مازاد تقاضا عرضه و تقاضا

kayhan.ir

حکمرانی خوب اقتصادی یعنی همین رکوردهای منفی که جابه‌جا کردید؟!
رئيس بانک مرکزی در دولت تدبیر و امید در حالی این روزها آدرس حکمرانی خوب اقتصادی را می‌دهد که دوره مدیریت وی، رکورددار آمارهای منفی اقتصادی بوده است.
روزنامه دنیای اقتصاد ضمن انتشار اظهارات عبدالناصر همتی در گفت‌وگو با نشریه تجارت‌نیوز (تحت عنوان، آدرس حکمرانی خوب اقتصادی)، از قول وی نوشت: «حکمرانی نامناسب‌، اقتصادی عامل اصلی مشکلات چند دهه گذشته بوده است که مشخصه آن عدم تکیه بر دانش و یافته‌های علم اقتصاد برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی است. البته همواره تاکید داشته‌ام که در تداوم شرایط تحریمی که به عنوان موتور اصلی رشد نقدینگی و تداوم تورم و محدود‌سازی سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی عمل می‌کند‌، ذی‌نفعان تحریم برای بهره‌مندی از تـداوم هزینه‌های مبادلاتی تحريــم‌، نقـش فعالی دارنـد عـلاوه بر این ناکارآمدی و ناهماهنگی در اجزای دولت و بین دولت و مجلس دیده می‌شود.»
وی همچنین گفته است: «آنچه اهمیت دارد‌، اصلاح مادی است که در حدود شش دهه گذشته برقرار بوده است. کوچک کردن بدنه متورم دولت‌، قطع وابستگی دولت به درآمدهای بی‌ثبات نفتی و باز کردن راه برای حضور تولیدات بخش خصوصی در عرصه رقابت بین‌المللی‌، کارهایی است که باید انجام دهیــم وگرنه از قطار پیشرفت فاصله خواهیم گرفت».
رئیس ‌کل سابق بانک مرکزی در مواجهه با این سؤال که چرا سیاست‌گذار در ایــران موفق نمی‌شـود تورم را کنترل کند، پاسخ داد: «قبلا هم گفته‌ام تورم شاید پلیدترین کلمه در اقتصاد باشد که بلای جان اقتصاد کشور ما در حدود نیم قرن گذشـته است. متاسفانه این‌گونه تورم‌، مانند خـوره‌، نه تنهـا کارکرد عادی اقتصاد را به هم می‌ریزد‌، بلکه هم‌زمان اخلاق‌، انسانیت‌، درستکاری و پاکدستی را هم نابود می‌کند. تورم می‌تواند هم از ناحیه کمبـود عرضه و هم از طرف مازاد تقاضا ایجاد شـود‌، در طرح عرضه‌، افزایش قیمت نهاده‌ها‌، محدودیت واردات‌، تحریم‌، جنـگ‌، خشکسالی و بلایای طبیعی از مهم‌ترین عوامل هستند. در طـرف تقاضا‌، مهم‌ترین عامل مازاد تقاضای دولت است. البته افزایش دستمزدها و قیمت برخی از دارایی‌ها و مانند آن نیز موثر هستند. ولی هیچ‌کدام از آنها به ‌اندازه تقاضای دولت مازاد تقاضا عرضه و تقاضا در روند بلندمدت تورم تاثیرگذار نیستند.»
اظهارات آقای همتی در حالی است که عملکرد دولت مدعی تدبیر و دوره مدیریتی وی در این دولت، از لحاظ آمار و ارقام اقتصادی، یکی از ناموفق‌ترین دوره‌ها بوده است.
در همین زمینه روزنامه ایران در گزارشی می‌نویسد: نرخ ارز در دوره مدیریت دولت سیزدهم به طور متوسط هر ماه 1/6 درصد افزایش یافته است‌، در حالی که در دوره همتی در دولت دوازدهم نرخ ارز ماهانه 5/2 درصد گران شـده بود.
با ورود همتی به ساختمان شیشه‌ای میرداماد‌، بسیاری امید داشتند که بازار ارز به پایان نوسان خود رسیده مازاد تقاضا عرضه و تقاضا و رئیس‌جدید بانک مرکزی به‌زودی افسار نرخ ارز را خواهد کشید. امیدها به همتی بـرای حفظ ارزش پول ملی اما تنها چند روز بیشتر دوام نداشت. روند صعودی نرخ ارز با آغاز به کار همتی ادامه یافت تا جایی که نرخ ارز تنهـا حـدود یک ماه پس از آغاز به کار همتی و در میانه همان سال به بیش از ۱۵ هزار تومان هم رسید.
هرچند در مقطعی نرخ ارز به کمتر از ۱۵ هزار تومان هم فروکش کرد اما رشد قیمت دوباره اوج گرفت تا در نیمه سال ۹۹ قیمت هر دلار به حدود ۳۲ هزار تومان هم افزایش یافت. یادآور می‌شود دولت روحانی با شکستن رکورد تورم در محدوده 60 درصد به پایان رسید و در حوزه نقدینگی نیز رکورد 8 برابر شدن حجم نقدینگی را بر جای گذاشته بود.

فهرست برخی موفقیت‌های اقتصادی دولت سیزدهم در یک سال
جهش صادرات نفتی، افزایش صادرات غیرنفتی، عادلانه‌تر کردن اخذ مالیات، حذف رانت حاصل از ارز 4200 تومانی، عبور از شوک کرونا و تحریم، رونق دیپلماسی اقتصادی، و تابستان بدون خاموشی، از مهم‌ترین دستاوردهای اقتصادی دولت در یک سال اخیر است.
روزنامه همشهری در بررسی کارنامه یک‌ساله دولت سیزدهم، ضمن مرور موارد فوق نوشت: برای ارزیابی دقیق کارنامه دولت سیزدهم در حوزه تجارت خارجی می‌توان به میزان صادرات و واردات در ۴ ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته نگاه کرد. آمارهای رسمی نشان می‌دهد تراز تجارت خارجی ایران مثبت شده و حجم واردات در ۴ ماه نخست امسال با رشدی ۱۶ درصدی به ۱۶ میلیارد و ۹۵۲ میلیون دلار رسیده؛ در حالی که در همین مدت میزان صادرات کشور رشدی ۲۰ درصدی داشته و به رقم ۱۷ میلیارد و ۲۴۰ میلیـون دلار افزایش یافته و تراز تجاری ایران از منفی ۲۳۸ میلیون دلار در ۴ ماه نخست سال گذشته به مثبت ۲۸۸ میلیون دلار در مدت مشابه امسال رسیده است. از سوی دیگر کل صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ معادل ۴۰ میلیارد و ۷۴۸ میلیون دلار بوده که نسبت به سال ۹۹ رشدی 41/46 درصدی را تجربه کرده است.
ارزش صادرات نفتی ایران در سال ۹۹ معادل ۲۱ میلیارد و ۴۳ میلیون دلار بود که در سال گذشته با رشدی ۸۴ درصدی مواجه شد و به رقم ۳۸ میلیارد
و ۷۲۳ میلیون دلار رسید.
آمارها بیانگر این است که رؤیای آمریکا درباره صفر کردن صادرات نفت ایران محقق نشده است. افزون بر اینکه براساس گفته‌های وزیر نفت میزان وصول درآمدهای نفتی هم در دولت سیزدهم روان‌تر و بیشتر شده و بیش از ۸۰ درصد درآمدهای نفتی کشور به صورت ارزی وصول می‌شود.
یکی دیگر از اصلاحات در نظام مالیاتی ایران رخ داده است. دولت و مجلس در یک گام مشترک به سمت عادلانه‌تر‌سازی نظام مالیات‌ستانی حرکت کرده‌اند؛ از جمله می‌توان به مالیات بر خودروهای لوکس‌، مالیات بر خانه‌های گران‌قیمت و لوکس‌، مالیات بر تراکنش‌های بانکی و پایانه‌های فروشگاهی و تلاش برای مالیات‌ستانی از افرادی اشاره کرد که تا پیش از این اقدام به پرداخت مالیات نمی‌کردند.
یکی از سیاست‌های مخرب اقتصادی دولت پیشین اعمال سیاست ارز
۴۲۰۰ تومانی بود که دولت سیزدهم سرانجام هزینه‌های اجتماعی ناشی از این تغییر را پذیرفت و به حذف آن اقدام کرد.
براساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز‌، قاچاق کالاهای اساسی در ۴ ماه نخست امسال نصف و ۵۰ درصد کمتر و قاچاق عمده آرد و روغن با حذف ارز ۴۲۰۰ صفر شده است. افزون بر اینکه یارانه نقدی ۹ دهک جامعه حدود ۹ برابر رشد داشته است. مرکز آمار ایران پیشتر برآورد کرده بود که ضریب جینی به عنوان شاخص توزیع درآمد با پرداخت یارانه نقدی و حذف ارز ۴۲۰۰ تومان در سال ۱۴۰۰ بهبود می‌یابد و به عدد 0/3816 خواهد رسید که پایین‌ترین میزان ممکن از سال ۱۳۹۵ خواهد بود.
رشد مثبت اقتصاد ایران در ۲ سال پیاپی ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به وضوح از خروج اقتصاد ایران از شوک تحریم و کرونا حکایت دارد؛ هرچند که این میزان با رشـد هدف
۸ درصد فاصلـه دارد‌، اما نباید فراموش کرد که در سـال‌های ۹۷ به‌ویژه با خروج آمریکا از برجام فشار تحریم‌ها بیشتر شد. در اواخر سال ۹۸ هم ورود کرونا به ایران شـوک دیگری را به اقتصاد و معیشت مردم وارد کرد.
شاید بتوان تفاهم‌های اقتصادی دولت سیزدهم با برخی کشورها در یک سال گذشته را ضربه‌گیر شوک‌های احتمالی به‌ویژه از کانال تحریم‌ها قلمداد کرد. از جمله این تفاهمنامه‌ها می‌توان به تفاهم ۴۰ میلیارد دلاری بین شرکت ملی نفت ایران با شرکت گازپروم روسیه و همچنین توافق تهران و آنکارا برای افزایش حجم تجـارت بین ایران و ترکیه به ۳۰ میلیارد دلار دانست. افزون بر این‌، ایران تفاهمنامه‌هایی را در حوزه ترانزیت با برخی کشـورها از جمله روسیه‌، قزاقستان و همچنین قرارداد توسعه خطوط ریلی را با کشور عراق امضا کرده است. علاوه‌بر این تفاهمنامه‌های مهمی در حوزه امنیت انرژی بین وزارت نفت با شرکت‌های داخلی و بانک‌ها امضا شده که می‌توان به سرمایه‌گذاری ۷ میلیارد دلاری برای احداث پالایشگاه مروارید مکــران‌، تفاهمنامه ۷ میلیارد دلاری توسـعه یکپارچه میدان نفتی آزادگان و تفاهمنامه
۱۱ میلیارد دلاری احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی اشاره کرد. همچنین در این مدت شاهد انعقاد قرارداد سوآپ گازی سه‌جانبه بین ایران‌، ترکمنسـتان و آذربایجان‌، امضای ۴ تفاهمنامــه و ۲ قرارداد نفتی با کشورهای آمریکای لاتین‌، تعامل گسترده با روسیه و چین در حوزه مناسبات بین‌المللی انرژی و وصول 1/6 میلیارد دلاری طلب ایران از عراق بوده‌ایم.
شاید کمتر کسی تصور می‌کرد که دولت سیزدهم بتواند بدون اعمال خاموشی‌، تابستان ۱۴۰۱ را به پایان ببرد‌، اما اکنون با رسیدن به نیمه تابستان همه شاهد عبور بدون دردسر از روزهای گرم سال بدون اعمال خاموشی و قطع برق واحدهای مسکونی و تجاری هستند و حتی اعمال محدودیت در برق صنایع هم با کمترین چالش و بابیشترین هماهنگی با واحدهای صنعتی صورت گرفته و دولت سیزدهم تلاش می‌کند تا با سرمایه‌گذاری جلوی بروز خاموشی در سال‌های آینده را بگیرد. افزون بر اینکه همزمان اصلاح تدریجی تعرفه‌های آب‌، برق‌، گاز با رویکرد تشویق کم‌مصرف‌ها و سوق دادن پرمصرف‌ها به اصلاح الگوی مصرف خود را هدف‌گذاری کرده و پیش‌بینی می‌شـود در ۳ سال آینده تولید برق و عرضه انرژی در کشــور افزایش یابد و ضریب تاب‌آوری اقتصاد آب و برق بیشتر شود. براساس اعلام وزارت نیرو در ۴ ماه نخست امسال
4/3 هزار مگاوات به ظرفیت تولید نیروگاه‌های حرارتی افزوده شده و نسبت به سال گذشته ۲۵۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید به چرخه تولید برق کشور اضافه شده است.

از تیتر «اروپا کنار ایران» تا رونویسی از سناریوی فشار اروپا
رونویسی روزنامه زنجیره‌ای اعتماد از روی سناریوی ضد ایرانی آمریکا و تروئیکای اروپایی در مذاکرات، همچنان ادامه دارد.
این روزنامه یکی از تیترهای اصلی خود را به این عنوان اختصاص داد: «اتحادیه اروپا از تهران و واشنگتن خواست به متن نهایی پاسخ بدهند؛ برجام در انتظار بلی یا خیر؟»
اینکه القا شود طرح اروپا «متن نهایی» است و طرف ایرانی باید -بدون تغییر- این پیشنهاد را با بله گفتن بپذیرد، سناریوی مشترکی است که اروپایی‌ها فاقد اراده و شریک خیانت‌های آمریکا، در هماهنگی کامل با واشنگتن طراحی کرده‌اند و روزنامه مذکور بی‌آن که به واقعیت این بازی فریبکارانه تأکید کند، ترجیح داده به عنوان یک مهره رسانه‌ای طرف غربی نقش‌آفرینی کند.
این روزنامه در گزارش خود به تفصیل و عیناً، از روی متن لورا روزن خبرنگار آمریکایی رونویسی کرده است. اعتماد در گذشته درست در زمانی که طرف اروپا سرگرم سر دواندن و وقت‌کشی و همراهی با عهدشکنی‌های آمریکا بود، تمام صفحه اول خود را به تصویر فدریکا موگرینی مسئول وقت سیاست خارجی اروپا اختصاص داده و تیتر زده بود «اروپا کنار ایران». اما حالا که دست اروپا کاملاً رو شد و شریک خیانت‌ها و عهدشکنی آمریکاست، طبق توقع همان‌ها تیتر می‌زند «برجام در انتظار بلی یا خیر»!

تایوان هم مثل اوکراین قربانی ماجراجویی آمریکا خواهد شد
عضو ‌اندیشکده آمریکایی کاتو پیش‌بینی کرد همان‌گونه که ماجراجویی‌های آمریکا در اوکراین به حمله روسیه ختم شد، ماجراجویی مشابه در تایوان موجب خواهد شد چین به آمریکا در تایوان ضربه بزند.
تد گالن کارپنتر، در تحلیلی با عنوان «بله، چین بر سر تایوان وارد جنگ خواهد شد»، در پایگاه ۱۹۴۵ نوشت: تیم سیاست خارجی بایدن باید متوجه شود که آخرین بحران سیاست خارجی را کاملاً بد مدیریت کرد و چین بلوف نمی‌زند. نانسی پلوسی، رئیس‌مجلس نمایندگان آمریکا، با نادیده گرفتن هشدارهای پکن، با مقامات تایوان دیدن کرد. او بالاترین مقام آمریکایی است که در ۲۵ سال گذشته از این جزیره دیدن کرده است. هشدارهای پکن در مورد حمایت فزاینده واشنگتن از تایوان از زمانی که پلوسی قصد خود را در ماه ژوئیه اعلام کرد، افزایش یافت، به طوری که یکی از رسانه‌های دولتی چین حتی از ساقط کردن هواپیمای او و هر هواپیمای نظامی ایالات متحده که وی را اسکورت کند، حمایت کرد. خوشبختانه، دولت چین چنین رفتار بی‌پروایی را در پیش نگرفت. با این حال چین، در مورد عواقب جدی این دیدار هشدار داد. واضح است که سفر پلوسی، تنش‌های ناخوشایند را در روابط دوجانبه تشدید کرده است. از برخی جهات، رهبران ایالات متحده، همان اشتباهاتی را در مورد تایوان مرتکب می‌شوند که در برخورد با روسیه در مورد اوکراین مرتکب شدند. تایوان منافع حیاتی برای دولت چین است، همان‌طور که اوکراین منافع حیاتی برای روسیه است. دولت پوتین بیش از یک دهه هشدار داد که هرگز اجازه نخواهد داد اوکراین به ناتو بپیوندد یا به دارایی نظامی ایالات متحده و ناتو تبدیل شود. هشدارها در اواخر سال ۲۰۲۱ به اوج خود رسید، زمانی که کرملین از آمریکا و ناتو خواستار تضمین‌های امنیتی کتبی مبنی بر اینکه اوکراین عضو ناتو نخواهد بود، شد؛ همچنین روسیه خواستار تضمین شد که غرب در اوکراین نیرو یا تسلیحات مستقر نخواهد کرد و ایالات متحده حضور نیروهایش در دیگر کشورهای اروپای شرقی که عضو ناتو هستند، را کاهش دهد.
مقامات آمریکا در دوره بایدن و سه دولت قبل‌، هشدارهای تند و تیز مسکو را نادیده گرفتند و اکنون شاهد نتایج غم‌انگیز آن هستیم. ضروری است که واشنگتن با توجه به هشدارهای چین در مورد تایوان اشتباه مشابهی را مرتکب نشود. این احتمال وجود دارد که چین درست مانند روسیه از نیروهای نظامی برای دفاع از منافع حیاتی و امنیت ملی خود استفاده کند. واشنگتن باید هشدارهای فزاینده چین در مورد مداخله قدرت‌های خارجی در تایوان را جدی‌تر بگیرد.
در سال ۲۰۱۸، کنگره، قانون سفر تایوان را تصویب کرد، این قانون سیاست ۴ دهه گذشته آمریکا را معکوس کرد و اجازه برگزاری جلسات بین مقامات بلندپایه ایالات متحده و همتایان تایوانی آنها را صادر کرد. بعد از آن جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا مازاد تقاضا عرضه و تقاضا با دیوید لی، دبیرکل شورای امنیت ملی تایوان، در جریان سفر او به واشنگتن در ماه مه ۲۰۱۹، دیدار کرد. سایر اقدامات کنگره، حمایت ایالات متحده از تایوان را افزایش داد و این روند همچنان ادامه یافته است.
از آنجایی که حمایت ایالات متحده از تایوان در دوران دولت دونالد ترامپ آشکارتر و قابل توجه‌تر شد، هشدارهای چین مبنی بر غیرقابل قبول بودن رفتار واشنگتن نیز افزایش یافت. خشم پکن از نشست بولتون-لی محسوس بود و لحن اعتراضات با شروع بازدید بیشتر مقامات در سطح کابینه از جزیره تشدید شد. همچنین پکن از فروش تسلیحات جدید ایالات متحده به تایوان که فراتر از سلاح‌های دفاعی مجاز در قانون روابط تایوان در سال ۱۹۷۹ است خشمگین است. با افزایش حضور نیروی دریایی ایالات متحده و افزایش فزاینده تعداد کشتی‌های جنگی ایالات متحده و عبور تحریک‌آمیز از تنگه تایوان، سوء ظن و عصبانیت چین در مورد نیات ایالات متحده افزایش یافت.
به گزارش خبر آنلاین، تد گالن کارپنتر در ادامه این تحلیل می‌نویسد: اعتراضات چین تقریباً با اقدامات تحریک‌آمیز ایالات متحده به طور فزاینده‌ای شدیدتر شده است. در نوامبر ۲۰۲۱، وزارت دفاع چین صراحتاً هشدار داد که تلاش رهبران تایوان برای مستقل کردن جزیره و مداخله خارجی در حمایت از چنین جاه‌طلبی‌هایی به معنای جنگ است. هشدار رئیس‌جمهور شی جین پینگ در آستانه سفر پلوسی مبنی بر اینکه «ایالات متحده نباید در مورد تایوان با آتش بازی کند و کسانی که در این کار اصرار دارند توسط آن نابود خواهند شد»، باید نخبگان سیاست خارجی ایالات متحده را بیدار کند. موضع تقابلی چین یادآور نگرش سختگیرانه روسیه و تقاضای تضمین‌های امنیتی غرب در مورد اوکراین در اواخر سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲ است. استقرار فزاینده نیروهای هوایی و دریایی پکن در نزدیکی تایوان نیز همین‌طور است. چین احتمالاً خواهان جنگ با ایالات متحده نیست، اما همان‌طور که روسیه مایل به مبارزه برای دفع تهدید علیه منافع حیاتی خود در اوکراین بود، چین نیز احتمالاً این راه را به عنوان آخرین راه‌حل در مورد تایوان انتخاب خواهد کرد.

مدیریت شهر با تنظیم عرضه و تقاضا

پیروی از روش قیمت‌گذاری «هزینه ازدحام» برای مدیریت آمدوشد خودروها در ساعات اوج ترافیک، از روش‌های مغفول‌‌‌مانده‌‌‌ای است که می‌‌‌تواند شهرها را قابل‌زیست‌‌‌تر و برای کار و زندگی مناسب‌‌‌تر کند.

مهم‌ترین کارکرد شهرها از زمان‌‌‌های قدیم، این بوده که مکانی برای گردآمدن و تجمع افراد با تخصص‌‌‌های گوناگون و تعامل انواع افکار و ایده‌‌‌های نو بوده‌اند که شهرها در آینده نیز این نقش را با قدرت بیشتری ایفا خواهند کرد. تنوع و تکثر افراد و ایده‌‌‌ها در شهرها باعث شده است تا آنها به مهم‌ترین مکان برای خلق دانش، اختراع، نوآوری و تولیدات ملی تبدیل شوند؛ در نتیجه، مدیریت عالی شهری در شهرهای گوناگون و مهم جهان، در رقابت با یکدیگر تلاش می‌کنند با ارائه انواع تسهیلات و امکانات در عصر اقتصاد دیجیتال و شهر هوشمند، محیط پاک، مطلوب و آرامی را برای جذب و ماندگاری نیروها و استعدادهای گوناگون از سراسر جهان ایجاد کنند.

یکی از نهاد‌‌‌های مهم برای هر فعالیت اقتصادی، خدمات حمل‌ونقل و جابه‌جایی بار و مسافر در سطوح بین‌‌‌کشوری، بین‌‌‌شهری و درون‌‌‌شهری است. بهبود سرعت حمل‌ونقل و کاهش زمان جابه‌جایی بار و مسافر و افزایش قابلیت اطمینان reliability زمان سفر، منافع اقتصادی زیادی را عاید می‌کند. شهرهایی رونق می‌‌‌گیرند، شکوفا می‌‌‌شوند و باعث جذب استعدادها و نیروهای توانمند از شهرهای رقیب می‌‌‌شوند که مردم، نیروی کار و کارفرما را به‌خوبی به هم متصل کنند و تحرک و جابه‌جایی روان و سریعی عرضه کنند. هنگامی که قابلیت حرکت در شهری دشوار می‌شود، آن شهر ظرفیت حیات‌‌‌بخشی اقتصادی خود، شامل ایجاد شغل، تولید و به‌اشتراک‌‌‌گذاری ایده‌‌‌ها و نوآوری را از دست می‌دهد. گزافه نیست اگر بگوییم که وقتی شهرها دچار مشکل می‌‌‌شوند، اقتصادهای ملی آسیب جدی می‌‌‌بینند؛ چرا که مشکلات ایجادشده بر اثر ازدحام و راه‌‌‌بندان سنگین شهری، ازجمله عوامل مهم است. نتیجه اینکه مدیریت اقتصادی مناسب شهری با کاهش ازدحام، کاهش زمان سفر و افزایش قابلیت اطمینان زمان سفر، منافع اقتصادی زیادی ایجاد می‌کند.

هنگامی که از کسانی که در بیرون از منزل کار می‌کنند پرسیده شد، نامطلوب‌‌‌ترین و ناراحت‌‌‌کننده‌‌‌ترین زمانی را که در فعالیت‌‌‌های روزانه خود تجربه می‌‌‌کنید نام ببرید، به مدت زمان رسیدن به محل کار هنگام صبح‌‌‌ و در مرحله بعد، به مدت زمان برگشتن به منزل هنگام عصر اشاره کردند. چنین پاسخ‌‌‌هایی نشان‌‌‌دهنده معضل بزرگ شلوغی و راه‌‌‌بندان‌‌‌های شدید شهرها و پرنوسان بودن زمان برآوردی سفر شهری و احتمال دیر رسیدن است و از سلب آسایش فردی و خستگی و فرسودگی جسم و اعصاب و روان فرد در سفرهای شهری حکایت دارد.

پژوهش‌‌‌های متعدد نشان می‌دهد که کاهش شلوغی و زمان سفر روزانه، باعث گسترش فرصت‌‌‌های شغلی و افزایش اشتغال، به‌ویژه برای محروم‌‌‌ترین اعضای جامعه می‌شود. راحتی و روانی سفرهای روزانه شهری باعث افزایش دامنه انتخاب نیروی کار در زمینه کارفرمای خود و انتخاب کارفرما در زمینه نیروی کار موردنیاز خود می‌شود و اشتغال، ثروت و رفاه بیشتر را برای جامعه به ارمغان می‌‌‌آورد.

هنگامی که به خیابان‌‌‌های اصلی و مرکز شهرهای بزرگ ایران نگاه می‌‌‌کنیم، در بیشتر ساعات روز، نه فقط دوچرخه‌‌‌سوار یا حتی دونده سریع، بلکه حتی رهگذری که گام‌‌‌های تندی برمی‌دارد، می‌‌‌تواند از سرعت حرکت خودروسوارها پیشی بگیرد؛ شهرهایی که خیابان‌‌‌های آنها عملا به پارکینگی برای خودروهای متوقف‌‌‌مانده تبدیل شده است و تعداد پرشمار موتورسیکلت‌‌‌های دودزا با صداهای گوشخراش که با ویراژ دادن، از پیاده‌‌‌روها و مسیر خلاف رفتن تلاش می‌کنند، از بین انبوه خودروها راهی برای خود پیدا کنند.

آشفتگی و بی‌‌‌قانونی در شهرها، همچنین باعث شده است تا مشاهده خودروهای دوبله و اگر عرض خیابان اجازه دهد، حتی سوبله پارک‌‌‌شده به صحنه عادی تبدیل شود. پدیده تاسف‌‌‌بار دیگر، مشاهده خودروهای پارک‌‌‌شده در کنار کوچه‌‌‌ها و حاشیه خیابان‌‌‌هاست که از گردوغبار و خاک نشسته روی آنها می‌‌‌توان حدس زد، هفته‌‌‌ها و حتی ماه‌‌‌ها این ارزشمندترین و پرکاربردترین زمین‌‌‌ها در سطح کشور را به رایگان به اشغال خود درآوره‌اند. در کنار این مساله، تعداد زیاد خودروهای روشن که در هوای گرم تابستان با شیشه‌‌‌های بالاکشیده در کنار خیابان یا کوچه‌‌‌ای متوقف شده‌‌‌اند و با سوزاندن بنزین گرانبها که به قیمت یارانه‌‌‌ای نزدیک به رایگان در اختیار آنها قرار می‌گیرد، از خنکای کولر خودرو لذت می‌‌‌برند، در حالی که بنزین می‌‌‌سوزانند و هوا را آلوده و ایجاد سروصدا و مزاحمت می‌کنند، خودرو به مکانی برای نشستن، انتظار کشیدن و صحبت و مذاکره تبدیل شده است.

آیا عنصر مشترک و عامل زیربنایی برای تبیین تمامی اتفاقات عجیب و غریب و غیراقتصادی وجود دارد؟ اگر درس «مبانی علم اقتصاد» یا «اقتصاد خرد یک» در دوره کارشناسی را گذرانده باشیم، می‌‌‌دانیم و آموزش دیده‌‌‌ایم که ازدحام، شلوغی، تشکیل صف، معطلی و اتلاف زمان یا به‌طور خلاصه، کمبود عرضه (یا مازاد تقاضا) در جایی رخ می‌دهد که تقاضا از عرضه بیشتر باشد. تعیین قیمت صفر در رفت و آمد شهری و قیمت بسیار ارزان نزدیک به صفر برای سوخت مصرفی خودروها چنین تقاضای عظیم فزاینده‌‌‌ای را ایجاد کرده است. فقدان مدیریت واحد و یکپارچه شهری و سلطه مدیریت دولتی و حاکم نبودن نگاه هزینه-فایده بخش خصوصی و درنظر نگرفتن منافع فراگیر عمومی باعث شده است تا چنین اتفاقی در شهرها بیفتد.

مصرف‌کنندگان هنگام انتخاب و خرید کالاها و خدمات برای رفع نیازهای شخصی خود، به قیمت‌های نسبی و نه کمیابی، گرانبهایی و پرهزینه بودن آنها نگاه می‌کنند. به عبارت دیگر، اگر قیمت کالایی «نسبت به» کالای دیگری ارزان باشد، اقدام به خرید و مصرف کالای اول می‎کنند و به این واقعیت که برای تولید و عرضه آن «واقعا» چقدر هزینه شده است، توجهی نمی‌‌‌کنند. اشاره به این نکته که در چند دهه گذشته، از فرط تکرار دل‎آزار و کسالت‌‌‌بار شده است، درباره یارانه دادن به سوخت خودروها (به جای مالیات گرفتن) است که سرریزها و اثرات خارجی منفی گوناگون آن باعث کاهش رفاه اجتماعی به شکل‌‌‌های گوناگون، مانند آلودگی، ازدحام و اتلاف وقت و اتمام سریع منابع پایان‌‌‌پذیر انرژی می‌شود.

معمولا هر زمان می‌خواهیم یک کالا یا خدمت عمومی را گران کنیم، این پرسش مطرح می‌شود که اگر بنزین را گران کردیم، چه بلایی سر فقرا می‌‌‌آید و چگونه گذران زندگی می‌کنند؟ نکته اینجاست که فقرا مگر برای تهیه خوراک، پوشاک یا رفتن به سینما و شهربازی پول پرداخت نمی‌‌‌کنند؟ در اصل دلیلی وجود ندارد که آنها چرا نباید و نمی‌‌‌توانند برای این مورد هم پول بدهند. نکته مهم‌تر اینکه وقتی استفاده از خیابان‌‌‌های شهر برای استفاده‌‌‌کننده هزینه داشته باشد، با توجه به درآمدهای متفاوت شهروندان، می‌‌‌توان هزینه‌‌‌های متفاوتی دریافت کرد و حتی به طبقات کم‌‌‌برخوردار جامعه به شکل حمل‌ونقل عمومی ارزان‌‌‌تر، یارانه داد.

در چند سال اخیر، به لطف تاسیس شرکت‌های استارت‌آپی بخش خصوصی در بستر اینترنت، شاهد عرضه خدمت و تجربه جدید سفرهای شهری هستیم که با کمک اپلیکیشن و با هزینه کمتر و سرعت بیشتر و امنیت بالاتر، مسافرها را به راننده‌‌‌ها متصل می‌کند. در الگوریتم این خدمت برای سفرهای شهری، شیوه قیمت‌گذاری اوج بار (peak load pricing) وجود دارد که در ساعت‌‌‌های ترافیک سنگین یا تقاضای بالای مسافر صبح و عصر، کرایه بسیار بالاتری تعیین می‌کند و در روزهای تعطیل یا ساعات خلوت، کرایه‌‌‌های بسیار پایینی دارد و به این ترتیب کمک می‌کند تا جریان ترافیک متعادل و روان شود و ازدحام و شلوغی کاهش یابد. پیروی از روش قیمت‌گذاری «هزینه ازدحام» ( congestion charge ) برای مدیریت آمدوشد خودروها در ساعات اوج ترافیک، از روش‌های مغفول‌‌‌مانده‌‌‌ای است که می‌‌‌تواند شهرها را قابل‌زیست‌‌‌تر و برای کار و زندگی مناسب‌‌‌تر کند.

مازاد تقاضا عرضه و تقاضا

مازاد عرضه خودرو در چین نسبت به تقاضا

عصر خودرو- در حالی که فروش خودرو در چین به میزان قابل توجهی با رکود مواجه شده، تولیدکنندگان همچنان در حال ادامه روند خود هستند و از سمت دولت این کشور نیز حمایت و تشویق می‌شوند.

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از اقتصادآنلاین ، چین خودروهای بسیار زیادی را تولید می‌کند که تعداد زیادی از این اتومبیل‌ها هرگز به فروش نمی‌رسد، اما با این حال، پکن هنوز به کارخانه‌ها اجازه داده که به روند تولید خود ادامه دهند.

گفتنی است که دولت‌های محلی و مرکزی، صدها میلیون دلار یارانه برای تقویت این صنعت، تشویق برای ساخت خودروهای متنوع و ایجاد انگیزه برای خرید پرداخت کرده است.

شایان ذکر است که چینی‌ها هنوز بسیاری از تولیدکنندگان ناپایدار را زنده نگاه داشته‌اند در حالی که فروش خودرو در این کشور به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

در نمودار ارائه شده، مقایسه میزان تولید و فروش خودرو در چین از سال 2014 تا کنون را مشاهده می‌کنید؛

برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید

مازاد تقاضا در پایان روز صعودی بورس

اکوایران: روز سه‌شنبه شاخص‌ کل بورس رشد کرد و شاخص کل فرابورس نزول کرد. در بورس تعداد نمادهای سبزپوش بیشتر بود و شاخص هم وزن نیز صعود کرد.

به گزارش اکوایران ، در معاملات روز سه‌شنبه 24 اسفند ماه، شاخص کل بورس پایتخت 2 هزار و 492 واحد رشد کرد. 54 درصد از نمادهای بازار سهام افزایش قیمت داشتند و شاخص کل هم وزن هزار و 221 واحد افزایش یافت.

امروز در ابتدای معاملات روند شاخص کل بورس نزولی شد و در یک ربع ابتدایی شاهد نزول شاخص بودیم. اما پس از آن روند تغییرات شاخص افزایشی شد.

در پایان معاملات شاخص کل در سطح یک میلیون و 337 هزار و 268 واحد قرار گرفت که نسبت به روز دوشنبه 2 هزار و 492 واحد صعود کرد. شاخص هم‌وزن نیز امروز روند صعودی داشت و در پایان معاملات با رشد هزار و 221 واحدی نسبت به روز کاری گذشته در رقم 340 هزار و 177 واحد ایستاد.

اما در فرابورس تعداد نمادهای قرمزپوش بیشتر بود و شاخص کل فرابورس با 9 واحد کاهش به رقم 18 هزار و 129 واحد رسید.

مازاد تقاضا در پایان معاملات سه‌شنبه

در پایان معاملات امروز ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز دوشنبه 2 درصد افزایش یافت و 61 میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 2 درصد رشد کرد و در رقم 92 میلیارد تومان ایستاد. بدین ترتیب معاملات روز سه‌شنبه با مازاد تقاضای 31 میلیارد تومانی بسته شد.

امروز نماد ورنا (شرکت سرمایه گذاری رنا) با صف‌ خرید 14 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از ورنا، نمادهای وساپا (شرکت سرمایه گذاری سایپا) و غدام (شرکت خوراک دام پارس) بیشترین صف خرید را داشتند.

بیشترین صف فروش نیز به نماد غدشت (شرکت دشت مرغاب) تعلق داشت که در پایان معاملات صف فروش 21 میلیارد تومانی داشت. پس از غدشت، نمادهای سدبیر (شرکت سرمایه گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان) و توسن (شرکت توسعه سامانه نرم افزاری نگین) بیشترین صف فروش داشتند.

غلبه سمت صعودی بازار

در پایان معاملات ‌روز سه‌شنبه، 266 نماد رشد قیمت داشتند و 227 نماد کاهش قیمت داشتند. به عبارت دیگر، 54 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 45 درصد بازار افت قیمت داشتند.

امروز قیمت سهام اغلب نمادهای پالایشی کاهش یافت و گروه «فراورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای» قرمزترین گروه بازار سهام بود. پس از پالایشی‌ها، نمادهای معدنی قرمزترین گروه بازار بودند. در سوی دیگر بازار اغلب نمادهای بانکی و خودرویی سبزپوش شدند.

خروج سرمایه

امروز برای ششمین روز متوالی ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 203 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.

در معاملات روز سه‌شنبه بیشترین خروج پول حقیقی به نمادهای پالایشی اختصاص داشت. امروز سهام شتران (شرکت پالایش نفت تهران) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 31 میلیارد تومان بود. پس از شتران، نمادهای شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان) و شبندر (شرکت پالایش نفت بندرعباس) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.

لیدرهای بازار

نمادهای «کگل»، «خودرو» و «وبملت» بیشترین تأثیر را در رشد شاخص کل داشتند. در مقابل نمادهای «کچاد»، «شتران» و «شبندر» بیشترین تأثیر منفی را بر شاخص کل داشتند.

در فرابورس نیز نمادهای «غصینو»، «زاگرس» و «تجلی» بیشترین تأثیر کاهنده را بر شاخص کل فرابورس داشتند و «دماوند»، «آریا» و «بساما» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص داشتند.

در جدول پرتراکنش‌ترین نمادهای بورس خودرو صدرنشین است و شستا و شتران در رتبه‌های بعدی هستند. در فرابورس نیز نمادهای تجلی، فزر و سمگا پرتراکنش‌‌ترین نمادها هستند.

افزایش ارزش معاملات خرد

امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 10 هزار و 548 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه هزار و 607 میلیارد تومان بود که 15 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

ارزش معاملات خرد سهام نیز رشد کرد و با افزایش 7 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 2 هزار و 939 میلیارد تومان رسید که 28 درصد از معاملات کل بازار را شامل می‌شود.

بیشترین ارزش معاملات

در معاملات امروز نماد میدکو (شرکت توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه) بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 540 میلیارد تومان بود.

پس از میدکو، نماد خودرو بیشترین ارزش معاملات را داشت و شتران رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن خگستر و خساپا در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند.

بیشترین حجم معاملات

در جدول حجم معاملات امروز نیز سهام خودرو با تعداد 672 میلیون و 275 هزار و 967 سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به نماد خساپا تعلق داشت. نمادهای خگستر و شتران نیز در رتبه‌های بعدی قرار داشتند.

تداوم مازاد عرضه زایلین مخلوط در بازارهای چین با وجود بهبود تقاضا پس از کرونا

بازارهای چین با وجود برآوردها درباره افزایش تقاضا در ماه سپتامبر سال جاری میلادی، همچنان با مازاد عرضه زایلین مخلوط روبه‌رو خواهد بود.

به گزارش پلاستیک،، بازارهای زایلین مخلوط (Mixed Xylene) چین با وجود افزایش تقاضای پیش‌بینی شده در ماه سپتامبر با مازاد عرضه روبه‌رو خواهد بود و این شرایط در پی بالا بودن سطح ذخیره‌سازی‌های این محصول و عملیاتی شدن ظرفیت‌های جدید اتفاق می‌افت.

قیمت برای عرضه تک محموله در بازارهای داخلی در بازه‌ای محدود از ماه مه سال جاری میلادی در سطوح ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۸۰۰ یوان به ازای هر تن در حال نوسان بوده است و تعدادی از قراردادها در این بازه قیمتی نهایی شده است، در حالی که در بازه زمانی ماه‌های فوریه تا آوریل سال جاری میلادی به دلیل شیوع ویروس همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ (کرونا) با کاهشی شدید روبه‌رو بود.

تقاضا برای محصول زایلین مخلوط به‌طور معمول در ماه‌ سپتامبر هر سال تقویت می‌شود زیرا مصرف در بخش‌های پایین دست برای تولید پارازایلین و بنزین افزایش می‌یابد.

مخازن ذخیره‌سازی محصول زایلین مخلوط در پایانه‌ها در ۲۷ اوت (پنجشنبه، ششم شهریورماه) در سطح بالای ۱۳۴ هزار و ۱۰۰ تن باقی مانده، این رقم بیش از دو برابر میانگین سطح ذخیره‌سازی دوره مشابه سال گذشته میلادی است.