اهرم مالی در بازار آتی

نویسندگان: مهین کفاش خورمیزی ، جمال برزگری خانقاه ، داریوش دموری ،

دوره آموزش آتی کالا | آتی زعفران، نقره، سکه، پسته، زیره

دوره آموزش بازار آتی کالا | آموزش آتی زعفران، نقره، سکه، پسته، زیره

کالج تی‌بورس | معامله‌گری به سبک جهانی

ویدئوی معرفی دوره آموزش آتی کالا | حسین شمس

معامله گران بورس ایران به شناسایی سود فقط از رشد قیمت ها در جهت صعود آشنایی دارند. با توجه به ریزش های طولانی در بورس و محدودیت های این بازار از جمله: وجود صف خرید وفروش مکرر و نبود اهرم برای نوسان گیری تیم کالج تی بورس شروع به آموزش بازارهای موازی با بورس کرده است. بازار هدف تیم ما آتی کالا است.

در این بازار قابلیت جذاب کسب سود از ریزش قیمت ها وجود دارد. وجود اهرم های متنوع می تواند با ترکیب استراتژی مناسب، سود آوری مستمری را برای معامله گران فراهم نماید.

آموزش بازار آتی کالا (نقره، سکه، زعفران، پسته، زیره و بورس)

• بخش اول: آموزش مبانی منحصر به آتی کالا
• بخش دوم: ارائه استراتژی های متنوع
• بخش سوم: مدیریت سرمایه و تمرین عملی

آموزش صفر تا صد

5 جلسه آموزشی

20 ساعت آموزش

توضیحات دوره آموزش آتی کالا | آموزش آتی زعفران، نقره، سکه، پسته، زیره و بورس

در کلاس های آموزش آتی کالا سعی بر ساده سازی مطالب برای درک بهتر بازار شده است. توضیحات حول محور کاربردی بودن و امکان اجرا کردن استراتژی ها و مطالب تئوری است. رکن اصلی بازار آتی کالا درک بازار مبتنی بر قرارداد است و سپس اجرای عملی مطالب آموزش داده شده است.
در همین راستا یک هفته بعد از اتمام دوره ی آموزشی مستند معاملات تیم آتی کالا به همراه فرصت های ایجاد شده در همین هفته ارائه می‌شود. هدف اصلی این دوره یادگیری و سپس اجرا کردن درست استراتژی معاملاتی برای کسب سود مستمر و لذت بردن از معامله ی درست است.

نردبان موفقیت در بازار آتی کالا

پله اول: مقدمه ورود به بازار آتی کالا

آشنایی با مبانی بازار های مشتقه و بازار کالایی، در این بخش از آموزش‌ها الفبای شکل‌گیری یک قرار داد آتی و تشکیل بازار های کالایی در جهان و ایران توضیح داده می شود. با مثال های فراوان و دیدگاه های مختلف موجود در بازار آتی کالا سعی در توضیح فلسفه ایجاد این بازار شده است. درک ودرونی کردن مطالب پایه و فلسفه تشکیل یک بازار ابتدای ورود به یک بستر معاملاتی است.

پله دوم: فاندامنتال آتی کالا و موقعیت های خرید و فروش

در بخش فاندامنتال عوامل موثر بر رشد و ریزش قیمت کالاهای موجود در بازار به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرد و دیدگاه خریدار و فروشنده قرار داد ها در بازه های زمانی متفاوت بیان می شود.

پله سوم: مدیریت سرمایه و اهرم مالی در بازار آتی استراتژی

بازار آتی کالا به دلیل وجود اهرم دارای ریسک های متفاوتی نسبت به بازار سهام است در نتیجه مدیریت سرمایه رکن اصلی موفقیت و سودآوری استراتژِی است.

آغاز معاملات قراردادهای آتی صندوق طلا در بورس از هفته آینده

تهران- ایرنا- قراردادهای آتی برپایه واحدهای صندوق طلا از هفته آینده در بورس کالا راه‌اندازی می‌شود که علاوه بر جذب سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاران جدید به این حوزه، موجب افزایش نقدشوندگی معاملات طلا و افزایش عمق معاملات گواهی سپرده و صندوق های طلا می‌شود.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، سکه طلا، دارایی محبوب فعالان بازار آتی بورس کالا که ۱۰ سال هر روز روی تابلوی معاملات می رفت و به جرات می توان گفت ابزار مالی جذاب بازار سرمایه بود، از شهریور سال ۹۷ به دلیل التهابات بازار نقدی طلا به طور موقت متوقف شد، پس از چند سال توقف قرار است این دارایی پایه با شکلی دیگر از شنبه بار دیگر روی تابلوی بازار آتی برود.

برخی کارشناسان در خصوص ورود طلا به بازار آتی بورس کالا از تعبیر «بازگشت طلا به خانه» یاد می کنند، چراکه افراد زیادی در بین سال های ۸۷ تا ۹۷ هر روز به مبادله این فلز ارزشمند در قراردادهای آتی مشغول بودند.

افزایش نقدشوندگی معاملات طلا

در این زمینه «احمد بیات»، کارشناس بازار سرمایه امروز (چهارشنبه) در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا اظهار داشت: طلا در نقاط مختلف جهان و از جمله ایران به عنوان یک دارایی امن و جذاب مورد توجه عموم و سرمایه گذاران است و این فلز ارزشمند همواره در سبد سرمایه گذاری ها قرار دارد.

وی افزود: این دارایی امن، زمانی که در قالب یک ابزار معاملاتی جذابی مانند قراردادهای آتی امکان معامله پیدا می‌کند، افراد زیادی را به سرمایه گذاری در این حوزه علاقه مند و جذب می کند که همه تجربه های قبلی در دنیا و کشورمان نیز بیانگر جذابیت بالای ورود طلا به ابزارهای مالی است.

بیات خاطرنشان کرد: بورس کالا معاملات قراردادهای آتی سکه طلا را در سال های گذشته تجربه کرده و اکنون نیز گواهی سپرده سکه طلا و صندوق سرمایه گذاری طلا در این بورس در حال معامله است.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: در این میان از شنبه آینده، قراردادهای آتی برپایه واحدهای صندوق طلا راه اندازی می شود که علاوه بر جذب سرمایه ها و سرمایه گذاران جدید به این حوزه، موجب افزایش نقدشوندگی معاملات طلا و افزایش عمق معاملات گواهی سپرده و صندوق های طلا می شود؛ می توان گفت طلا از شنبه با استقبال سرمایه گذاران با تغییر چهره به خانه خود برمی گردد.

آتی، بازاری دو طرفه

وی از جمله مزایای معاملات آتی واحدهای صندوق طلا را بهره گیری از مزایای قراردادهای آتی شامل نقدشوندگی بالا، استفاده از اهرم مالی، پوشش ریسک و هزینه اندک معامله برشمرد و خاطرنشان کرد: از سوی دیگر دو طرفه بودن این گونه قراردادها به عنوان یکی دیگر از مزایا و ویژگی های این ابزار تلقی می شود به طوریکه سرمایه گذاران هم در روند صعودی و هم در روند کاهشی امکان کسب سود را از معاملات آتی دارند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: این ابزار می تواند فعالان بازار را ترغیب کند که اگر قصد سرمایه گذاری در حوزه طلا یا سکه طلا را دارند به جای خرید فیزیکی و حضور مستقیم در این بازارها به صورت غیر مستقیم و از طریق صندوق های سرمایه گذاری که در حال حاضر وجود دارد و همینطور ابزار معاملات آتی روی این صندوق ها اقدام کنند و از مزیت های آن بهره مند شوند.

نیازی به پرداخت کل وجه نیست

وی تصریح کرد: حضور مستقیم در بازار طلا و سکه به معنای پرداخت کل مبلغ و ارزش قرارداد به صورت یکجا است درحالی که بازار آتی این ویژگی را دارد که تنها بخشی از مبلغ به عنوان وجه تضمین پرداخت می گردد و معامله گران می توانند از اهرم مالی این ابزار استفاده کنند. ضمن اینکه این بازار همانگونه که ذکر شد ویژگی دو طرفه بودن را دارد و اگر سرمایه گذار روند نزولی را تحلیل کند می تواند با گرفتن موقعیت فروش در بازار آتی از بازار سود ببرد و در آینده که قیمت ها کاهشی شد با بستن موقعیت، سود را شناسایی کرده و از بازار خارج شود.

بیات با بیان اینکه بازار آتی واحدهای صندوق طلا جذاب است و می تواند افراد و سرمایه گذاران زیادی را به خود جذب کند، گفت: در دو سال اهرم مالی در بازار آتی اخیر بازار سرمایه به لحاظ تعداد افراد خیلی گسترده شده و عموم مردم با بازار سرمایه از طریق بازار سهام آشنا شده اند و راه اندازی قرارداد آتی صندوق های طلا فرصت خوبی است که اگر فردی قصد سرمایه گذاری در حوزه طلا را هم داشته باشد به جای حضور مستقیم در بازار، از طریق معرفی این ابزارها و در قالب غیر مستقیم به بازار ورود کرده و سرمایه گذاری نماید و از مزایای آن بهره مند شوند.

به گزارش ایرنا، بورس کالا در جهت متنوع‌سازی ابزارهای مشتقه برای فعالان بازارهای مالی، زیرساخت معاملات قراردادهای آتی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق پشتوانه طلا را تکمیل کرده که معاملات این ابزار از ابتدای هفته آینده آغاز می‌شود.

گواهی سپرده سکه‌ طلا، ابزاری است که طی آن اشخاص، دارایی سکه طلای خود را با اطمینان نزد خزانه بانک‌ها امانت گذاشته و می‌توانند آن را در بستر بازار سرمایه در بازار پیوسته‌ای که در بورس کالای ایران فراهم شده مورد معامله قرار دهند.

همچنین صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلا نیز ابزار مهم دیگر سرمایه‌گذاری در بازار طلا است که توسط بورس کالا برای فعالان بازار سرمایه معرفی و اجرایی شده است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری پشتوانه طلا، وجوه سرمایه‌گذاران را در گواهی سپرده سکه طلا سرمایه‌گذاری کرده و سرمایه‌گذاران از نوسانات بازار طلا منتفع می شوند.

مقاله کنفرانس
بررسی رابطه بین تغییرات اهرم مالی با بازده سهام، بازده مورد انتظار آتی و عملکرد عملیاتی آتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران

نویسندگان: مهین کفاش خورمیزی ، جمال برزگری خانقاه ، داریوش دموری ،

چکیده:
امروزه چالشي ترين و بحث اگيزترين مباحث در مديريت مالي در تعيين ارزش شركتٰ، تاثير اهرم مالي بر عملكردٰ ،بازده و ارزش شركت است. از اين رو در اين تحقيق به بررسي رابطه تغييرات اهرم مالي با بازده سهام، بازده موردانتظارآتي و عملكرد عملياتي آتي پرداخته شده است. براي تعيين اهرم مالي از دو نوع اهرم مالي بر مبناي ارزش دفتري و ارزش بازار استفاده شده است. اين بررسي ها با استفاده از اطلاعات مالي 98 شركت پذيرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران طي دوره زماني 1380 تا 1389 و با بهره گيري از روش تجزيه و تحليل رگرسيون خطي چند متغيره انجام شده است. نتايج تحقيق دلالت بر وجود يك رابطه مثبت و معني دار بين تغييرات اهرم مالي بر مبناي ارزش بازار و ارزش دفتري با بازده سهام دارد؛ در حالي كه نتايج رابطه تغييرات اهرم مالي بر مبناي دو ارزشبازار و دفتري را با بازده مورد انتظارآتي مورد تاييد قرار نمي دهد. همچنين روابط مشابه اي بين تغييرات اهرم مالي برمبناي ارزش بازار و ارزش دفتري با عملكرد عملياتي آتي شركت ديده نشد.

بررسی رابطه بین تغییرات اهرم مالی با بازده سهام، بازده مورد انتظار آتی و عملکرد عملیاتی آتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران 3/21/2013 12:00:00 AM

معاملات فیوچرز Futures چیست و چطور باعث افزایش سود می شوند؟

قراردادهای آتی یا معاملات فیوچرز چیست و آیا در بازار ارز دیجیتال و بیت کوین نیز کاربرد دارد؟

معاملات فیوچرز که به آنها معاملات آتی یا Trading Futures نیز گفته می­ شود، یک قرارداد یا توافق نامۀ قانونی است که در زمان امضای قرارداد، معامله گران قیمتی توافقی برای خرید یا فروش یک کالا، یا مقدار مشخصی از یک محصولِ تولیدی و یا یک آیتم مالی را تعیین می­کنند. در واقع این قیمت را با بهای معینی برای تاریخ مشخصی در آینده یا قبل از تاریخ مشخص شده در آینده، برآورد می­کنند.

کالا یا ابزاری که طبق قراردادهای آتی تحویل می­شود، لازم است از لحاظ کیفیت و کمیت مشمول استاندارد بوده و زمان، قیمت و مکان داد و ستد آن نیز از پیش مشخص شده باشد. زمانی که به تاریخ مورد نظر قید شده در قرارداد برسید، معامله بر پایه قیمتی که در قرارداد توافق شده، انجام می‌گردد.

امکاناتی که در معاملات آینده تعبیه شده به افراد امکان می­دهد ریسک مربوط به مشاغل اصلی خود را کاهش دهند. شما می­توانید با معاملات فیوچرز در مورد خرید یا فروش قراردادهای سهام، در برابر تغییر نرخ بهره از سرمایه خود محافظت کنید. شما می­توانید با خرید یا فروش یک قرارداد ارزی، در برابر واریانس مبادله ارز که بر میزان پس انداز حساب مالی شما تأثیر می­گذارد، از معامله خود در برابر خطر احتمالی، محافظت نمایید.

چه مواردی مشمول معاملات آتی می­گردند؟

معاملات فیوچرز یا قراردادهای آتی استاندارد، بوسیله کالاهای متنوع و مبادلات آتی تعریف شده است. بسیاری از “کالاها” وجود دارند که قراردادهای آینده مربوط به آنها هستند و به آن­ها commodity گفته می­شود. تقریباً برای هر کالایی می­توان قرارداد آتی را تعریف کرد.

به عنوان مثال، برخی از مواد غذایی، سوخت های مختلف، فلزات گرانبها، اوراق بهادار، انواع ارز و حتی برخی از محصولات دور از تصور مانند تراشه های نیمه هادی، از محصولاتی است که با معاملات فیوچرز مورد معامله واقع می­شوند.

کالاهای معمولی شامل مواد غذایی (از قبیل کالاهای اساسی مانند گندم، شکر، ذرت، سویا، برنج، چای)، فلزات گرانبها (از جمله طلا، نقره، مس و غیره)، ارز (مانند دلار، یورو، فرانک سوئیس، ین و غیره)، فهرست سهام ( به عنوان مثال کارخانجات تولیدی و داروسازی)، محصولات مالی (مانند اوراق بهادار خزانه داری) و حتی برخی از کالاهای بسیار ویژه مانند قطعات الکترونیک برای محافظت در برابر نوسانات نرخ بهره پیش فروش می­شوند.

برخی از داستان های معاملات بزرگ آتی نشان می­دهد که چگونه با پیش بینی درست آینده می­توان ثروت عظیمی را حاصل کرد و یا بدون تحلیل کافی از دست داد.

اگر در بازار ارز های دیجیتال تازه وارد هستید و میخواهید تمامی مفاهیم و نکات مربوط به این بازار را بشناسید و یک سرمایه گذاری موفق داشته باشید پیشنهاد می کنیم از دوره ارز دیجیتال استفاده نمایید.

ویژگی‌های معاملات فیوچرز کدامند؟

قراردادهای آتی به طور معمول در بازارهای معاملات مالی، ویژگی‌های خاص خود را دارند که آنها را از دیگر معاملات متمایز می­کند، تعدادی از این خصوصیات در زیر آمده است:

مدیریت خطر یا ریسک: معاملات فیوچرز می‌توانند به عنوان حفاظی در مقابل ریسک‌های احتمالی معاملات استفاده ­شوند. این نوع معامله برای برخی از معامله گران از جمله کشاورزان مطلوب است، آنها محصولات خود را پیش فروش می­کنند، برای آنکه اطمینان خاطر حاصل کنند که پس از برداشت محصول از ریسک پایین آمدن قیمت در امان هستند. این نوع معامله همان قرارداد آتی است که ریسک بالا در پایین رفتن قیمت را از بین می­برد.

استفاده از اهرم: اهرم یا Leverage، قابلیتی است که در قراردادهای آتی کاربرد دارد. برای نمونه فرض کنید یک معامله‌گر با اهرم 1:2، می‌تواند تا دو برابر اعتبار خود سهام یا اوراق قرضه را با قرارداد آتی خریداری نماید. پس در اینصورت تا دو برابر نیز سود خواهد کرد ولی توجه داشته باشید در محاسبات اشتباه، ضرر او نیز دو برابر خواهد شد.

دیگر ویژگی های معاملات آتی کدامند؟

استفاده از پوزیشن فروش: در قراردادهای آتی امکان به کارگیری از پوزیشن شورت یا Short، برای معامله فروش یا Sell وجود دارد. در حالتی که یک معامله‌گر پیش بینی کند که کالایی با نزول قیمت مواجه است و یا به عبارتی ارزش یک دارایی رو به کاهش خواهد رفت، او قادر خواهد بود با استفاده از پوزیشن فروشِ قرارداد آتی، سود مطلوبی را کسب نماید.

جذب کردن نقدینگی: استفاده از معاملات فیوچرز می‌تواند راه‌ حلی برای جذب کردن نقدینگی به حساب آید. معاملات آتی می­تواند سرمایه‌های سرگردانِ معامله‌گران را در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و بازار ارز به کار گیرد.

دارایی های گوناگون: در برخی شرایط امکان دارد که معامله واقعی بعضی از کالاها برای معامله گران سخت باشد. به طور نمونه در نظر بگیرید که یک فرد معامله‌گر در نظر دارد که ده ماشین سنگین را خریداری کند، در این صورت تحویل این محصول عظیم به صورت فیزیکی و فروش دوباره آن اهرم مالی در بازار آتی به شخص دیگری کاری عبث به نظر می­آید. در چنین موقعیتی بهترین کار استفاده از معاملات آینده خواهد بود.

مشخص کردن قیمت: در برخی از بازارهای مالی که انجام معامله در آنها به صورت واقعی و فیزیکی سخت است، قیمت یا بهای موضوع معامله با عقد قراردادهای آتی مشخص می‌شود.

سودمندی های معاملات آینده کدامند؟

– سرمایه گذاران می توانند از قراردادهای آتی استفاده کنند تا قیمت یک دارایی اساسی را پیش بینی کنند.

– شرکت ها می­توانند قیمت مواد اولیه یا کالاهایی را که می­فروشند هدج کنند تا در برابر حرکات نامطلوب قیمت محافظت شوند.

– در معاملات فیوچرز ممکن است فقط نیاز به واریز بخشی از مبلغ قرارداد توسط یک کارگزار داشته باشد و لازم نباشد همه مبلغ را پرداخت کند.

نکات منفی قراردادهای آتی کدامند؟

– این خطر برای سرمایه گذاران وجود دارد که به دلیل استفاده از اهرم های آتی، می­توانند بیش از مبلغ سرمایه اولیه را از دست بدهند.

– سرمایه گذاری در معاملات فیوچرز ممکن است از حرکت قیمت به سوی قیمت های مطلوب جلوگیری کند.

– معاملات مارجین یا حاشیه ای می­تواند یک شمشیر دو لبه باشد، به این معنی که میزان سود برای معامله گران تقویت می­شود، اما احتمال دارد زیان های زیادی نیز به همراه داشته باشد.

مدیریت ریسک چگونه قراردادهای آتی را پوشش می­دهد؟

معاملات فیوچرز برای خریدار و فروشنده این امکان را فراهم می‌کند که بتوانند خود را از پیشامد خطرات احتمالی که ممکن است در آینده کالاهای مورد نظرشان را در برگیرد، حفظ کنند. به عنوان مثال یک شرکت می‌تواند با استفاده از پوزیشن لانگ Long کالای خاصی را که تمایل دارد، خریداری کند. این شرکت می­تواند با معاملات آینده، کالایی را خرید کند تا نیاز خود به آن کالا را برآورده نماید.

مثالی از معامله خرید آتی آن است که شرکتی برای 6 ماه آینده خود نیاز به چند تن آهن ‌دارد، در حال حاضر هر کیلو آهن 11000 تومان قیمت دارد، شرکت با یک قرارداد خرید آتی آهن مورد نیاز خود را به قیمت هر کیلو 10000 تومان می­خرد. بدین سان این شرکت با یک قرارداد خرید آتی، ریسک افزایش قیمت را خنثی می‌نماید.

مثالی از قرارداد فروش آتی آن است که یک تولید کننده، می­خواهد در آینده چندین تن آهن را به مشتری خود بفروشد، هم اکنون آهن کیلویی 11000 تومان قیمت دارد، این شرکت به عنوان فروشنده نمی­داند که در شش ماه آینده، آهن چه قیمتی خواهد داشت، به همین دلیل چندین تن آهن را به مشتری خود به قیمت کیلویی 10000 تومان به فروش می­رساند. از این طریق این شرکت ریسک کاهش قیمت آهن را از خود دور می­نماید.

در این دو مثال می­بینیم که یکی از دلایل عمده در عقد معاملات فیوچرز، نداشتن اطمینان معامله گران از اتفاقات آینده و حفظ کردن سرمایه شان از بالا و پایین رفتن قیمت می­باشد. با عقد این قراردادها، ریسک قراردادهای بین خریدار و فروشنده کاهش می‌یابد.

نقش سفته بازی در بازار قراردادهای آتی چیست؟

یک شخص تجاری، به عنوان نمونه یک کشاورز یا یک صادرکننده، امکان دارد آینده مالی خود اهرم مالی در بازار آتی را در معرض خطر ببیند. برای جبران این ریسک، آنها می­توانند با یک قرارداد آتیِ خرید یا فروش، از دارایی خود محافظت کنند.

هر سرمایه ای که در بازار نقطه‌ای یعنی بازار واقعیِ فعلی ایجاد کنند یا از دست بدهند، می­توانند در بازار مالی اهرم مالی در بازار آتی از دست بدهند و یا تامین کنند تا اختلاف پیش آمده را جبران کنند. به عمل این اشخاص هِدج کردن یا hedging گفته می­شود، اینها افرادی هستند که برای محافظت از خود در برابر ضرر مالی یا سایر شرایط نامطلوب دنبال راه حلی هستند.

از طرف دیگر، شما می توانید بدون داشتن مشاغل تجاری، توسط معاملات آتیِ قراردادهای خرید یا فروش، خریداری و یا فروش خود را به انجام رسانید. به عنوان مثال، اگر اعتقاد دارید که امسال نرخ بهره بالا می­رود، می توانید قراردادهای آتی اوراق قرضه دولتی خود را با پوزیشن شورت بفروشید.

به یاد داشته باشید که با بالا رفتن نرخ بهره، بهای اوراق قرضه کاهش می یابد و بنابراین اگر درست عمل کرده باشید، می­توانید با درگیر کردن سپرده خود در معاملات فیوچرز، سود عظیمی برای خود بسازید.

گروهی از افراد که هِدج نمی­کنند، اما در بازار برای گرفتن سود وارد معامله می­شود، سفته بازها یا speculators هستند. نسبت هدج کاران به سفته بازان تقریبا 3 : 1 است. سفته بازان برای اطمینان از وجود فعال و بازارهای نقدینگی بسیار مفید هستند.

مفهوم معاملات فیوچرز در بازار ارز دیجیتال چیست؟

تا به حال دیدیم که قراردادهای آتی بیشتر در حوزه کالاهای فیزیکی بکار گرفته می­شوند. البته در حال حاضر معاملات آتی پای خود را به دنیای ارز دیجیتال باز کرده است.

به طور نمونه معاملات آینده بیت کوین، نمونه ای از قراردادهای آتی است که در آن معامله گران قادرند حتی بدون آنکه بیت کوینی در دست داشته باشند، مستند بر پیش‌بینی خود از قیمت آینده این ارز، برای خرید یا فروش آن اقدام می­کنند. در حقیقت بستن قراردادهای آتی بیت کوین با تکیه بر معاملات پر خطر مالی که به آن سفته‌بازی یا Speculation گفته می­شود، انجام پذیر خواهد بود.

بهتر است با طرح یک مثال، با تاثیر قرارداد آتی بیت کوین بیشتر آشنا شویم. تصور کنید دو معامله گر برای مصون ماندن از ریسک بالا و پایین رفتن قیمت، یک قرارداد آتی امضا نمایند.

مفهوم اهرم مال در بورس

اهرم مالی به معنی استفاده از ابزار‌های مالی یا بدهی برای افزایش سود سرمایه گذاری است.

– باشگاه خبرنگاران نوشت: سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه‌ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روز‌ها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

اهرم مالی یا Leverage به معنی استفاده از ابزار‌های مالی یا بدهی برای افزایش سود سرمایه گذاری است. یک شرکت یا سرمایه گذار می‌تواند به غیر از دارایی‌ها و سرمایه‌اش، بدون اینکه سرمایه گذار جدیدی اضافه شود به طور مثال از طریق قرض گرفتن (ایجاد بدهی) سرمایه و فعالیت‌های مالی خود را افزایش اهرم مالی در بازار آتی دهد.

اهرم مالی سالیان زیادی است که در بخش‌های مختلف بازار‌های مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بازار ملک و مسکن افراد برای خرید خانه، زمین و سایر موارد از وام یا قرض استفاده می‌کنند. هرچه میزان وام و قرض دریافتی بیشتر باشد، فرد می‌تواند سرمایه بیشتر را خریداری نماید در مقابل ریسک بیشتری را برای بازپرداخت وام و قرض متحمل خواهد شد. در سایر بازار‌های مالی نیز افراد برای استفاده از فرصت‌های سرمایه گذاری و کسب سود از وام و اعتبار استفاده می‌کنند. دریافت اعتبار برای خرید سهام و اوراق بهادار نیز نوعی دیگر از استفاده از اهرم مالی است.

شرکت‌ها نیز برای اجرای طرح‌های جدید و تأمین منابع مالی از وام و اعتبار استفاده می‌کنند و اهرم مالی خود را افزایش می‌دهند. هرچه اهرم مالی به کار برده شده در یک شرکت بیشتر باشد به سرمایه کمتری نیاز دارد. استفاده از اهرم مالی سبب می‌شود سود یا ضرر بر روی پایه کمتری باشد، اما نسبت بالاتری بسازد. برای مثال شرکتی را در نظر بگیرید که ۱۰ میلیارد تومان سرمایه دارد. در صورتی که این شرکت برای انجام فعالیت‌های خود بتواند وام و اعتباری برابر ۳۰ میلیارد تومان دریافت کند، اکنون ۴۰ میلیارد تومان برای سرمایه گذاری در عملیات‌های خود خواهد داشت.

استفاده از اهرم مالی در شرکت‌های بورسی

همان‌طور که اشاره شد شرکت‌ها برای تأمین منابع مالی جدید می‌توانند به جای افزایش تعداد سرمایه گذاران، از اهرم مالی استفاده کنند. یکی از مزیت‌های استفاده از اهرم مالی نسبت به انتشار سهام جدید و دعوت سرمایه گذاران، در این است که سود‌های افزایش یافته از محل سرمایه‌گذاری‌های جدید، بین تعداد زیادی از سهامداران توزیع نمی‌شوند. البته باید در نظر بگیریم که اگر برنامه‌های توسعه‌ای شرکت طبق پیش‌بینی‌ها و سودی که مدنظر بوده محقق نشود، ممکن است بدهی بسیار زیادی از محل اهرم مالی برای شرکت ایجاد شود که شرکت را ناگزیر سازد تا از محل سود سهامداران این بدهی‌ها را تسویه کند.

استفاده از اهرم مالی در حالی که سبب می‌شود افراد یا شرکت‌ها بازدهی‌های بالاتری را کسب کنند، سبب بالا رفتن ریسک سرمایه‌گذاری آن‌ها نیز می‌شود. هر چه استفاده از اهرم مالی بیشتر باشد، افراد ریسک بیشتری را نیز باید بپذیرند؛ لذا زمانی که از اهرم برای سرمایه گذاری استفاده می‌شود و سرمایه گذاری مطابق با پیش‌بینی‌ها پیش نرود، زیان احتمالی بسیار بزرگ‌تر از زمانی می‌شود که از اهرم استفاده نشده است.

اهرم سود و زیان بالقوه را بسیار بیشتر می‌کند؛ بنابراین توجه به اهرم مالی شرکت‌ها برای بررسی تحلیلی آن‌ها بسیار مهم است؛ زیرا اهرم مالی نشان می‌دهد که چه میزان از رشد شرکت به وسیله طرح‌های توسعه‌ای و فعالیت‌های شرکتی بوده است یا توسط منابع مالی قرض گرفته، ایجاد شده است. نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام می‌تواند این موضوع را به خوبی نشان دهد.

بالا بودن این نسبت به معنی بالا بودن بدهی شرکت و استفاده بیش از حد از اهرم مالی است. در مقابل کم بودن نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام به معنی استفاده بهینه شرکت از سرمایه سهامداران و منابع موجود است. این نسبت برای هر شرکت می‌تواند متفاوت باشد، اما باید آن را با توجه به سایر شرایط شرکت در نظر گرفت تا به میزانی متناسب باشد که احتمال ضرر را کاهش دهد.

بسیاری از تحلیل گران از درجه اهرم مالی (Degree of Financial) برای بررسی‌های تحلیل شرکت‌ها استفاده می‌کنند. DFL به حساسیت سود هر سهم (EPS) نسبت به نوسانات درآمد عملیاتی نیز گفته می‌شود. بدین معنی که هرچقدر اهرم مالی بالاتر باشد، نوسان سود سهم نیز بیشتر است.

استفاده از اهرم مالی در قرارداد‌های مشتقه

بازار مشتقه شامل بازار‌های مختلفی از جمله قرارداد‌های اختیار معامله و آتی است همچنین می‌توان از اهرم مالی در بازار‌های مشتقه نیز می‌توان استفاده کرد.

به عنوان مثال در بازار آتی سرمایه گذاران از اهرم مالی برخوردارند. در این بازار، قرارداد‌های هر دارایی در شروع، اهرم ۱۰ دارند؛ اما با توجه به شرایط بازار و تغییر وجوه تضمین این میزان تغییر خواهد کرد.

برای مثال اگر کسی بخواهد از بازار قرارداد‌های آتی ۱ کیلو زعفران بخرد، با توجه به اینکه اندازه قرارداد آتی زعفران ۱۰۰ گرم است، باید ۱۰ قرارداد آتی اهرم مالی در بازار آتی بخرد. برای اخذ ۱۰ قرارداد آتی زعفران این فرد باید به میزان ۱۰ برابر وجه تضمین اولیه قرارداد‌های آتی، وجه نقد به حساب عملیاتی واریز کند. با فرض اینکه وجه تضمین اولیه قرارداد‌های آتی زعفران ۲۰۰ هزار تومان باشد؛ این فرد باید ۲ میلیون تومان پرداخت کنند.

وجه لازم = تعداد قرارداد * وجه تضمین اولیه

۲،۰۰۰،۰۰۰ = ۱۰ * ۲۰۰،۰۰۰

در مقابل اگر فرض کنیم که قیمت یک گواهی سپرده زعفران پوشال در بازار بورس که برابر با ۱ گرم زعفران است، برابر با ۱۰،۰۰۰ تومان باشد، این فرد برای خرید ۱ کیلو زعفران باید ۱،۰۰۰ واحد گواهی خریداری می‌کرد و به وجه نقدی معادل ۱۰ میلیون تومان نیاز داشت.

وجه لازم = قیمت گواهی سپرده * مقدار گواهی سپرده

۱۰،۰۰۰،۰۰۰= ۱۰،۰۰۰ * ۱،۰۰۰

استفاده از اهرم مالی برای انجام معاملات اعتباری

همواره بخشی از معاملات صورت گرفته در بازار سرمایه با استفاده از اهرم مالی یا همان اهرم بدهی انجام شده است. این بخش از معاملات توسط خریدارانی صورت می‌پذیرد که با تثبیت رونق بازار، به دنبال استفاده از فرصت رشد سریع قیمت‌ها هستند. افرادی که همچنان معتقد به بازدهی بالای بازار سرمایه هستند و می‌خواهند با گرفتن منابع مالی از کارگزاری‌ها (گرفتن اعتبار) کسب سود بیشتری کنند.

با توجه به ناپایدار بودن این منابع و ریسک بالایی که این قسمت از بازار به خریداران تحمیل می‌کند، معاملات انجام شده با ضرر‌های بسیار زیادی پایان می‌یابند. به‌عنوان مثال استفاده از اهرم مالی در سال ۹۲ باعث شد تا بسیاری از سهامداران حقیقی و حقوقی بیش از میزان سرمایه خود، سود کسب کنند و به تبع آن، شاخص کل بورس نیز بیش از حد معمول بالا رفت. در ادامه سال ۹۳ وضعیتی مشابه، اما در مسیر نزولی مشاهده شد.

در این سال سهامدارانی که از این اهرم‌های مالی در زمان نامناسب و نزول بازار استفاده کردند، زیان‌های سنگینی را متحمل شدند؛ به عبارت دیگر در زمان‌هایی که بازار سرمایه با هیجان و رشد زیادی همراه است، همراهی یک اهرم مالی همانند خرید اعتباری بر میزان هیجانات افزوده و نگرانی بابت اضافه جهش (overshoot) در بازار به وجود می‌آید؛ لذا این تجارب تلخ باعث شکل‌گیری تصور اشتباه درباره مناسب نبودن بازار سرمایه برای سرمایه گذاری می‌شود. در این راستا سازمان بورس به‌عنوان نهاد ناظر در سال‌های اخیر تلاش فوق‌العاده‌ای در جهت قانونمند کردن اعطای اعتبارات در شبکه کارگزاری‌ها به ویژه رعایت نسبت‌های کفایت سرمایه و اخذ وثایق کافی از مشتریان کرده است، اما هنوز هم ضرورت مدیریت حجم منابع اعتباری در کل شبکه کارگزاری احساس می‌شود.