باد و باران در تهران ادامه دارد
مدیر واحد مدلسازی و پیشبینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ضمن اشاره به وزش باد شدید در تهران طی امروز (۳۱ فروردین) گفت: با تداوم این شرایط تا صبح فردا (۱ اردیبهشت) طی برخی ساعات افزایش موقتی در غلظت آلایندهها مشاهده میشود.
حسین شهبازی در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه پیشبینیهای انجام شده در شرکت کنترل کیفیت هوا نشان دهنده کاهش میزان ناپایداری جوی در صبحگاه امروز (۳۱ فروردین) است، اظهار کرد: به تدریج در طی روز همراه با افزایش تردد خودروها طی برخی ساعات شرایط برای تجمع آلایندهها فراهم میشود.
وی ادامه داد: هرچند این وضعیت جوی پابرجا نیست و با برقراری شرایط جوی نسبتا ناپایدار در طول روز به تدریج بر سرعت وزش باد افزوده میشود و برای برخی ساعات وزش باد شدید به بزرگی بالاتر از ۸ متر بر ثانیه از سمت نواحی غربی -شمالغربی و بارش پراکنده باران انتظار میرود.
شهبازی با اشاره به اینکه به تدریج طی شبانگاه از میزان ناپایداری جوی کاسته میشود، تصریح کرد: با تداوم این شرایط تا صبح فردا (۱ اردیبهشت) طی برخی ساعات افزایش موقتی در غلظت آلایندهها مشاهده میشود.
مدیر واحد مدلسازی و پیشبینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ادامه داد: طی فردا با تغییر شرایط جوی در طول روز و وزش باد به بزرگی بالاتر از ۵ متر بر ثانیه طی برخی ساعات وضعیت کیفیت هوای پایتخت در شرایط بهتری قرار میگیرد همچنین تا روز آینده دمای هوا در پایتخت روند افزایشی دارد.
به گفته وی بر اساس نتایج پیشبینی کیفیت هوا ناپایداریها جوی حاکم طی امروز (۳۱ فروردین) سبب برقراری شرایط مطلوب کیفیت هوا در بیشتر مناطق شهر تهران میشود و تنها وزش باد شدید طی برخی ساعات افزایش موقتی غلظت ذرات معلق را به دنبال دارد. از این رو انتظار میرود با وجود افزایش موقتی غلظت آلایندهها طی برخی ساعات فردا (۱ اردیبهشت) وضعیت کیفیت هوای پایتخت همچنان در شرایط مساعد قرار داشته باشد.
مدیر واحد مدلسازی و پیشبینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در پایان با بیان اینکه کیفیت هوای ۲۴ ساعت گذشته پایتخت منتهی به ۸ صبح امروز با شاخص میانگین ۵۴ در شرایط سالم باد مساعد از بورسکالا قرار داشت، تصریح کرد: کیفیت هوای پایتخت هم اکنون با شاخص میانگین ۷۲ در شرایط سالم قرار دارد.
وضعیت بارش برف و باران در کشور روزهای آخر سال
بارش باران و برف در 11 استان کشور، طراوت خوبی به آسمان کشور داده است.
به گزارش بیان ما، بر اساس نقشههای همدیدی و آیندهنگری سازمان هواشناسی فردا با ورود سامانه بارشی برخی مناطق استانهای آذربایجان غربی، کرمانشاه، ایلام، همدان، لرستان، کردستان، آذربایجان شرقی و ارتفاعات زنجان، قزوین، البرز و تهران را تحت تأثیر قرار میدهد. روز چهارشنبه سامانه بارشی تقویت میشود و در استانهای واقع در شمال غرب، غرب، برخی مناطق جنوب غرب و استانهای واقع در دامنههای البرز مرکزی باعث بارش برف، باران و رعد و برق میشود.
طی فردا و روزهای چهارشنبه در غرب و جنوب غرب و چهارشنبه و پنجشنبه علاوه بر این مناطق در مرکز، شرق و شمال شرق وزش باد شدید پیشبینی میشود که در برخی مناطق پدیده گردوخاک دور از انتظار نیست. همچنین طی مدت یادشده با وزش باد گرم جنوبی در استانهای ساحلی خزر و اردبیل ذوب برف و وقوع بهمن پیشبینی شده است.
بر اساس اعلام سازمان هواشناسی روز پنجشنبه دامنه فعالیت این سامانه گستردهتر میشود و علاوه بر مناطق ذکرشده در برخی مناطق در سواحل شمالی و شمال شرق و برخی مناطق جنوب کشور احتمال رویداد تگرگ وجود دارد. روز جمعه در نوار شمالی و برخی از مناطق غرب کشور بارش پراکنده پیشبینی میشود. روز پنجشنبه در نیمه غربی و روز جمعه در نیمه شرقی کشور کاهش محسوس دما روی میدهد. روز چهارشنبه خلیجفارس مواج و دریای خزر متلاطم پیشبینی میشود.
سازمان هواشناسی همچنین در اطلاعیهای بهشرح زیر هشدارهایی را برای کشاورزان سراسر کشور صادر کرد؛
توصیف سامانه اول: نفوذ سامانه جوی و وزش باد شدید
زمان شروع: عصر سهشنبه 99/11/28
زمان پایان: اواخر وقت پنجشنبه 99/11/30
نوع مخاطره: وزش باد شدید تا خیلی باد مساعد از بورسکالا شدید 60 تا 70 کیلومتر بر ساعت و خیزش گردوخاک
منطقه اثر:
سهشنبه 99/11/28 اردبیل، ایلام، زنجان، همدان، کردستان، خوزستان
چهارشنبه 99/11/29 خوزستان، ایلام، کرمانشاه، همدان، اردبیل، گیلان، زنجان، قزوین، گلستان، بوشهر، سمنان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، مرکزی، یزد، لرستان، شمال اصفهان و کرمان
پنجشنبه 99/11/30 اصفهان، یزد، سمنان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، بوشهر، کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی
اثر مخاطره: آسیب به گلخانهها و احتمال شکستن درختان
توصیه: استحکام نهالهای تازهکشتشده با نصب قیم جهت مقاومت در برابر باد
خودداری از محلولپاشی و سمپاشی بهویژه روغن ولک
استحکام و ترمیم سقف و سازههای گلخانهها و عایقبندی و محافظت از کندوها
تسریع در برداشت گوجهفرنگی و صیفیجات در جنوب کشور
استفاده از بادشکن جهت جلوگیری از شکستگی شاخه و تنه درختان و حتی ریشهکن شدن درخت
با توجه به باد و سرما در مناطق سردسیر، دامداریها نسبت به خشک نگهداشتن سطح زمین و مسدود نگهداشتن دربهای سالنها اقدام کنند
سالنهای مرغداری نسبت به تهویه و کنترل دما در شرایط باد اقدامات لازم را انجام دهند
عدم انجام آبیاری جهت جلوگیری از سست شدن ریشه گیاهان بهدلیل باد
پایش و مبارزه با آفت ملخ صحرائی در جنوب کشور و اطلاعرسانی به مراکز جهاد کشاورزی با توجه به باد جنوب غربی و مساعد شدن شرایط جوی برای هجوم ملخ از آفریقا و عربستان
توصیف سامانه دوم: سامانه بارشی با ابرهای همرفتی
زمان شروع: بعدازظهر چهارشنبه 99/11/29
زمان پایان: اواخر وقت پنجشنبه 99/11/30
نوع مخاطره: رگبار و رعد و برق و احتمال بارش تگرگ
منطقه اثر:
چهارشنبه 99/11/29 خوزستان
پنجشنبه 99/11/30 خوزستان، بوشهر، فارس
اثر مخاطره: خسارت به محصولات کشاورزی
توصیه؛ مزارع و باغات: زهکشی و پاکسازی مسیر آب باغات و مزارع با توجه به بارشها
عدم انجام آبیاری، محلولپاشی و سمپاشی با توجه به وقوع بارشها
استحکام سازههای باغی در برابر طوفان ـ مبارزه با آفت چوبخوار نخیلات بعد از شرایط ناپایدار جوی
تسریع در انتقال محصولات برداشتشده به مکانهای مسقف
حفاظت از مزارع گوجهفرنگی در برابر تگرگ
سالنهای پرورش قارچ، گلخانه و انبار: تهویه، تنظیم دما و تأمین سوخت سالنها ـ استحکام و ترمیم سقف گلخانهها در برابر طوفان و تگرگ ـ بسته نگهداشتن دریچههای گلخانهها بههنگام کاهش دما و بارش
سالنهای باد مساعد از بورسکالا مرغداری و دامداری: تهویه، تنظیم دما و تأمین سوخت سالنها ـ عدم استفاده از آب باران برای دامها ـ جلوگیری از نفوذ هوای سرد و روانآب به داخل سالنها
استخرهای پرورش ماهی: پاکسازی، تنظیم و کنترل دریچههای ورودی و خروجی آب استخرها با توجه به رخداد بارندگی ـ جلوگیری از ورود آب گلآلود به استخرها با توجه به حجم بالای روانآب و سیلابی شدن رودخانهها ـ عدم کوددهی به استخرهای پرورش ماهی گرمآبی و کاهش غذادهی بهمیزان نصف نرمال بهدلیل ابرناکی و کاهش دما
عشایر و زنبورداران: خودداری دامداران و عشایر از عبور در ارتفاعات و توقف در حاشیه رودخانهها و مسیلها با توجه به وقوع بارشها ـ عایقبندی و محافظت از کندوها در مقابل بارش ـ عدم چرای دام در مراتع و انتقال دامها به مکان سرپوشیده بههنگام وقوع طوفان و تگرگ
ماشینآلات و ادوات کشاورزی: محافظت از ماشینآلات و ادوات کشاورزی بههنگام وقوع طوفان و تگرگ short_url/vdcb09b0.rhbzapiuur.باد مساعد از بورسکالا html
تغییر قاعده بازی در بازار پتروشیمی بورسکالا
با افزایش حاشیه معاملات پتروشیمی رئیس شورای رقابت اعلام کرد: پیشنهاد احیای کارگروه تنظیم بازار محصولات پتروشیمی با نظارت شورای رقابت با اقبال حاضران جلسه روز دوشنبه روبهرو شده و بهاحتمال زیاد اعضای شورای رقابت با این پیشنهاد موافقت خواهند کرد.
بهگزارشهمشهري، گويا بحث بر سر انجام معاملات پتروشيمي تمامي ندارد، ماجرا در مورد چگونگي انجام معاملات پتروشيمي درست در دوره وزارت جديد صنعت و معدن آغاز شده است. اين وزارتخانه استدلال ميكرد معاملات پتروشيمي در بورس كالا رانت توليد ميكند درحاليكه خود وزارت صنعت قيمتگذار اصلي اين محصولات در بورس كالا بود و تعيين قيمتها در ابتداي هفته منجر به توسعه بازار سياه خارج از بورس شده بود.
هرچند مدتها بود ديگر خبري در اين مورد منتشر نميشد اما اين بار با حذف ارز مبادلهاي براي واردات پلي اتيلن سناريوي ديگري از سوي فعالان پتروشيمي آغاز شده است، بهطوري كه محسن جماليان رئيس انجمن توليدكنندگان لوله و اتصالات پلي اتيلن در نامهاي اعتراض آميز به بورس كالا نوشت:عدهاي از اعضاي انجمن كه براي نجات از هزار توي بورس- پتروشيمي مصمم به واردات پلي اتيلن شده بودند، در مراجعه به بانك گشاينده شنيدند كه پلي اتيلن پايپ كالاي اساسي نيست و ارز مبادلهاي براي ورود آن داده نميشود و به همين سادگي راز در هم كوبيدن يك صنعت و آثار ويرانگر بعدي آن بر اقتصاد گشوده شد.
جماليان در ادامه نامه تأكيد كرده است: بهاي سنگين اين تصميم را توليد كنندگان، دولت وكشاورزان پرداخت خواهند كرد، نه آنان كه در سخنرانيها دم از تدبير ميزنند و اقتصاد مقاومتي را در زبان ميستايند اما در خفا و پنهان دمار از روزگار صنعت و كشاورز در ميآورند و به ريششان ميخندند.
اين جملات در اعتراض به حذف ارز مبادلهاي نوشته شده است، ارزي كه به گفته همه اقتصاددانان رانت زيادي را در اختيار اين صنعت و باد مساعد از بورسکالا بسياري از صنايع ديگر قرار داده است. اين موضوع منجر شده است تا رضا شيوا رئيس شوراي رقابت از تشكيل يك كارگروه تنظيم بازار محصولات پتروشيمي خبر بدهد و اعلام كند اگر مركز ملي رقابت با تاسيس اين كارگروه موافقت كند شوراي رقابت از اين طريق بر بازار معاملات پتروشيمي نظارت خواهد كرد.
- نظارت بر معاملات پتروشيمي
همانطور كه رئيس شوراي رقابت روز شنبه به همشهري وعده داده بود عصر روز دوشنبه، دويست و پنجاهونهمين جلسه شوراي رقابت با موضوع «بررسي بازار محصولات پتروشيمي با تمركز بر عرضه در بورس كالا» با حضور اعضا، ناظران و نمايندگان بورس كالا برگزار و در اين مورد بحث و بررسي شد.
در اين جلسه رضا محتشمي پور، رئيس دفتر توسعه صنايع تكميلي (صنايع پايين دستي) شركت ملي صنايع پتروشيمي نيز حضور داشت و ابعاد معاملات پتروشيمي مورد كندو كاو قرار گرفت و در نهايت قرار شد تصميم نهايي در جلسه هفته آينده شوراي رقابت گرفته شود.
در همين رابطه رضا شيوا رئيس شوراي رقابت گفت: جلسه اعضاي شوراي رقابت در فضاي تعاملي و مفيدي عصر ديروز با حضور نمايندگان بورس كالا برگزار و تصميمگيري در مورد توافق صورت گرفته به جلسه بعدي اين شورا در هفته آينده موكول شد. او با بيان اينكه پيشنهاد احياي دوباره كارگروه تنظيم بازار محصولات پتروشيمي تحت نظارت مستقيم شوراي رقابت با اقبال حاضران در اين جلسه روبهرو شده است، گفت: بهاحتمال فراوان اعضاي شوراي رقابت ضمن اعتقاد به اين پيشنهاد با آن موافقت خواهند كرد.
شيوا با تأكيد بر اينكه رصد صنعت پتروشيمي بهطور ديناميك بايد همواره صورت گيرد، عنوان كرد: بايد از منظر قيمت، ميزان توليد و فروش، سهميههاي دريافتي مواداوليه يا خارج شدن كارخانجات توليدي از مدار توليد همواره تشكيلاتي دائمي بهمنظور رصد همهجانبه بازار پتروشيمي فعال باشد. شورا و مركز ملي رقابت اصرار دارد با توجه به انحصاري بودن اغلب اقلام توليدي مواد پتروشيميايي در كشور و بهمنظور لزوم حمايت از صنايع پايين دستي و كارخانجات داخلي، كارگروه تنظيم بازار محصولات پتروشيمي با نظارت مستقيم شوراي رقابت تشكيل شود.
- دفاع شوراي رقابت از بورس كالا
رضا شيوا، رئيس شوراي رقابت با تأكيد بر نقش پررنگ بورس كالا در تنظيم و تعادل بازار عادلانه محصولات پتروشيمي، گفت: بهطور حتم بايد محصولات پتروشيميايي در بورس كالا عرضه شود. اين در حالي است كه شركتهاي پتروشيمي بالادستي نيز با مشكلاتي در اين بازار مواجه هستند كه با قول مساعد متوليان بورس اين ايرادها مرتفع خواهد شد.
رئيس شوراي رقابت تأكيد كرد: تصميم شوراي رقابت بهطور حتم بهگونهاي خواهد بود كه در چارچوبي منطقي رضايت توليدكنندگان مواد پتروشيمي و مصرفكنندگان پايين دستي اين محصولات را در كنار بازيگري بورس كالا در بر داشته باشد. شيوا در برابر اين پرسش كه چرا شوراي رقابت با گذشت حدود 60روز از معامله واگذاري سهام 3شركت سرمايهگذاري مالك سهام كنترلي گروه بهمن قصد ورود باد مساعد از بورسکالا باد مساعد از بورسکالا به اين ماجرا را كرده است، پاسخ داد:
هنوز شوراي رقابت در رابطه با موضوع انحصار به اين معامله ورود نكرده است. در ظاهر ماجرا يك شركت اقدام به خريد شركتي ديگر كرده و نقشي از خودش در تركيب سهامداري يا رابطه عمودي با سهامداري خودروييها برجا نگذاشته است.اين فرايند به ظاهر خلاف قانون نيست، اما اينكه پشت پرده چه اتفاقي افتاده، نيازمند بررسي است.
اوضاع بورس تا آخر ۹۸ چگونه خواهد شد؟
در یک دوره رونق پرشتاب، بورس تهران طی دو سال اخیر ۲۲۰ درصد بازدهی کسب کرده است. در این شرایط، مسیر آینده سهام محل پرسش عموم فعالان است؛ به ویژه آنکه رد پای تازهواردهای بورسی بیش از پیش پررنگتر شده است.
گسترش نیوز: در یک دوره رونق پرشتاب، بورس تهران طی دو سال اخیر ۲۲۰ درصد بازدهی کسب کرده است. در این شرایط، مسیر آینده سهام محل پرسش عموم فعالان است؛ به ویژه آنکه رد پای تازهواردهای بورسی بیش از پیش پررنگتر شده است.
توجه به سه عامل بنیادی بازار جهانی، نرخ ارز و نسبتهای ارزشگذاری نشان میدهد بورس تهران بدون تغییری در روند نرخ کامودیتی با فقدان محرکهای جدی صعود مواجه است. بنابراین مستقل از رفتار سهامداران و قدرت پولهای تازه که میتوانند باد مساعد از بورسکالا روندهای کوتاهمدت را متاثر کنند، سناریوی محتمل بورس در نیمه دوم سال استراحت زمانی خواهد بود.
بورس تهران در بازه زمانی دو سال گذشته یکی از سریعترین رشدهای خود را به لحاظ تاریخی پشتسر گذاشته است. بر این اساس، شاخص کل بورس از نیمه شهریور ۹۶ تا کنون بیش از ۳/ ۳ برابر شده است تا به رغم تحریمها و نااطمینانی به لحاظ ریسکهای محیطی، یک دوره طلایی را برای سرمایهگذاران خود رقم بزند. در امسال نیز عملکرد این بازار فوقالعاده بوده تا جایی که رشد بیش از ۵۰ درصدی شاخص کل را در یک فضای سراسر رکودی حاکم بر بازارهای رقیب به ثبت رسانده است.
روند ماههای اخیر معاملات سهام چه به لحاظ ارزش و تعداد و چه از نظر میزان مشارکت سرمایهگذاران به خوبی گویای آن است که این رشد اعجابانگیز، توجه زیادی را ازسوی جامعه به خود جلب کرده و همگام با برخی محدودیتها برای سرمایهگذاری در بازار باد مساعد از بورسکالا ارز و طلا و نیز رکود مسکن، تعداد زیادی از سرمایهگذاران حقیقی و عمدتا تازهکار را در امسال برای بهرهبرداری از این فرصت، روانه بازار سرمایه کرده است.
این اتفاق هر چند در نوع خود مبارک است اما رشد سریع قیمتها بهویژه در سهام کوچکتر موجب شده تا برخی کارشناسان زنگ هشدار از امکان شکلگیری حباب در بخشی از شرکتهای پذیرفتهشده در بورس و فرابورس را به صدا درآورند. آنچه در این مطلب مورد توجه است، فارغ از نوسانات کوتاهمدت متمرکز بر عوامل بنیادی تاثیرگذار بر سودآوری بنگاههای عمدتا بزرگ است؛ شرکتهایی که روند کلی شاخص نیز بهواسطه وزن سنگین از باد مساعد از بورسکالا آنها تاثیر میپذیرد.
در زیر سه عامل از عوامل مزبور بررسی و تاثیر چشمانداز هر یک بر افق سرمایهگذاری در بورس در نیمه دوم سال ۹۸ تشریح شده است:
۱- قیمتهای جهانی کالا: بورس تهران در ادبیات سرمایهگذاران مالی بهعنوان یک بازار کالا پایه (Commodity Based) شناخته میشود. علت این تعبیر آن است که بیش از نیمی از وزن ارزش شرکتها در بازار سرمایه ایران به صنایعی همچون پتروشیمی، فلزات، معادن، پالایشی و… اختصاص دارد که نرخ فروش محصولات آنها به نحو مستقیم یا غیرمستقیم از بازارهای جهانی تاثیر میپذیرد. از این رو، تعقیب تحولات این حوزه و پیشبینی روند آتی آن برای یک سرمایهگذاری موفق در بورس تهران ضروری است.
مطالعه تاریخچه شاخص کالایی بلومبرگ نشان میدهد که این شاخص ترکیبی (که وزن متناسبی از محصولات انرژی، کشاورزی، فلزات اساسی و فلزات گرانبها و برخی محصولات غذایی را پوشش میدهد) پس از سقوط سنگین بیش از ۴۰ درصدی در سال ۹۳، از ابتدای سال ۹۴ در یک باند بسته بین ۷۵ تا ۹۰ واحد نوسان کرده است ( نمودار شماره یک). درحالحاضر شاخص مزبور در محدوده کف بازه مورد اشاره یعنی نزدیک به ۷۵ واحد قرار دارد که به معنای نزول قیمتهای جهانی به کف تاریخی خود است.
نکته جالب اینکه حداقل رقم تاریخی شاخص بورس مزبور به حدود ۲۰ سال پیش بازمیگردد که کف ۷۴ واحدی را در سال ۹۹ میلادی ثبت کرد. به عبارت دیگر، میتوان گفت متوسط نرخ جهانی سبد کالاها بر اساس شاخص بلومبرگ در محدودهای قرار دارد که هیچگاه ارزانتر از آن تا قبل از ظهور اقتصاد چین در دهه ۹۰ میلادی نبوده است.
این اتفاق در شرایطی روی میدهد که با سیاستهای فوق انبساطی بانکهای مرکزی دنیا در چند دهه گذشته بهویژه از سال ۲۰۰۸ تاکنون، انتظار میرفت که این شاخص لااقل از منظر ارزش اسمی در برابر ارزهای کاغذی در محدوده بالاتری قرار داشته باشد. در هر صورت شرایط کنونی یک پیام و یک نتیجهگیری برای سرمایهگذاران بازارهای مالی از جمله فعالان بورس تهران در بر دارد؛ پیام اصلی این است که اقتصاد جهان رو به کندی است و تقاضای نازل کالاها بهعنوان یکی از مهمترین نشانههای پیشیاب از رکود قریبالوقوع در کوتاهمدت (۱۲ تا ۱۸ ماه آتی) خبر میدهند؛ سیگنالی که بهویژه با علائم پیشیاب قدرتمند در بازار قرضه جهانی (که بهطور تاریخی بهترین پیشبینیکننده رکود بوده است) نیز تایید میشود.
نتیجهگیری مهم اما آن است که این وضعیت نامطمئن اقتصادی احتمالا بار دیگر پای سیاستهای به شدت انبساط پولی را به عرصه اقتصاد جهانی باز خواهد کرد؛ سیگنالی که بهطور تاریخی برای قیمتگذاری مواد خام مثبت است؛ بنابراین میتوان انتظار داشت با تقویت چشمانداز رکود در سال۲۰۲۰ و ورود همزمان بانکهای مرکزی به عرصه سیاستهای تسهیل پولی (که از هم اکنون نیز نشانههایش در اروپا و امریکا پیداست) قیمتهای کامودیتی از شکستن کفهای تاریخی در این مقطع در امان بمانند و پس از دورهای از نوسان حول این محدوده حمایتی بلندمدت (۷۵ واحد در شاخص مورد بحث) بار دیگر به سمت سقفهای محدوده نوسان اخیر (۹۰ واحد) حرکت کنند؛ وضعیتی که به معنای امکان رشد تا ۲۰ درصدی شاخص مزبور در افق زمانی یک تا دو ساله است.
به این ترتیب از منظر سرمایهگذاران بورس تهران میتوان انتظار داشت که نرخ محصولات موثر بر سودآوری شرکتها شامل فلزات اساسی، نفت و مواد معدنی در محدوده کنونی یا کمی پایینتر به کف برسند و پس از آن دورهای از رشد ملایم قیمتی را در پیش بگیرند؛ شرایطی که برآیند آن در صورت تحقق برای سهام شرکتهای مرتبط مثبت ارزیابی میشود.
۲- نرخ ارز: ارزش دلار امریکا در برابر ریال پس از جهش تقریبا سه برابری در سال ۱۳۹۷، در امسال مسیری یکسره متفاوت پیموده است. براین اساس، ارزش ریال از ابتدای سال حدود ۱۵ درصد در مقابل رقیب امریکایی خود تقویت شده است؛ نتیجهای که کمتر کارشناس اقتصادی در ابتدای سال تصور آن را میکرد. با این حال، نگاهی عمیق تر به بنیادهای تحلیل ارز در بازار ایران نشان میدهد که تقویت مزبور با مبانی بنیادی قابلتوضیح بوده و بخشی از نوسان ارزش ریال در سال قبل ناشی از غلبه هیجانات و تقاضای سوداگران برای یک دوره کوتاه بوده است.
نگاهی به نمودار شماره دو گویای آن است که پس از فراز و فرود شدید در دو سال گذشته، ارزش کل نقدینگی کشور به دلار با فرض تخمین رقم نقدینگی در پایان مرداد ماه به محدوده ۱۷۲ میلیارد دلار رسیده و به میانگین بلندمدت تاریخی (۲۲۶ میلیارد دلار) کمی نزدیکتر شده است. این موضوع بیانگر آن است که درحالحاضر میزان نقدینگی موجود در سیستم پس از تبدیل به ارز، در سطح متعادلی قرار دارد.
با این وجود، برخی متغیرهای محیطی نظیر تشدید تحریمهای اقتصادی، محدودیت قابلملاحظه ورودی درآمدهای نفتی و تداوم رشد نقدینگی با آهنگ تاریخی موجب میشود نسبت به امکان تقویت بیشتر ریال در نیمه دوم سال تردیدهای مهمی وجود داشته باشد. در نقطه مقابل نیز نمودار مورد بحث گویای آن است که در صورت بازگشت التهابات قبلی قیمتها فاصله زیادی با سقف خود (یعنی حداقل میزان نقدینگی دلاری) ندارند واز اینرو احتمالا سقف تاریخی مهرماه ۹۷ (محدوده ۱۸ هزار تومان) کماکان بهعنوان یک سقف جدی بنیادی بر سر هر گونه موج افزایشی باقی خواهد ماند.
برآیند تاثیر این عامل بر بورس تهران با توجه به اتکای نرخگذاری بخش مهمی از شرکتهای بورسی بر نرخ دلار در بورس کالا و نرخ تبدیل درآمدهای صادرکنندگان عبارت از چشمانداز افزایش محدود این متغیر با شیب ملایم در افق شش ماه آتی خواهد بود. دراین میان، با توجه به سیاست موجود مبنی بر حفظ فاصله حداقلی نرخ سامانه نیما با بازار آزاد میتوان انتظار داشت که شرکتهای بورسی هم در صورت افزایش قیمتها در بازار آزاد از رشد متناظر در سامانه نیما و بورس کالا منتفع شوند.
۳- نسبتهای ارزشگذاری: نسبتهای مقایسهای معمولا ابزار مناسبی بهمنظور بررسی وضعیت کلی بازارها به لحاظ ارزندگی در مقایسه با شرایط تاریخی بهدست میدهد. در بازار ایران، بهمنظور حذف اثر نوسانات پر دامنه ریال و به جهت ارزیابی ارزش واقعی سهام، مناسب است تا محاسبه نسبتهای مقایسهای بر پایه ارز انجام شود. نمودارهای سه و چهار این مهم را یکی از منظر ارزش کل بازار بورس و دیگری با تبدیل شاخص کل به دلار و بهصورت هم مقیاس (شروع از ۱۰۰ واحد در ۱۰ سال گذشته) نشان میدهند.
همانطور که مشاهده میشود میانگین ارزش دلاری بورس تهران با در نظر گرفتن ورود شرکتهای جدید به این بازار در بلندمدت حدود ۸۰ میلیارد دلار بوده است. در مقاطعی نظیر سال ۹۱ و سال ۹۷ که در اثر رشد فزاینده دلار، رقم ارزش بازار به کف ۴۰ میلیارد دلاری فرو افتاده، معمولا یک رالی قدرتمند در سال بعدی قیمتهای سهام را به سمت میانگین هل داده است. در امسال نیز این اتفاق مشهود است به نحوی که با جهش ۴۵ درصدی شاخص نرخ از ابتدای سال و تقویت نسبی ارزش ریال، بار دیگر ارزش بازار به بالاتر از سطح میانگین بلند مدت سوق پیدا کرده است.
ازسوی دیگر، روند نمودار چهارم به خوبی گویای آن است که با در نظر گرفتن شاخص کل (که اثر سود نقدی تقسیمی را در محاسبه بازدهی لحاظ میکند) عدد هم مقیاس شاخص بورس با قدرت میانگین ۱۸۵ واحدی بلندمدت را پشتسر گذاشته و اکنون در سطوحی بالاتر از میزانی قرار دارد که قبل از وقوع بحران ارزی در دو سال قبل نوسان میکرد؛ به عبارت دیگر بازدهی سرمایهگذاران بورس تهران در سطح شاخص کل در دو سال گذشته اکنون به محدودهای رسیده که بازدهی مثبت ارزی را نصیب سرمایهگذاران کرده است. این شاخص حتی از اوج تاریخی سال ۹۲ (که یک حباب قیمتی را شکل داده بود) فاصله زیادی ندارد.
با جمعبندی آثار سه سرفصل فوق میتوان گفت بورس تهران اکنون در شرایطی قرار دارد که تا حد زیادی ارزش ذاتی سهام را در قیمتها منعکس کرده است و در صورت ثبات متغیرهایی نظیر نرخ ارز و قیمتهای جهانی با مسیر پر چالشی جهت ادامه مسیر رشد مواجه است. با این حال، بروز هر گونه چشمانداز مثبت در بازار جهانی کالا یا نرخ ارزها کماکان این ظرفیت را دارند که با یک فاز تاخیر زمانی فضای بورس تهران را به نحو مثبتی متاثر سازند.
به این ترتیب، سناریوی ورود بورس به فاز رکود زمانی (Consolidation) در نیمه دوم امسال تا زمان وزش باد مساعد از متغیرهای بنیادی را میتوان واجد بیشترین احتمال (به شرط عدم دخالت عوامل غیراقتصادی) دانست.
مخالفت شورای رقابت با عرضه خودرو در بورس کالا
رئیس شورای رقابت سرانجام به موضوع قیمتگذاری خودرو در بورس واکنش نشان داد و اعلام کرد شورا با عرضه خودرو در بورس کالا مخالف است.
-->
عکس قبل عمل الهام حمیدی مردم را شوکه کرد | تغییر 180 درجه ایی الهام حمیدی بعد از ازدواج دومش
شیلا خداداد عزادار عشقش شد | شیون باد مساعد از بورسکالا و ضجه زنی شیلا خداداد در بهشت زهرا تهران
امین حیایی عزادار شد | گریه های ناجور امین حیایی در بهشت زهرای تهران غوغا کرد
اولین تصویر از عروس هندی عموپورنگ | این دختر سبزه هندی عشق عموپورنگ است
عکس قبل عمل الهام حمیدی مردم را شوکه کرد | تغییر 180 درجه ایی الهام حمیدی بعد از ازدواج دومش
به گفته رئیس شورای رقابت، چون خودرو کالایی انحصاری بهشمار میرود، تعیین دستورالعمل قیمتگذاری آن بر عهده شورای رقابت است. بنابراین تا وقتی شورا تشخیص ندهد، امکان تعیین قیمت خودرو در بورس وجود ندارد. رئیس شورای رقابت اما دلیل مخالفت با نرخگذاری خودرو در بورس کالا را کمبود عرضه و تقاضای بالا عنوان کرده است. اظهارات رئیس شورای رقابت در شرایطی است که بهواسطه قیمتگذاری این شورا هماکنون هزینه نهایی تولید خودرو با فروش تطابقی ندارد و خودروسازان با زیان انباشته و ضرر تولید مواجه هستند. ازسوی دیگر تعیین قیمت توسط شورای رقابت برای مصرفکنندگان نیز سودی دربرنداشته و تنها به سوداگری در بازار دامن زده است. بر این اساس عرضه خودرو در بورس کالا میتواند به افزایش تولید، کشف واقعی قیمت و حذف دلالی از بازار منجر شود.
شورای رقابت علیه رقابت؟
رئیس شورای رقابت سرانجام به موضوع قیمتگذاری خودرو در بورس واکنش نشان داد و اعلام کرد شورا با آن مخالف است. آن طور که رضا شیوا اعلام کرده موضوع قیمتگذاری خودرو در بورس، پیش تر در شورای رقابت مطرح شده اما رای نیاورده است؛ بنابراین این طرح فعلا منتفی است. این گفته وی البته در حالی است که برخی کارشناسان میگویند شورای رقابت در مورد سپردن قیمت خودرو به بورس، تصمیمگیرنده نیست. شیوا اما در مخالفت با بورسی شدن قیمت خودرو، دست روی مسئله عرضه و تقاضا و همچنین اختیارات قانونی شورای رقابت در مورد کالاهای انحصاری گذاشته است. به گفته وی، چون خودرو کالایی انحصاری به شمار میرود، تعیین دستورالعمل قیمتگذاری آن بر عهده شورای رقابت است؛ بنابراین تا وقتی شورا تشخیص ندهد، امکان تعیین قیمت خودرو در بورس وجود ندارد. رئیس شورای رقابت اما دلیل مخالفت با نرخگذاری خودرو در بورس کالا را کمبود عرضه و تقاضای بالا عنوان کرده و تاکید داشته که این شورا زمانی مجوز لازم را صادر میکند که با استدلالهایی قوی (مبنی بر سپردن قیمت خودرو به بورس کالا) مواجه شود. گویا بیم شورای رقابت آن است که در صورت بورسی شدن قیمت خودرو، قیمتهای بالاتری (به دلیل کمبود عرضه و تقاضای زیاد) کشف شود. اظهارات شیوا اما این پرسش مهم را ایجاد کرده که آیا اصلا شورای رقابت از قدرت قانونی لازم برای موافقت یا مخالفت با قیمتگذاری خودرو در بورس کالا برخوردار است؟ و اینکه اصلا مرجع تصمیمگیرنده در این ماجرا کیست؟
پیش از پاسخ دقیق تر به این پرسش ها، ابتدا نگاهی میاندازیم به روند فعلی قیمتگذاری خودروهای داخلی و اینکه بحث بورسی شدن قیمت خودرو از کجا آمد. از اردیبهشت امسال و با بازگشت شورای رقابت، این شورا پس از ماهها غیبت، دوباره اختیار قیمتگذاری خودرو را در دست گرفت، آن هم درحالیکه خودروسازان در تلاش برای مجاب کردن دولت به نرخگذاری در حاشیه بازار بودند. ازآنجاکه خودروسازان چندان دل خوشی از شورای رقابت نداشتند و همچنین با توجه به نوسان هزینههای تولید، شورا تصمیم گرفت بازه زمانی تغییر قیمت خودروها را از سالی یک بار به سه ماه یک بار تغییر دهد. با این حال خودروسازان باز هم راضی نشده و عنوان کردند بهتر است قیمتگذاری به حاشیه بازار سپرده شود تا آنها از زیان بیرون بیایند. دولت اما روی خوش به این خواسته خودروسازان نشان نداد و از همین رو آنها به دنبال راهی دیگر برای رهایی از نرخگذاری دستوری رفتند و آن، سپردن قیمت خودرو به بورس بود. این موضوع را احمد نعمتبخش، دبیر انجمن خودروسازان مطرح کرد، هرچند البته پیشتر ابراهیم رئیسی، رئیس قوهقضاییه نیز از لزوم قیمتگذاری خودرو در بورس کالا صحبت به میان آورده بود. در ادامه نیز برخی نمایندگان مجلس از تدوین طرحی خبر دادند که طی آن، قیمتگذاری خودرو به بورس سپرده میشد. این طرح هنوز در مرحله پیشنویس است و ظاهرا نمایندگانی که آن را مطرح کردهاند، به جد پیگیر تصویبش هستند. منهای رئیس قوهقضاییه، نمایندگان مجلس و خودروسازان، برخی کارشناسان نیز موافق بورسی شدن قیمت خودرو هستند. استدلال آنها این است که با کشف قیمت خودرو در بورس، حواشی مربوط به نرخگذاری دستوری جمع میشود و خودروسازان نیز از زیاندهی ناشی از نرخگذاری دستوری شورای رقابت، خارج خواهند شد.
البته کارشناسان بر این نکته نیز تاکید میکنند که با توجه به کمبود عرضه از یک سو و تقاضای کاذب از سویی دیگر، بورسی شدن نرخگذاری خودرو شاید در ابتدا به کاهش قیمت منجر نشود. این همان مسئلهای است که رئیس شورای رقابت نیز به آن اشاره و تاکید کرده شاید قیمتهای بالاتری برای خودروها در بورس کالا کشف شود.
اعلام نظر برای ورود به بورس
همانطور که عنوان شد شورای رقابت پس از غیبت چندین ماهه بار دیگر تعیینکننده قیمت خودرو شد.اما همزمان با ورود دوباره شورای مذکور به عرصه قیمتگذاری این سوال مطرح است که آیا این شورا صلاحیت نفی یا ورود خودرو به بورس کالا را دارد؟
آنچه مشخص است شورای یاد شده سال گذشته در جلسات داخلی خود با ورود خودرو به بورس کالا مخالفت کرده و تاکید داشته که این شورا همچنان تنها مرجع قیمتگذار خودرو باقی بماند.بر این اساس به گفته برخی از منابع آگاه اظهار نظر شیوا مبنی بر مخالفت این شورا با ورود خودرو به بورس موضوع جدیدی نیست و در جلسه سال گذشته اعضای شورا مورد رایگیری قرار گرفته است. آنچه مشخص است اگر این موضوع در شورای رقابت رای مساعد میگرفت برای باد مساعد از بورسکالا بررسی و یا حتی تصویب به شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه ارجاع داده میشد و این شورا تنها تعیینکننده ورود خودرو به بورس نبود و صلاحیت اجرایی دراین زمینه نداشت.
اماسوال دیگری که مطرح میشود این است که با مخالفت شورای رقابت با ورود خودرو به بورس آیا این موضوع کاملا منتفی است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که شورای رقابت بهعنوان مرجع قیمتگذار خودرو، در این زمینه تصمیمگیر نهایی نیست؛ چراکه اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس در طرحی که تا چند روز دیگر برای اعلام وصول به هیات رئیسه ارسال خواهد شد، بر قیمتگذاری خودرو در بورس کالا تاکید کرده است.به گفته یک مقام آگاه در بورس کالا اگر طرح اعضای کمیسیون صنایع و معادن در صحن علنی مجلس رای اکثریت را کسب کند، شورای رقابت نمیتواند با آن مخالفت کند و این شورا باید تابع تصمیم مجلس در این زمینه باشد.با توجه به اظهارات این مقام آگاه، ورود خودرو به بورس کالا منتفی نیست و رای نمایندگان مجلس میتواند در این مورد تعیینکننده باشد. همانطور که پیشتر عنوان شد قیمت هر کالایی در بورس کالا براساس عرضه و تقاضا و رقابت تعیین میشود و بورس قیمتگذاری دستوری را برنمیتابد. جذابیت ایده ورود خودرو به بورس کالا برای خودروسازان نیز به همین واسطه است. در ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارهای مالی و نهادهای مالی تاکید شده که دولت مکلف است کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا را از نظام قیمتگذاری خارج کند. این قانون در صورت اجرا میتواند یک ابزار قدرتمند برای خودروسازان باشد تا قیمت خودرو را براساس عرضه و تقاضا تعیین کنند. حالا اما مجلس شورای اسلامی در طرح خود شورای رقابت را در کنار ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارهای مالی قرار داده است. در این زمینه سازوکار هم مشخص شده به این معنا که شورای رقابت قیمت پایه خودرو را با توجه به شاخص بهای تولیدکننده که هرماه ازسوی بانک مرکزی منتشر میشود تعیین و سپس خودرو برای عرضه به بورس کالا واگذار خواهد شد. آنچه مشخص است نمایندگان مجلس در این طرح هم به دنبال شفافیت در تعیین قیمت پایه خودرو هستند وهم حذف سوداگری و دلالی را در بازار مدنظر دارند.
دیدگاه شما