رقم پنجم اعشار در نرخ ها، پیپت نام دارد
آشنایی با اصطلاح بروکر
در هر بازاری یکسری اصطلاحات خاص تعریف شده که برای معاملهگری، ما نیاز داریم به اصطلاحات آن بازار نیز مسلط باشیم. اصطلاحات کاربردی در بازار فارکس بسیار زیاد هستند که شاید برخی از آنها به گوشتان نیز خورده باشد، اما تابهحال متوجه مفهوم آن نشدید. باتوجه علاقهمندی شما دوستان، در مقاله قبلی قول دادیم که اطلاعات بیشتری در این زمینه در اختیار شما قرار دهیم. در این مقاله سعی کردیم برخی از اصطلاحات کاربردی در بازار فارکس را برای شما شرح دهیم.
لات (Lot)
یکی از اصطلاحات کاربردی در بازار فارکس، همین لات است. مفهوم لات چیست؟ این سوالی است که ذهن بسیاری از افراد تازهکار را درگیر کرده. درواقع منظور از لات، همان حجم معامله است. همچنین یکی از معیارهای مهم در مدیریت ریسک و سرمایه بهشمار میرود. چرا که یک معاملهگر باید حتی در بهترین موقعیتهایی که شناسایی میکند، مراقب حجم سرمایهای که وارد یک معماله میکند نیز باشد.
هر لات بهصورت استاندارد، ۱۰۰ هزار دلار است که به همین علت در گذشته فقط افراد ثروتمند میتوانستند در بازار فارکس معامله کنند. به همین منظور برای اینکه همه اقشار جوامع بتوانند در معاملات شرکت کنند مقدار لات را به ۱۰۰ قسمت تقسیم بندی کردند. به این ترتیب کمترین حجمی که در بازار فارکس میتوان معامله کرد مقدار ۰.۰۱ لات است. حال با یک حساب ساده میتوانیم محاسبه کنیم اگر ۱ لات برابر ۱۰۰ هزار دلار باشد، پس ۰.۰۱ لات برابر ۱۰۰۰ دلار حجم معامله است.
در جدول زیر میتوانید مقدار حجم لات به دلار را مشاهده نمایید:
مقدار حجم معامله | معادل دلاری |
۱ لات | ۱۰۰ هزار دلار |
۰/۱ لات | ۱۰ هزار دلار |
۰/۰۱ لات | هزار دلار |
پیپ (pip)
از دیگر اصطلاحات کاربردی در بازار فارکس پیپ است. همانطور که از مقاله قبل میدانید، معاملات در فارکس بهصورت جفت ارز انجام میشود. پیپ درواقع واحد میزان تغییری است که در نرخ مبادلهای یک جفت ارز، صورت میپذیرد. به عبارت دیگر، هر واحد جابهجایی قیمت را یک پیپ مینامیم.
اگه لیست جفت ارزها را در بازار فارکس نگاه کنید، میبینید که قسمت اعشار در قیمتها، دائم در حال تغییر است. یک pip معمولا یک ده هزارم نرخ جفت ارز است (یعنی رقم چهارم). ولی در جفت ارزهایی که یک طرفشان ین ژاپن (JPY) باشد، یک پیپ یک صدم نرخ محسوب میشود (یعنی رقم دوم).
بهعنوان مثال اگر نرخ EUR/USD از ۱.۰۸۵۰ به ۱.۰۸۶۰ تغییر کند، درواقع به میزان ۱۰ پیپ جابهجا شده است.
مثال ۲: اگر نرخ USD/JPY از ۱۱۱.۲۰ به ۱۱۱.۲۱ تغییر کند، درواقع به میزان یک پیپ جابهجا شده است.
تعریف پیپت
معمولا اکثر جفت ارزها در فارکس، با چهار رقم اعشار نشان داده میشوند. اما در برخی از بروکرها بخاطر رقابتی بودن قیمتها، ممکن است که بعضی از نرخ ها را با ۵ رقم اعشار نشان دهند. در این موارد بازهم رقم چهارم اعشار مقدار پیپ را نشان میدهد.
درواقع با تقسیم هر پیپ به ده قسمت، سعی شده قیمت دقیقتری را به مشتری نمایش داده شود. در این تقسیم بندی داخلی به رقم پنجم اعشار پیپت میگویند.
رقم پنجم اعشار در نرخ ها، پیپت نام دارد
نکته: در جفت ارزهایی که یکطرف معامله ارز ین (JPY) باشد، نرخ به دو رقم اعشار ختم میشود. در این نرخها رقم دوم اعشار مقدار پیپ خواهد بود. در بعضی از بروکرها که نرخ ین را با سه رقم اعشار نشان میدهند نیز رقیم سوم اعشار، پیپت در نظر گرفته میشود و رقم دوم همان مقدار پیپ مورد نظر است.
در جفت ارزهای ین، رقم دوم اعشار، پیپ و رقم سوم، پیپت نام دارند
ارزش پیپ چقدر است؟
یکی از سوالات مهمی که اینجا مطرح میشود این است که مقدار ارزش هر پیپ چقدر است و یا باعبارتی دیگر، هر پیپ چند دلار میشود؟
اینکه گفتیم مهم برای این است که هر معاملهگری باید بتواند مقدار سود و ضررش را با پیپ حساب کند و از ارزش هر پیپ نیز در معامله خود آگاه باشد.
اغلب این اصطلاح در بازار فارکس را میشنوید که یک معاملهگری گفته در فلان معامله، مقدار ۶۰ پیپ سود یا ضرر کردم. برای اینکه بدانیم دقیقا چهقدر سود یا ضرر کرده باید مقدار ارزش هر پیپ را در آن معامله بدانیم.
نحوه محاسبه ارزش پیپ
بهطورکلی ارزش هر پیپ به دو عامل زیر بستگی دارد:
ارزش هر پیپ از فرمول زیر محاسبه میشود
مقدار پیپ (به اعشار) * حجم واقعی معامله = ارزش پیپ
برای درک بهتر این فرمول چند مثال را مطرح میکنیم:
مقدار ارزش هر پیپ را در جفت ارز EUR/USD بهصورت زیر محاسبه میکنیم:
حجم معامله با لات | حجم واقعی معامله | فرمول محاسبه | ارزش هر پیپ |
۱ لات | ۱۰۰.۰۰۰ یورو | ۰/۰۰۰۱ * ۱۰۰.۰۰۰ | ۱۰ دلار |
۰/۱ لات | ۱۰.۰۰۰ یورو | ۰/۰۰۰۱ * ۱۰.۰۰۰ | ۱ دلار |
۰/۰۱ لات | ۱۰۰۰ یورو | ۰/۰۰۰۱ * ۱۰۰۰ | ۰/۱ دلار |
مقدار ارزش هر پیپ را در جفت ارز USD /JPY بهصورت زیر محاسبه میکنیم:
حجم معامله با لات | حجم واقعی معامله | فرمول محاسبه | ارزش هر پیپ |
۱ لات | ۱۰۰.۰۰۰ دلار | ۰/۰۱ * ۱۰۰.۰۰۰ | ۱۰۰۰ ین |
۰/۱ لات | ۱۰.۰۰۰ دلار | ۰/۰۱ * ۱۰.۰۰۰ | ۱۰۰ ین |
۰/۰۱ لات | ۱۰۰۰ دلار | ۰/۰۱ * ۱۰۰۰ | ۱۰ ین |
نکته مهم: دقت کنید که چه جفت ارزهایی را برای محاسبه ارزش پیپ استفاده میکنید. در مثال اول ما از جفت ارز یورو/دلار استفاده کردیم. پس ارزش هر ۱۰۰۰۰۰ یورو برابر ۱۰ دلار شد. اما در مثال دوم از دلار/ین استفاده کردیم. پس ارزش هر پیپ ما به ین محاسبه شده است و نه دلار!
به عبارت دیگر در جدول مثال دوم، ارزش هر پیپ در معامله ۱ لات دلار(۱۰۰۰۰۰ دلار)، به اندازه ۱۰۰۰ ین خواهد بود. حال اگر بخواهیم ارزش آن را به دلار بدست بیاوریم، باید ۱۰۰۰ ین را بر نرخ برابری دلار/ین تقسیم کنیم تا بدانیم که ۱۰۰۰ ین چند دلار است. در مثال فوق با نرخ برابری ۱۰۷.۸۰=usd/jpy، ارزش ۱۰۰۰ ین برابر ۹.۲۷ دلار میشود.
اهرم یا Leverage
اهرم یکی از اصطلاحات مهم در بازار فارکس است. برای اینکه این موضوع را بهتر درک کنیم، در ابتدا بدانیم که معنی لوریج و یا همان اهرم چیست؟
فرض کنید با موجودی سرمایه ۱۰۰۰ دلار، میخواهید به معامله در بازار سهام آمریکا بپردازید. حداکثر مبلغی که برای خرید سهام میتوانید خرج کنید نمیتواند از مقدار موجودی شما بیشتر شود. اما با اهرم یا همان لوریج این موضوع امکانپذیر است.
به عبارت دیگر، کارگزاران بازار فارکس(بروکرها) به شما به میزان دلخواهتان اعتبار خواهند داد که شما با آن میتوانید تا چند برابر سرمایهتان به معامله بپردازید. این میزان اعتبار میتواند از ۳ برابر شروع و تا چند هزار برابر نیز ادامه داشته باشد. برای مثال وقتی با اهرم ۱:۱۰۰۰ معامله میکنید، شما قادر خواهید بود تا ۱۰۰۰ برابر موجودی خودتان نیز معامله کنید.
پس با توجه به مطالب آشنایی با اصطلاح بروکر گفته شده، برای معامله ۰.۰۱ لات (حداقل حجم معامله) در جفت ارز EUR/USD ما نیاز به داشتن معادل ۱۰۰۰ دلار سرمایه در مانده حساب خود نداریم. زیرا تنها با داشتن اهرم ۱:۱۰۰، ما فقط به ۱۰ دلار سرمایه نیاز داریم. همچنین دقت داشته باشید که میزان سود و یا ضرر شما نیز به همان میزان در موجودی (ماندهحساب) شما تاثیر خواهد گذاشت.
توجه: استفاده از اهرم (و یا لوریج) به همان اندازه که در ابتدا جذاب است، میتواند خطرناک نیز باشد!!
اسپرد (Spread)
یکی دیگر از اصطلاحات کاربردی در بازار فارکس اسپرد است. اگر شما نرخ یک جفتارز را مشاهده کنید، با دو نرخ متفاوت مواجه میشوید. درواقع بازار فارکس نیز مثل تمام بازارهای دیگر، برای هر جفت ارز، دو قیمت متفاوت وجود دارد. یکی قیمت خریدار (Ask) و دیگری قیمت فروشنده (Bid). به اختلاف این دو قیمت اسپرد میگویند.
این مقدار برای نرخ هر جفت ارز با توجه به نوع حساب شمل میتواند متفاوت باشد.
بهعنوان مثال برای جفت ارز EUR/USD مقدار نرخ به شرح زیر است:
در مثال فوق مقدار اسپرد برابر با ۰.۲ پیپ یا ۲ پیپت است.
مقدار اسپرد درواقع سود بروکرها از اختلاف بین نرخ خرید و فروش به مشتریان است. برای همین یکی از ملاکهای مهم برای انتخاب بروکر ارائه کمترین مقدار اسپرد در معاملات است. هرچه بروکر میزان اسپرد کمتری برای نرخهای خود ارائه دهد، به نفع مشتری خواهد بود.
سواپ (Swap)
یکی دیگر از اصطلاحات رایج در بازار فارکس که برای خیلی از افراد سوال پیش میآید، همین سواپ است. سواپ تفاوت میان نرخهای بهره است و معمولاً واژهای است که در بازار ارز بیشتر به کار میرود. به این معنا که اگر شما یک معاملهای در فارکس باز میکنید، به دلیل نوع معاملات از نوع CFD، درواقع شما آن مقدار سرمایه را از بروکر وام گرفتهاید. پس اگر در زمان ۲۴ ساعت بروکر، که تایم تسویه حساب روزانه قراردادهای CFD بروکر با بانکها است، شما همچنان معامله خود را باز نگه دارید، پس باید مقدار تعیین شده اختلاف نرخ بانکی را هم به بانکها بپردازید/دریافت کنید.
نکته: به دلیل اینکه نرخ بهره در برخی از بانکهای خارج منفی و یا صفر هم هستند، ممکن است این مقدار بهره مثبت هم باشد. این موضوع که چطور میشود که نرخ بهره مثبت باشد، خود یک مقاله جداگانه را میطلبد که باید بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.
مارجین (Margin)
مارجین مقداری از پول است که در یک پوزیشن یا معامله، درگیر میکنید. اینگونه تصور کنید که شما یک حساب ۲۰ هزار دلاری دارید و تصمیم دارید ۲۰۰۰ یورو در مقابل دلار آمریکا (EUR/USD) بخرید. برای خرید این ۲۰۰۰ یورو، با فرض اینکه نرخ یورو به دلار آمریکا برابر ۱٫۰۸۵۰ باشد، شما چه میزان دلار آمریکا باید بپردازید؟ در واقع چه میزان مارجین نیاز دارید؟
وقتی نرخ در جفت ارز EUR/USD برابر ۱٫۰۸۵۰ است، یعنی ارزش هر یک یورو برابر ۱٫۰۸۵۰ دلار آمریکا است. پس برای خرید ۲۰۰۰ یورو، شما باید ۲۱۷۰ دلار آمریکا بپردازید.
۲۰۰۰ یورو = ۲۰۰۰ × ۱٫۰۸۵۰
۲۰۰۰ یورو برابر ۲۱۷۰ دلار آمریکا است
اگر شما یک پوزیشنِ خرید ۲۰۰۰ EUR/USD بگیرید. (یعنی شما ۲۰۰۰ یورو در مقابل دلار آمریکا آشنایی با اصطلاح بروکر خریده اید) پس مقدار ۲۱۷۰ دلار از کل ۲۰،۰۰۰ دلار موجودی حساب فرضی شما، بلافاصله در این معامله درگیر می شود (با فرض لوریج ۱). پس وقتی شما حجم معامله (Volume) را به طور مثال روی ۰٫۰۲ لات قرار میدهید و روی دکمه خرید کلیک میکنید. برای خریدِ این ۲۰۰۰ یورو ۲۱۷۰ دلار از حساب شما پرداخت میشود که این مبلغ درگیر شده از مانده حساب شما کسر خواهد شد. به این مقدار سرمایه که شما در معامله درگیر کردید، مارجین میگویند.
اکوئیتی (Equity)
اکوئیتی یا مانده خالص حساب، برابر است با موجودی کل حساب، به علاوه مقدار سود یا ضرر پوزیشن های باز (در لحظه).
اکوئیتی = بالانس + سود یا زیان متغیر
به عبارتی دیگر اگر شما هیچ معامله بازی نداشته باشید میزان اکوئیتی با میزان موجودی حساب کل شما برابر است . اما اگر معامله باز داشته باشید، مقدار سود و یا ضرر آن معامله در مقدار موجودی کل تاثیر داده خواهد شد.
سطح مارجین (Margin Level)
اصطلاح سطح مارجین، همان نسبت اکوئیتی به مقدار مارجین است (به درصد).
سطح مارجین = (اکوئیتی تقسیم بر مارجین) × ۱۰۰
یکی از مهمترین اصطلاحاتی که یک معاملهگر در بازار فارکس باید با آن آشنا باشد سطح مارجین است. زیرا با این مقدار در اصل بروکر محاسبه میکند که شما برای ادامه معاملات خود، چه میزان اعتبار دارید. سطح مارجین در هر بروکر متفاوت است و هر بروکر ظبق آشنایی با اصطلاح بروکر قوانین داخلی خود این مقدار را به شما اعلام میکند. به این ترتیب هرچه میزان درصد مارجین لول حساب شما عدد بالاتری را نشان دهد، شما اعتبار بیشتری برای معاملات بیشتر را در بروکر دارید. همین موضوع برعکس نیز صادق است. یعنی اگر میزان سطح مارجین شما به عدد ۱۰۰% برسد، یعنی میزان اکوئیتی موجودی حساب شما با میزان مارجین برابر شده . شما مجاز به باز کردن معامله جدید نخواهید بود، تا زمانیکه معاملات قبلی خود را ببندید.
مارجین کال (Margin call)
شاید یکی از تلخترین تجربههایی است که تقریبا تمام معاملهگران بازار فارکس آن را تجربه کردند. به این معنی که مجموع میزان ضررهای اعمال شده در مانده حساب شما از میزان موجودی حساب شما بیشتر باشد. در اینصورت بروکر میزان موجودی شما را بهعنوان تسویه حساب ضبط میکند.
استاپ اوت (Stop Out Level)
همانطور که گفتیم مارجین کال میتواند باعث از دست رفتن کل سرمایه گردد. همچنین ممکن است در برخی از شرایط خاص به دلیل یک اتفاق مهم نرخ قیمتها ناگهانی دچار نوسانات شدیدی گردند، که در آشنایی با اصطلاح بروکر نهایت به ضرر مشتری و شاید کال مارجین حساب شود. برای اینکه این اتفاق نیفتد، بروکرها اقدام به طرح اصطلاح استاپ اوت کردند. هر بروکر مقدار استاپ اوت مختص به خود را دارد. اکثر بروکرها حداقل این مقدار روی ۲۰% تعیین شده. یعنی اگر میزان ضرر معاملات شما در یک نوسان شدید قیمتی، به اندازهای زیاد شود که میزان اکوئیتی حساب شما به اندازه ۲۰% مقدار موجدی کل برسد، معامله شما بهصورت اتوماتیک به جهت سیو ۲۰% از مانده حساب، بسته خواهد شد.
جمع بندی
اصطلاحات کاربردی در بازار فارکس بسیار بیشتر از چیزی است که در این مقاله به آن اشاره کردیم. این امر نشان از مقدار پیچیدگی و دقت این بازار دارد. یادتان باشد معاملهگری در هر بازار مالی، بدون داشتن اطلاعات کافی و تسلط کامل بر موضوع، منجر به شکست سنگین و گاها ضررهای جبان ناپذیر خواهد بود. پس تا میتوانید بیاموزید که داشتن تجربه در دراز مدت میتواند به برگ برنده شما در هر بازار مالی است.
اگر مطالب مقاله فوق برایتان مفید بوده، لطفا آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
تصاویر | این ۶ خودرو زیبای «کیا موتورز» دارای شرایط ورود به ایران
طی ماههای اخیر صنعت خودرو به شدت وابسته به ماجرای واردات شده و مشتریان نیز چشم و امیدشان به تیراژ بالای خودروهای خارجی و ارزان شدن محصولات داخلی بوده است؛ اما آیا قرار است این اهداف والا تحقق یابد؟ به نظر میرسد واردات خودرو از چند ماه دیگر اجرایی شود و کانتینرهای خودرو از مرز کشورهای همسایه وارد خاک ایران شوند. پس از تصویب آیین نامه واردات خودرو و انتشار آن توسط هیئت دولت، صحبتهای زیادی پیرامون خودروهای وارداتی شد. هماکنون قصد داریم محصولات شرکت کیاموتورز را بررسی کنیم. آنطور که در متن آیین نامه واردات خودرو آمده، تنها خودروهای زیر ۲۰ هزار یورو اجازه ورود به گمرک و ترخیص از آن را دارند؛ آن هم با شرایط جدیدی از جمله عرضه در بورس کالا و… . بنابراین سعی میکنیم خودروهای مناسب کیا برای واردات به ایران را بررسی کنیم. با ۶ خودروی این کمپانی آشنا شوید. ۱. کیا سول ۲۰۲۲ اولین خودروی کرهای شرکت کیا موتورز، شاسی بلند جمع و جور شهری به نام کیا سول مدل ۲۰۲۲ است که طراحی متفاوتی نسبت به سایر محصولات این کمپانی دارد. در اصطلاح طراحی صنعتی به این شکل خودروها، جعبهای گفته میشود که در نوع خود جالب توجه به نظر میرسند. به طور کلی این خودرو هماندازه نیسان جوک متفاوت است و نظر مشتریان خود خاص خود را جلب خواهد کرد. خودروی کراس اوور سول ۲۰۲۲ مجهز به یک پیشرانه ۱.۶ لیتری است که میتواند حداکثر قدرت ۱۲۴ اسب بخار را تولید کند. قیمت این خودرو هماکنون در کشور عمان حدودا ۱۸ هزار دلار است و با چنین قیمتی میتواند گزینهای مناسب برای ورود به بازار ایران باشد. ۲. کیا ریو ۲۰۲۲ بازار داخلی ما نسبت به خودروهای شرکت کیا موتورز غریبه نیست و خودروهای نامآشنای زیادی وجود دارد که ما میشناسیم. یکی از این محصولات، کیا ریو ۲۰۲۲ است که نامی آشنا برای خریداران خواهد داشت. اولین نسل از این خودروی سدان توسط گروه خودروسازی سایپا و به صورت مونتاژی وارد بازار شد. نسخههای کارکرده این خودرو هنوز هم که هنوز است در بازار ایران دیده میشود. در مقطع کنونی دو خودروی کیا ریو هاچ بک و مدل سدان ۲۰۲۲ این محصول در بازار عمان با قیمتی نزدیک به ۱۳ تا ۱۶ هزار دلار به فروش میرسد. این خودروی جذاب مجهز به یک پیشرانه ۱.۴ لیتری است که میتواند نهایتا ۱۰۰ اسب بخار قدرت و ۱۳۵ نیوتنمتر گشتاور تولید کند. این خودرو میتواند در بازار ایران تبدیل به یک محصول اقتصادی و مقرونبهصرفه و جایگزین مناسبی برای اغلب خودروهای اقتصادی بازار ایران باشد. امیدواریم که با واردات خودروهای خارجی، این محصول سدان هم با قیمت مناسب و در تیراژ بالا عرضه شود. ۳. کیا سونت ۲۰۲۲ یکی دیگر از خودروهای اقتصادی و مقرون به صرفه کمپانی کیا موتورز، کراس اووری جمع و جور به نام کیا سونت مدل ۲۰۲۲ است که اگر وارد بازار داخلی ما شود میتواند به عنوان یک محصول ارزان قیمت با استقبال زیادی مواجه شود. در حال حاضر این خودرو در بازار کشورهای در حال توسعهای نظیر هندوستان، آفریقای جنوبی و آمریکای لاتین به فروش میرسد. محدوده قیمتی که برای این کراس اوور در نظر گرفته شده، ۱۶ تا ۱۹ هزار دلار است و کراس اوور سایز کوچک شهری به حساب میآید. کیا سونتهایی که هماکنون در بازار قطر پیدا میشوند، میتوانند حداکثر قدرت ۱۱۳ اسب بخار و گشتاور ۱۴۴ نیوتنمتر را تولید کنند. سیستم انتقال قدرت در این خودرو یک گیربکس اتوماتیک CVT خواهد بود. البته کیا موتورز قیمت سونت ۲۰۲۲ را در بازار کشوری نظیر هندوستان ارزانتر از قطر یا مکانهای دیگر در نظر گرفته و قیمت پایه آن در این کشور از ۷ هزار دلار آغاز میشود. اگرچه این محصول نسخههای مجهزتر و گران قیمتی در آشنایی با اصطلاح بروکر بازار قطر دارد، اما همچنان نسخههای ارزان و اقتصادی آن در هندوستان پیدا میشود ۴. کیا سلتوس ۲۰۲۲ خودروی بعدی که قصد معرفی اجمالی آن را داریم، کیا سلتوس به عنوان کراس اووری تازهوارد است که برای بازار داخلی ما هم شناخته شده نیست. علت ناشناخته بودن برخی از محصولات خارجی، تحریم ایران و ممنوعیت واردات به کشور است. سلتوس یک کراس اوور جمع و جور و مناسب خانواده است که ظاهر جذاب و مدرنی دارد و میتواند با اقبال مشتریان ایرانی مواجه شود. کیا سلتوس ال ایکس مجهز به یک پیشرانه ۱.۶ لیتری است که میتواند حداکثر قدرت ۱۲۱ اسب بخار و گشتاور ۱۵۱ نیوتنمتر را تولید کند. در کشورهای همسایه آشنایی با اصطلاح بروکر ایران این خودرو با قیمت ۱۶ هزار دلاری به فروش میرسد. از جمله نقاط قوت و مزایای این خودرو میتوان به استهلاک پایین، مصرف سوخت معمولی و ابعاد جمع و جور اشاره کرد. اگر این خودرو با قیمت معقول و مناسب وارد بازار شود، بیشک رقیب سرسختی برای خودروهای مونتاژی چینی خواهد بود. ۵. کیا سراتو ۲۰۲۲ خودروی بعدی که شهرت زیادی در بازار ایران دارد، کیا سراتو است. این خودروی سدان جذاب و لوکس را هر روزه در خیابانهای شهر مشاهده میکنیم؛ چرا که محصولی جذاب و بهصرفه بوده است. سراتو در نسخه پایه اس ایکس خود مجهز به یک پیشرانه ۱.۶ لیتری تنفس طبیعی است که میتواند قدرت ۱۲۸ اسب بخار و گشتاور ۱۵۴ نیوتنمتر را تولید کند. همچنین کیا سراتو SX در بازار کشور عمان با قیمت ۶۳۰۰ ریال معادل ۱۵۵۰۰ دلار به فروش میرسد و اگر بار دیگر رنگ بازار داخلی کشورمان را ببیند، بعید است با استقبال روبهرو نشود. ۶. کیا K۵ مدل ۲۰۲۲ اگر از مشتریان ایرانی که پیگیر محصولات کمپانی کیا موتورز هستند بپرسید بهترین و بهصرفهترین خودروی زیر ۲۰ هزار دلار برای بازار داخلی چیست، پاسخ خواهند داد کیا کی ۵؛ زیرا این سدان مهیج و مدرن مولفههایی دارد که هوش از سر مشتریان میبرد. در واقع کیا K۵ مدل ۲۰۲۲ نسخه ارتقا یافته اپتیما است که انصافاً در بین مشتریان ایرانی خودرویی خوشنام به حساب میآید. این خودرو در بازار کشور عمان قیمتی نزدیک به ۱۸ هزار دلار دارد و اگرچه دو نسخه موجود در این کشور قیمت یکسانی دارند، اما مشخصات فنی آنها متفاوت است. کیا کی ۵ ای ایکس مجهز به یک پیشرانه ۲.۵ لیتری تنفس طبیعی ۴ سیلندر است که میتواند حداکثر قدرت ۱۹۰ اسب بخار و گشتاور ۲۴۶ آشنایی با اصطلاح بروکر آشنایی با اصطلاح بروکر نیوتنمتر را تولید کند. در آن سوی میدان نسخه دیگر این خودرو با نام کیا کی ۵ ال ایکس قرار دارد که مجهز به یک پیشرانه ۲ لیتری تنفس طبیعی است و میتواند حداکثر قدرت ۱۵۰ اسب بخار و گشتاور ۱۹۲ نیوتنمتر را تولید کند. در این دو مدل خودرو وظیفه انتقال نیرو به چرخهای جلو بر عهده گیربکس ۸ سرعته اتوماتیک است. با چنین مشخصاتی میتوان تأیید کرد که یکی از بهترین و هیجان انگیزترین خودروهای وارداتی کیا موتورز، کیا K۵ خواهد بود. واردات خودرو همچنان انجام نشده و طبق اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار است از آذرماه سال جاری اولین گروه خودروهای خارجی وارد گمرک شوند. امید داریم با آزادسازی واردات، محصولات اقتصادی مناسبی راهی بازار داخلی شود و هم کیفیت تولیدات داخلی بهبود یابد و هم مشتریان قشر متوسط بتوانند خودروهای باکیفیت و ایمن خارجی سوار شوند. بیشتر بخوانید: فشار دلار و برجام به بازار خودرو/ آخرین قیمت دنا، تیبا، پژو و پراید فشار دلار و برجام به بازار خودرو/ آخرین قیمت دنا، تیبا، پژو و پراید ۲۷۱ ۲۵۶
درد ما دردی است که سقراط هم داشت
یدالله رؤیایی، شاعر و نویسنده دیروز در سن ۹۰ سالگی به علت بیماری درگذشت. رؤیایی عنوان «شوالیه در ادب و هنر» را در سال ۱۳۸۰ از فرانسه دریافت کرد. درگذشت این هنرمند، ما را به یاد مصاحبه او و شاملو در تلویزیون ملی ایران در سال ۱۳۴۷ انداخت.
او در این گفتگوی تلویزیونی که چند سال پیش فایل صوتی آن دوباره در فضای فرهنگی ایران شنیده شد، دفاعی بر مبنای واقعیتهای تاریخی از شعر نو میکند، او عامل تغییر در بافت و زیر بنای شعر امروز را تغییری بنیادیتر دانسته و ریشه آن را حرکت از فئودالیسم ایرانی به مدرنیسم میداند، اگر چه گفتههای رویایی قابل نقد است اما امروز و به بهانه درگذشت او آن گفتگوی تاریخی که یک سوی میزش احمد شاملو، دیگر شاعر نوگرای ایرانی است را باز خوانی میکنیم.
این توضیح ضروری است که گفتگوی شکل گرفته در پاسخ به گفتگویی است که تلویزیون ملی با گروه «پاسداران زبان پارسی» انجام داده و در آن گفتگو شاعران نوگرا متهم به نابودی ادب فارسی میشوند، تلویزیون ملی دو هفته بعد از آن گفتگو در سال ۱۳۴۷ به رویایی و شاملو فرصت میدهد تا از شعر نو فارسی بگویند.
آقای شاملو به نظر شما بهطورکلی تصویری که افراد جناح مخالف شعر امروز فارسی یا شعر نو عنوان میکنند و دلایلی که استناد میکنند چیست و آیا به نظر شما قابلقبول است؟
شاملو: درحالیکه ما ۱۱۰۰ سال شعر به دنبال داریم، امروز اشعاری از به اصطلاح شاعران طرفدار شعر سنتی دیده میشود مثل: «دیدم آن روز که آلوچهی تر میچیدی/ بعد از این سجده به آلوچهی تر خواهم کرد». شعر امروز یا شعر نو سابقه۴۰ تا ۵۰ ساله دارد. مسلم است که عدهای به دلیل مشخص نبودن ضابطههای شعر نو از این فقدان ضابطه استفاده میکنند و خود را وسط میاندازند، به تصور اینکه یک مشت کلمات را کنار هم میچینیم و چیزی به دست میآوریم. این را نباید به حساب نیما و شعر امروز گذاشت. اینها خس و خاشاکی هستند که به این جریان پیوستهاند، خواهوناخواه وجود دارند و وجود خواهند داشت.
امروز پس از ۱۱۰۰ سال با آن همه قوانین و مقررات کلیشه شده شعر گذشته به چیزهایی برمیخوریم نظیر: «شتر را خطایی گرفتند گفت/ خطا بر بزرگان سزاوار نیست»، بنده در یک غزل عاشقانه چنین بیتی را دیدم. این را نباید به حساب سعدی و حافظ گذاشت. یک مجنون جویای نام آمده و یک مشت کلمات را سر هم کرده است، این را نباید به حساب نیما گذاشت و نتیجه گرفت که نیما یک آدم بیچارهای بود که از اواسط عمرش هم منحرف شد. من نمیدانم منحرف را به چه معنا گرفتهاند، چه شد واقعاً؟
آقایان دلیلی ارائه نکردهاند که بشود آن را رد کرد. چیزی وجود نداشت آشنایی با اصطلاح بروکر که بشود به آن جواب داد؛ مگر اینکه آنها حضور پیدا کنند و ببینیم هرکدام چه میگویند و در مقابلشان چه جوابی میشود ارائه کرد.
مجری: آقای رؤیایی دلیلی که این گروه بیشتر بر آن تکیه میکنند این مسئله است که شعر پارسی که تنها میراث و افتخار فرهنگی ماست، این بایستی همچنان آن شکل و شیوه سنتی خود را حفظ کند. این حرف را چگونه توجیه میکنید؟
رؤیایی: شعر فارسی طی هزار سال بیتغییر ماند، با یک ربط و روال، یک فضای معینِ حرف و با فنهایی که طی هزار سال، هزار نفر با آن وررفتند و آنچه برای ما پس از هزار سال میراث مانده تکرار و یکنواختی است؛ به آشنایی با اصطلاح بروکر این دلیل که شعر و هنر روبنای یک سیستم اقتصادی هستند. شعر ما بیتغییر و بیتحرک ماند؛ البته آنچه مانده غنی است؛ اما تازگی به آن سوار نشد. زیربنای آن، زیربنای غیرقابل تغییری بود.
این موضوع خیلی روشن است که هنر و شعر، جلوه نو پیدا میکند. آنها مدافع هر حرکتی، هر دفاعی و هر کوششی هستند که بشود برای جلوگیری از تلاشهای نو به کار برد. جلوگیری از جلوههای روبنای اقتصادی نو؛ روبنایی که درخور یک جامعه صنعتی است، درخور یک مملکتی است که به سمت زندگی ماشینی میرود، این دفاع از ارتجاع است. من مورد حمله قرار گرفتم؛ البته که در آن هیچ معنا و منطقی وجود نداشت. شعر امروز شعری است که در یک عرف بیانی و عرف اصطلاحات معینی استخوانهایش را محکم کرده است و با آنها شناخته میشود که با این عرف بیانی میشود از آن حرف زد. کسی که عرف بیانی شعر امروز را نشناسد، نمیتوان با او گفتگو کرد؛ چراکه وقتی یکی از اطرافِ دعوا تهیدست است به نتیجه نخواهیم رسید و این جدال غنی نخواهد بود. این دردی بود که سقراط داشت. سقراط میگفت فیلسوف با منکر فلسفه چطور میتواند بحث کند وقتی منکر کارش انکار است، انکار هم ساده است و اتفاقاً کسانی که با شما به بحث نشستهاند آدمهای سادهای هستند. آدم وقتی در مقابل کسی است که مولوی و خاقانی را نمیشناسد؛ اما از قصیدههای فخیم حرف میزند، معذب است.
این افراد شاعر را نمیتوانند بفهمند به این دلیل که مصراع را نمیتوانند هضم کنند. میخواهم بگویم که آنها در شعر به دنبال منطق روزانهاند درحالیکه منطق روزانه با شعر فاصله زیادی دارد. یک منطقی به شعر حکومت میکند ولی نه یک منطق عامیانه که در کوچه و بازار مطرح است.
مجری: آقای شاملو من از فرصت استفاده میکنم؛ چون بیشتر تکیه مخالفت آمیز آقایان بر مفاهیم ابهام و تقیید شعر امروز فارسی بود و بهخصوص نیما به علت تقیید و ابهام متهم شد به اینکه اشعارش بیمعنی است. شما در جواب، ابهام و تقییدی که بر شعر امروز فارسی حکمفرما است را چطور توجیه میکنید؟
شاملو: این ابهام و تقیید در خود ما و نه در نیما است. اشعار نیما را میشود بهعنوان سادهترین شعر امروز ارائه کرد؛ «میتراود مهتاب، میدرخشد شبتاب، نیست یکدم شکند خواب به چشم کس و لیک، غم این خفتهی چند خواب در چشم ترم میشکند» چه ابهامی دارد؟
همانطور که آقای رؤیایی گفت با یک آدم منکر نمیشود بحث کرد. هر چه بیان کنید، میگوید بیمعنی است، خب میتواند بگوید که نمیفهمد. شعر حافظ را مگر میشود به سادگی فهمید؟ اصلاً چه لزومی دارد که شعر ساده باشد؟
مسلم است که اگر هیچ تلاش و کوششی از طرف خواننده و شنونده نباشد، شعر بیمعنا میماند.
مجری: آقای رؤیایی، شما بیشتر در شعر بر فرم تکیه میکنید، لطفاً توضیح بیشتری بدید تا روشنکننده باشد.
رؤیایی: صحبت از فرم بهطور خیلی خلاصه به این معنی نیست که به محتوا نمرهای ندهیم یا آن را پس بزنیم. فرم همیشه به دلیل عزیز بودن محتوا، عزیز است؛ چراکه حرف همیشه هست، هیچوقت تازه و یا برای کسی نیست، برای مثال: نگاه، عشق، شرم و اندوه، همه ملتها سالها با این کلمات شعر گفتهاند؛ اگر امروز بخواهید برای نگاه شعر بگویید و برای اینکه قبح تکرار آن را بگیرید، ناچار هستید این در یک فرم تازهتری ارائه بدهید، این لزوم فرم برای شعر است. آشنا نبودن با فرم شعر نو باعث دشمنی و مخالفت با آن میشود؛ وقتی با چیزی انس نداریم، باید حشرونشر تحمل کنیم. آدمهای بیانعطاف، گروههایی که همیشه تنبل هستند یا نوعی تنبلی ذهنی دارند، همیشه طرفدار چیزی هستند که با آن مأنوساند. اینها دلایلی هستند که شعر کهن برای این افراد غیرقابل تغییر است. شاعرانی که سن و سال دارند در آنها عادتی ایجاد شده است که هردو بر هم حاکم هستند و نمیتوانند آن را ترک کنند؛ حاضر هستند هر تغییر غیرضروری را بپذیرند ولی حاضر نیستند شعر نو را قبول کنند. کسی که قدرت بر هم زدن این عادت را داشته باشد به تازگی و طراوت میرسد.
مجری: آقای شاملو، شما که با نیما محشور بودید و او را خوب میشناختید، از نمایندگان اصیل شعر امروز فارسی هستید که دنبالهرو بدعتها و بدایع نیما هستید، بفرمایید که چه ضرورتهایی ایجاب میکند که آنچه آقای رؤیایی گفتند امروز شاعری را به تبعیت از این بدعتها وادار کند؟
شاملو: مسئله اول برای هر هنرمند، معاصرِ خود بودن است؛ یعنی بنده اگر امروز غزلی بنویسم که هیچکدام از غزلیات سعدی و حافظ قابلِمقایسه با غزل من نباشند، ۸۰۰ سال از زمان خود عقب هستم. آقای رؤیایی قبلاً خیلی بهتر جواب این سؤال را دادند که هنر روبنای جامعه است و زمانی که اساس جامعهای به هم میریزد، روبنای جامعه نیز خواهد ریخت. زمان به ما موسیقی نو میآموزد. شما اگر به حدود کویر سفر کنید، میبینید که تمام آهنگها، حتی تمام حرکاتی که احتیاج به یک ریتم دارد از قبیل چسباندن نان به تنور، همگی تابع یک موسیقی است؛ ولی در جنگلهای مازندران، طبیعت موسیقی دیگری به شما میدهد.
رؤیایی: یکی از این آقایان، در مصاحبهای با حضرتعالی مثالی زده بود از قاآنی که راجع به اسب ناصرالدینشاه قصیدهای گفته است و ببینید چقدر این قصیده فخیم است. این شعر واقعاً برای این روزگار نیست. سیستم اقتصادی عوض شده است؛ بنابراین گفتن از اسب ناصرالدینشاه بههیچوجه مطلوب و خواستهشده نیست.
مجری: امیدوار هستیم که از خلال این گفتوگوها راهی به سوی شعر راستین امروز پارسی پیدا کنیم.
تولد مردی که متهم به سیاهنمایی بود
ایسنا نوشت: هوشنگ مرادی کرمانی در مراسم رونمایی از کتاب صوتی «بچههای قالیبافخانه» به مرور خاطرات خود از دوران نگارش این اثر پرداخت و اشاره کرد که تا مدتی طولانی نه رژیم شاهنشاه حاضر به چاپ این اثر میشد و نه نظام فعلی آن را میپذیرفت و همه مرا متهم به سیاهنمایی میکردند.
در مراسم رونمایی از کتاب صوتی «بچههای قالیبافخانه» که عصرگاه سهشنبه ۱۵ شهریور در خانه دوست برگزار شد، علاوه بر هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده اثر و نادر فلاح، گوینده و پیروز ارجمند، آهنگساز آن، و همچنین محمدقاسم لیماصالح رامسری مدیر انتشارات معین (ناشر نسخه چاپی کتاب)، چهرههایی همچون اسدالله امرایی، داریوش کاردان، زهرا سعیدی، رضا خضرائی (گوینده رادیو)، حسن علیکرمی (بازیگر و گوینده)، بهنام کلاهبخش (آهنگساز)، حسین مسعودی آشتیانی (مترجم) و. حضور داشتند. اجرای برنامه را نیز دکتر محمد نظری بر عهده داشت.
نظری در ابتدای صحبت خود با تاکید بر تاثیرگذاری این نویسنده بر ذهن نوجوانان گفت: وقتی در مقطع راهنمایی تحصیل میکردم، معلم زبان انگلیسیای داشتیم که نمیتوانست این درس را آموزش بدهد و به جای آن کتاب «شما که غریبه نیستید» را برای دانشآموزان میخواند! همین امر سبب اخراج او از مدرسه شد اما اسباب آشنایی بچهها را با یک نویسنده مهم فراهم کرد.
فاطمه محمدی، مدیر انتشارات نوین کتاب گویا، نیز ضمن خوشامدگویی به مهمانان و قدردانی بابت فرصت تولید کتابهای صوتی از آثار هوشنگ مرادی کرمانی به شکل اختصاصی در این موسسه، گلایهای را نیز مطرح کرد و گفت: «بیش از ۱۵ سال است که مشغول به کار تولید کتاب صوتی هستیم و تا کنون حتی یک نفر از مسوولان و مقامات دولتی هیچ گونه توجهی به این انتشارات نشان نداده و بستری از دلگرمی را فراهم نکردهاند اما ما با تکیه بر حضور همدلانه مخاطبان همچنان به راه خود ادامه میدهیم».
رامسری، مدیر انتشارات معین نیز گفت: «تعجب میکنم که نوین کتاب گویا با چه دل و جرأتی به سراغ تولید نسخه صوتی کتاب «بچههای قالیبافخانه» رفته است، چراکه محتوای کتاب بسیار سنگین است و روایت آن جرأت زیادی میطلبد. این کتاب درباره زندگی تلخ کودکانی است که روزگارشان با رنج آمیخته بود».
او زبان فارسی را معجزه قرون نامید و گفت: «هوشنگ مرادی کرمانی باعث جلوهگری بیشتر این اعجاز شده است. او یک کتاب بسیار غمانگیز را با شیرینی اصطلاحات و ضربالمثلهای فارسی در هم آمیخته است و خانم محمدی نیز به زبان فارسی خدمت بزرگی کرده که کتاب صوتی «بچههای قالیبافخانه» را منتشر کرده تا قدمی برای بیشتر شنیده شدن این قصه برداشته باشد.».
پیروز ارجمند، آهنگساز کتاب نیز با تأکید بر کرمانی بودن اصالت خود به مرور خاطرات کودکیاش پرداخت و گفت: «هرگز فکر نمیکردم روزی آهنگساز کتاب نویسندهای باشم که از دیرباز تا امروز در زندگی من اثرگذار بوده است».
هوشنگ مرادی کرمانی نیز درباره «بچههای قالیبافخانه» گفت: «هم قبل از سال ۵۷ و هم بعد از آن به سیاهنمایی متهم شدم و از سال ۵۴ تا ۵۹ که کتاب منتشر شد، در این ابهام بودم که پس بالاخره این کتاب چطور باید به دست مردم برسد؟»
او ادامه داد: «من دو کتاب دارم که الزاما باید با لهجه کرمانی خوانده شود که «بچههای قالیبافخانه» یکی از آنهاست و نادر فلاح بسیار زیبا از عهده این کار برآمده است. او خلاف نقشهای منفیای که معمولا بازی کرده، قلب بزرگ و مهربانی دارد».
نویسنده «بچههای قالیبافخانه» پیروز ارجمند را افتخار اهالی کرمان دانست و افزود: «با وجود وسواس زیاد او و به تبعش، تأخیر زیاد در ارائه خروجی کار، از اینکه موسیقی اثر را این هنرمند ساخته، خرسند و راضی است.»
آشنایی با اصطلاح بروکر
هوشنگ مرادی کرمانی سپس گفت: «از خانم محمدی ممنونم که سختگیریهای مرا که گاهی حتی جای ویرگول را هم در برمیگیرد، تحمل کرد».
نویسنده «خمره»، «تهخیار» و. همچنین یک خاطره از کودکی خود تعریف کرد و گفت: «یک روز در نوجوانی، در اوج احساس تنهایی اول یک دفتر نوشتم این کاغذ سفید پدر من است، مادر من است، خواهر و برادر من است، همه کس من است. حالا ۶۰ سال از آن روزها گذشته و وقتی برای رونمایی از کتابم به دانشگاه علوم پزشکی کرمان رفتم دیدم این تکه از کاغذ را قاب کرده و به دیوار زدهاند. مشاهده چنین اتفاقات شیرینی یک نویسنده را عمیقا خوشحال میکند».
نادر فلاح، گوینده کتاب صوتی «بچههای قالیبافخانه» در آیین رونمایی از این اثر گفت: «من کوچکترین عضو این جمع بزرگ هستم. روایت این کتاب یک سعادت برای من بود. همیشه این آرزو را داشتهام که آثار نویسنده بزرگ شهرمان کرمان را خود ما اهالی همین شهر به آثار صوتی یا نمایشی تبدیل کنیم؛ این یک حسرت برای همه ما کرمانیهاست که «قصههای مجید» با لهجهای که کرمانی نبود به یک اثر تصویری بدل شد.»
این بازیگر تئاتر و گوینده کتاب اضافه کرد: «در هنگام خوانش «بچههای قالیبافخانه» بارها به گریه افتادم و ضبط را متوقف کردیم. اثرگذاری بالای کتاب را نمیتوان انکار کرد و من از آقای مرادی کرمانی ممنونم که این فرصت را به من دادند».
دیدگاه شما