای خارج از بورس بازار فرا بورس بر عهده شورای عالی بورس نهاده شده است و در ماده ۲۸ این قانون نیز تأسیس بازارهای خارج از بورس همانند تأسیس بورس‌ها و نهادهای مالی منوط به ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است و فعالیت آن‌ها تحت نظارت سازمان انجام شود. بدین ترتیب، به موجب دستورالعمل فعالیت بازارهای خارج از بورس، مصوب ۱۲/۶/۱۳۸۶ شورای عالی بورس و در اجرای بند ۵ ماده ۴ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴ و مجوز شماره ۵۲۹۴۶/۱۲۱ مورخ ۱۹/۸/۱۳۸۷ سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت فرابورس ایران در تاریخ ۲۲/۸/۱۳۸۷ تحت شماره ۳۳۲۴۸۳ در اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیرتجاری تهران به ثبت رسید و فعالیت خود را آغاز کرد. پس از تدوین و تصویب دستورالعمل‌های مورد نیاز جهت پذیرش و دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات فرابورس و ایجاد زیر ساخت‌های لازم، بازار فرابورس ایران در تاریخ ۶ مهرماه ۱۳۸۸ به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

انواع بازارها در فرابورس

فرابورس ایران دارای پنج بازار به شرح زیر است:
1. بازار اول
2. بازار دوم
3. بازار سوم
4. بازار ابزارهای نوین مالی
5. بازار پایه
تبصره: پذیرش سهام شرکت‌های سهامی عام صرفاً در بازارهای اول و دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد. متقاضی پذیرش در صورت دارا بودن شرایط پذیرش، باید تقاضای پذیرش خود را در یکی از این بازارها به فرابورس ارائه نماید.

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران

بر اساس مقررات، همه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس ایران نیز وجود دارند. هم این موارد عبارتند از:
• تأمین مالی آسان و ارزان
• افزایش نقد شوندگی سهام
• بهره‌مندی از معافیت مالیاتی شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس
• نقل و انتقال سهام به‌صورت آسان- سریع و کم‌هزینه
• شفافیت و اعتبار قیمت سهام به واسطه مبادله در فرابورس
• اطلاع‌رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه
• بهره‌گیری از امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده‌تر تسهیلات بانکی
• معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از قشرها جامعه و افزایش اعتبار شرکت