شاخص هم وزن
در روند بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب برای خرید، معمولاً با پارامترهای مختلفی مواجه هستیم که اطلاعات مفیدی را برای بررسی به ما میدهند. شاخص کل هموزن یکی از این مسائلی است که همواره برای تحلیل و بررسی مورد مطالعه قرار میگیرد. در بازار بورس، شاخصها از اهمیت زیادی برخوردار هستند. شاخص کل هموزن عددی است که در طی روز ثبت میشود و نقش مهمی در تحلیل روند کلی بازار دارد. به همین خاطر ما در این مقاله میخواهیم به بررسی مفهوم شاخص کل هموزن بپردازیم و مطالبی که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت:
- انواع شاخصهای بورس
- شاخص کل هموزن بورس چیست؟
- تفاوت شاخص هموزن با شاخص کل
- فرمول محاسبه شاخص هموزن
- تفسیر شاخص هموزن
- تحلیل تکنیکال شاخص هموزن
انواع شاخصهای بورس
به طور کلی، شاخصها در بورس به چند نوع تقسیم میشوند. در بازار بورس ایران، هشت شاخص مهم وجود دارد که معمولاً مورد بررسی اکثر فعالان بازار قرار میگیرد و هرکدام در جای خود کاربرد مهم و اساسی در تحلیل بازار دارند. انواع شاخصهایی که در بورس مطرح هستند بهصورت زیر میباشد:
شاخص کل - شاخص سهام شناور - شاخص بازار اول و دوم - شاخص هموزن - شاخص قیمت - شاخص 50 شرکت برتر - شاخص 30 شرکت بزرگ - شاخص صنعت
هر کدام از این شاخصها یک پارامتر عددی هستند که روند سهام مختلف در طی روز در آن تأثیرگذار میباشند و میتوانند نسبت به پارامترهای مختلف، ارزیابی شوند.
شاخص کل هموزن بورس چیست؟
ما همواره در بازار بورس بهعنوان سرمایهگذار، پارامترهای مختلفی را بررسی میکنیم تا معامله بهتر و منطقیتری داشته باشیم. شاخص کل و شاخص هموزن در بورس، یکی از معیارهای سنجش وضعیت بازار و میزان تغییرات کلی قیمتی سهام و میزان بازدهی آنها در روز میباشد و بسیاری از تحلیلگران از آن برای تحلیل روند کلی بازار استفاده میکنند. شاخص هموزن نیز به نوعی زیرمجموعهای از شاخص کل بازار محسوب میشود. در بازار بورس، سهام بزرگ و کوچکی معامله میشوند که معاملات هرکدام نسبت به مقیاس خود تاثیری در عدد شاخص کل میگذارند. مثبت یا منفی شدن سهام بورس در عدد شاخص کل و شاخص هموزن، تأثیر چشمگیری میگذارند. در شاخص کل هموزن، تمامی سهام به یک میزان و با یک وزن در عدد شاخص اثرگذار هستند و میتواند نمای کلی از روند سهام در روز را نشان بدهد. عدد شاخص قیمت هموزن در بورس میتواند معیاری برای سنجش میزان بازدهی و یا افول بازار باشد. وقتی شاخص هموزن مثبت باشد به این معنی است که اکثر سهام متوسط و کوچک بازار در آن روز مثبت هستند؛ بنابراین عدد شاخص هموزن میتواند معیار مهمی برای تحلیل بازدهی کلی اکثر سهام بازار باشد که همواره از طرف تحلیلگران بورسی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
تفاوت شاخص هموزن با شاخص کل
شاخص کل و شاخص هموزن با وجود اینکه هر دو به نسبت سهام بورسی، مثبت و یا منفی میشوند، اما دارای تفاوتهای اساسی نیز هستند.
در شاخص کل، مقیاس سهام و میزان حجم و سرمایه آنها مهم است. سهام بزرگ بازار به واقع شاخص ساز معرفی میشوند و در تعیین شاخص کل، نقش بسیار زیادی دارند.
اما شاخص کل هموزن برخلاف شاخص کل، تفاوتی میان سهام بزرگ و کوچک یا متوسط، قائل نمیشود و همه سهام به یک نسبت مورد سنجش قرار میگیرند و در عدد شاخص تأثیرگذار هستند و وزن سهام در عدد شاخص هموزن، معیار اصلی نیست. اما در طرف دیگر، شاخص کل نسبت به بزرگ یا کوچک بودن سهام و همچنین سهام شاخص ساز، تغییر میکند. به طوری که ممکن است نصف بیشتر سهام در بورس منفی باشند اما چند سهم بزرگ بازار مثبت. با وجود این شاخص کل، عدد مثبتی را نشان بدهد و شاخص هموزن، عدد منفی. به همین منظور، شاخص کل هموزن به نوعی روند کلی بازار را واقعیتر نشان میدهد. بهواقع شاخص هموزن، رشد کلی بازار را به دور از تفکیک میان سهام بزرگ، کوچک و متوسط در نظر میگیرد. از طرفی در شاخص کل، چند سهم بزرگ بازار میتوانند رشد شاخص کل هموزن بورس یکتنه شاخص کل را بالا و پایین کنند. برای همین است که وقتی شاخص هموزن در طی روز، مثبت است بیش از نیمی از سهام بازار مثبت است و در زمانی که این شاخص منفی باشد، بیشتر از نصف سهام بازار منفی هستند اما در شاخص کل اینچنین نیست و سهام شاخص ساز میتوانند به یکباره کل شاخص را مثبت یا منفی کنند.
بررسی شاخص کل جدای از اینکه شناخت جامعتری از روند کلی بازار میدهد، بیشتر مناسب سهامدارانی است که از سهام بزرگ صنعتی و شاخص ساز استفاده میکنند تا درک بهتری از میزان بازدهی و روند این نوع از سهام داشته باشند
شاخص قیمت هموزن نیز بازدهی قیمت کل سهام بازار را بدون درنظرگرفتن بزرگی سهام، نشان میدهد که برای سهامداری مناسب است که در سبد پرتفوی خود از سهام کوچک و متوسط هم دارند.
فرمول محاسبه شاخص هموزن
همانطور که در فرمول زیر مشاهده میشود، شاخص کل هموزن با پارامترهای سهام در طی معاملات روزانه محاسبه میگردد. در این فرمول ضرایب مرتبط با سهام مشخص شدهاند. فرمول شاخص هموزن از تقسیم قیمت بهروز تمامی شرکتهای بورسی نسبت به قیمت پایه آنها و با در نظر گرفتن ضریب تجمیع سهام، محاسبه میشود که به صورت کامل در فرمول زیر آورده شده است.
تفسیر شاخص هموزن
همانطور که گفته شد، شاخص هموزن، از میزان بزرگی سهام پذیرفته شده سنجیده نمیشود و تمامی سهام بورس اعم از کوچک، متوسط و بزرگ با هر میزان سرمایهای به طور یکسان و برابر مورد ارزیابی قرار میگیرد. در شاخص هموزن نوسانات قیمتی در سهام شاخصسازی که ارزش بازار بالایی دارند و سهام کوچک و متوسط با سرمایه کمتر، تأثیرات مشابهی در تعیین عدد شاخص دارند. فرض کنید عدد شاخص کل در معاملات امروز به میزان 1000 واحد مثبت و شاخص هموزن به میزان 3000 واحد منفی باشد. تفسیر این شاخص بدین صورت خواهد بود که در معاملات امروز، شرکتهای بزرگ و شاخص ساز بورسی مثل صنایع مس ایران یا هلدینگ خلیج فارس با تغییرات و نوسانات مثبت معامله شدهاند که توانستهاند شاخص کل بازار را مثبت نگه دارند ولی از طرف دیگر، منفی بودن شاخص هموزن به میزان بیشتری از شاخص کل، نشاندهنده این مسئله است که کلیت بازار امروز جالب نیست و اکثر سهام بازار با روند منفی همراه بودهاند. به طور مثال شرکتهایی مثل مینو، گرجی یا کشاورزی فکا، به دلیل کوچک یا متوسط بودن سهام، چندان تأثیری بر مثبت یا منفی کردن شاخص کل ندارند اما زمانی که شاخص هموزن، به طور قابلملاحظهای منفی است، میتوان به راحتی گفت که در معاملات امروز سهام اینچنینی که اکثریت سهام را هم در بورس دارا هستند، منفی معامله شدهاند در غیر این صورت این اختلاف میان شاخص کل و شاخص هموزن به وجود نمیآمد.
تحلیل تکنیکال شاخص هموزن
همانطوری که قیمت هر سهم در بازار بورس، تشکیل نمودار در بازه زمانی را میدهد، شاخص کل و شاخص هموزن نیز در طول زمان، تشکیل نمودار تکنیکالی میدهد که میتواند با علم تکنیکال، مورد تحلیل و ارزیابی قرار بگیرد. زمانی که اکثر صنایع کوچک و متوسط، با افزایش عرضه در بازار مواجه شوند و یا در صفهای فروش باشند، نمودار شاخص هموزن مسیر متفاوتی با نمودار شاخص کل خواهد داشت.
نمودار این شاخصها همانند نمودارهای قیمتی سهام، دارای نقاط مهم تکنیکالی مثل نقطه حمایتی و نقطه مقاومتی، کف و سقف کانال میباشد که در تحلیل تکنیکال حائز اهمیت است. به طور مثال نمودار تکنیکالی زیر مربوط به نمودار شاخص هموزن در بازه زمانی مشخص شده، میباشد. در این نمودار، ناحیههای حمایتی و سقف نموداری مشخص شده است که در صورت شکسته شدن نقطه حمایتی، شاخص هموزن میتواند همچنان با افت و کاهش مواجه شود و بالعکس زمانی که بتواند سقف کانال خود را عبور بدهد، میتواند شاخص مثبت و وارد ناحیه و اهداف بالاتر خود شود. به همین ترتیب شیب نمودار شاخص هموزن نیز به مانند دیگر نمودارهای تکنیکالی، میتواند در تعیین اهداف شاخص و حمایتهای بعدی شاخص هموزن تأثیر بسیار زیادی داشته باشد. از این رو بسیاری از تحلیلگران تکنیکال علاوه بر اینکه نمودار قیمتی سهام را ارزیابی میکنند، نمودار شاخص کل و نمودار شاخص هموزن را بررسی میکنند تا از اهداف شاخص و حمایتهای شاخص اطلاع دقیقی داشته باشند.
جمعبندی :
مبحث شاخص در بازار بورس از اهمیت ویژهای برخوردار است چراکه این پارامتر میتواند نمای کلی از وضعیت بازار بدهد و در تحلیل روند بازار کمکحال تحلیلگران و معاملهگران بازار بورس باشد تا نسبت به معاملات فعلی بازار و انجام معامله در بورس شناخت بهتری داشته باشیم. در ارزیابی شاخص بورس، از شاخص کل و شاخص هموزن، استفادههای زیادی میشود. این دو شاخص با وجود شباهتهایی که دارند، تفاوتهای مهمی نیز باهم دارا هستند. درک و شناخت درست از مفهوم شاخص هموزن دغدغه اصلی ما در این مقاله بود که سعی کردیم تا به بررسی آن و چگونگی محاسبه و نحوه تحلیل آن و شرح تفاوت آن با شاخص کل، بپردازیم.
ذکر این نکته مهم است که برای تحلیل جامعتر و بهتر از شاخص کل و شاخص هموزن، نیازمند طی مراحل آموزشی و تحلیلی بیشتری هستیم تا بتوانیم همواره این دو شاخص را مورد ارزیابی قرار بدهیم. کارگزاری اقتصاد بیدار در این زمینه خدمات آموزشی و مشاورهای خود را به علاقهمندان حوزه بازار بورس ارائه میدهد و امید است این مطلب مورد توجه قرار گرفته شده باشد.
شاخص هم وزن
در روند بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب برای خرید، معمولاً با پارامترهای مختلفی مواجه هستیم که اطلاعات مفیدی را برای بررسی به ما میدهند. شاخص کل هموزن یکی از این مسائلی است که همواره برای تحلیل و بررسی مورد مطالعه قرار میگیرد. در بازار بورس، شاخصها از اهمیت زیادی برخوردار هستند. شاخص کل هموزن عددی است که در طی روز ثبت میشود و نقش مهمی در تحلیل روند کلی بازار دارد. به همین خاطر ما در این مقاله میخواهیم به بررسی مفهوم شاخص کل هموزن بپردازیم و مطالبی که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت:
- انواع شاخصهای بورس
- شاخص کل هموزن بورس چیست؟
- تفاوت شاخص هموزن با شاخص کل
- فرمول محاسبه شاخص هموزن
- تفسیر شاخص هموزن
- تحلیل تکنیکال شاخص هموزن
انواع شاخصهای بورس
به طور کلی، شاخصها در بورس به چند نوع تقسیم میشوند. در بازار بورس ایران، هشت شاخص مهم وجود دارد که معمولاً مورد بررسی اکثر فعالان بازار قرار میگیرد و هرکدام در جای خود کاربرد مهم و اساسی در تحلیل بازار دارند. انواع شاخصهایی که در بورس مطرح هستند بهصورت زیر میباشد:
شاخص کل - شاخص سهام شناور - شاخص بازار اول و دوم - شاخص هموزن - شاخص قیمت - شاخص 50 شرکت برتر - شاخص 30 شرکت بزرگ - شاخص صنعت
هر کدام از این شاخصها یک پارامتر عددی هستند که روند سهام مختلف در طی روز در آن تأثیرگذار میباشند و میتوانند نسبت به پارامترهای مختلف، ارزیابی شوند.
شاخص کل هموزن بورس چیست؟
ما همواره در بازار بورس بهعنوان سرمایهگذار، پارامترهای مختلفی را بررسی میکنیم تا معامله بهتر و منطقیتری داشته باشیم. شاخص کل و شاخص هموزن در بورس، یکی از معیارهای سنجش وضعیت بازار و میزان تغییرات کلی قیمتی سهام و میزان بازدهی آنها در روز میباشد و بسیاری از تحلیلگران از آن برای تحلیل روند کلی بازار استفاده میکنند. شاخص هموزن نیز به نوعی زیرمجموعهای از شاخص کل بازار محسوب میشود. در بازار بورس، سهام بزرگ و کوچکی معامله میشوند که معاملات هرکدام نسبت به مقیاس خود تاثیری در عدد شاخص کل میگذارند. مثبت یا منفی شدن سهام بورس در عدد شاخص کل و شاخص هموزن، تأثیر چشمگیری میگذارند. در شاخص کل هموزن، تمامی سهام به یک میزان و با یک وزن در عدد شاخص اثرگذار هستند و میتواند نمای کلی از روند سهام در روز را نشان بدهد. عدد شاخص قیمت هموزن در بورس میتواند معیاری برای سنجش میزان بازدهی و یا افول بازار باشد. وقتی شاخص هموزن مثبت باشد به این معنی است که اکثر سهام متوسط و کوچک بازار در آن روز مثبت هستند؛ بنابراین عدد شاخص هموزن میتواند معیار مهمی برای تحلیل بازدهی کلی اکثر سهام بازار باشد که همواره از طرف تحلیلگران بورسی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
تفاوت شاخص هموزن با شاخص کل
شاخص کل و شاخص هموزن با وجود اینکه هر دو به نسبت سهام بورسی، مثبت و یا منفی میشوند، اما دارای تفاوتهای اساسی نیز هستند.
در شاخص کل، مقیاس سهام و میزان حجم و سرمایه آنها مهم است. سهام بزرگ بازار به واقع شاخص ساز معرفی میشوند و در تعیین شاخص کل، نقش بسیار زیادی دارند.
اما شاخص کل هموزن برخلاف شاخص کل، تفاوتی میان سهام بزرگ و کوچک یا متوسط، قائل نمیشود و همه سهام به یک نسبت مورد سنجش قرار میگیرند و در عدد شاخص تأثیرگذار هستند و وزن سهام در عدد شاخص هموزن، معیار اصلی نیست. اما در طرف دیگر، شاخص کل نسبت به بزرگ یا کوچک بودن سهام و همچنین سهام شاخص ساز، تغییر میکند. به طوری که ممکن است نصف بیشتر سهام در بورس منفی باشند اما چند سهم بزرگ بازار مثبت. با وجود این شاخص کل، عدد مثبتی را نشان بدهد و شاخص هموزن، عدد منفی. به همین منظور، شاخص کل هموزن به نوعی روند کلی بازار را واقعیتر نشان میدهد. بهواقع شاخص هموزن، رشد کلی بازار را به دور از تفکیک میان سهام بزرگ، کوچک و متوسط در نظر میگیرد. از طرفی در شاخص کل، چند سهم بزرگ بازار میتوانند یکتنه شاخص کل را بالا و پایین کنند. برای همین است که وقتی شاخص هموزن در طی روز، مثبت است بیش از نیمی از سهام بازار مثبت است و در زمانی که این شاخص منفی باشد، بیشتر از نصف سهام بازار منفی هستند اما در شاخص کل اینچنین نیست و سهام شاخص ساز میتوانند به یکباره کل شاخص را مثبت یا منفی کنند.
بررسی شاخص کل جدای از اینکه شناخت جامعتری از روند کلی بازار میدهد، بیشتر مناسب سهامدارانی است که از سهام بزرگ صنعتی و شاخص ساز استفاده میکنند تا درک بهتری از میزان بازدهی و روند این نوع از سهام داشته باشند
شاخص قیمت هموزن نیز بازدهی قیمت کل سهام بازار را بدون درنظرگرفتن بزرگی سهام، نشان میدهد که برای سهامداری مناسب است که در سبد پرتفوی خود از سهام کوچک و متوسط هم دارند.
فرمول محاسبه شاخص هموزن
همانطور که در فرمول زیر مشاهده میشود، شاخص کل هموزن با پارامترهای سهام در طی معاملات روزانه محاسبه میگردد. در این فرمول ضرایب مرتبط با سهام مشخص شدهاند. فرمول شاخص هموزن از تقسیم قیمت بهروز تمامی شرکتهای بورسی نسبت به قیمت پایه آنها و با در نظر گرفتن ضریب تجمیع سهام، محاسبه میشود که به صورت کامل در فرمول زیر آورده شده است.
تفسیر شاخص هموزن
همانطور که گفته شد، شاخص هموزن، از میزان بزرگی سهام پذیرفته شده سنجیده نمیشود و تمامی سهام بورس اعم از کوچک، متوسط و بزرگ با هر میزان سرمایهای به طور یکسان و برابر مورد ارزیابی قرار میگیرد. در شاخص هموزن نوسانات قیمتی در سهام شاخصسازی که ارزش بازار بالایی دارند و سهام کوچک و متوسط با سرمایه کمتر، تأثیرات مشابهی در تعیین عدد شاخص دارند. فرض کنید عدد شاخص کل در معاملات امروز به میزان 1000 واحد مثبت و شاخص هموزن به میزان 3000 واحد منفی باشد. تفسیر این شاخص بدین صورت خواهد بود که در معاملات امروز، شرکتهای بزرگ و شاخص ساز بورسی مثل صنایع مس ایران یا هلدینگ خلیج فارس با تغییرات و نوسانات مثبت معامله شدهاند که توانستهاند شاخص کل بازار را مثبت نگه دارند ولی از طرف دیگر، منفی بودن شاخص هموزن به میزان بیشتری از شاخص کل، نشاندهنده این مسئله است که کلیت بازار امروز جالب نیست و اکثر سهام بازار با روند منفی همراه بودهاند. به طور مثال شرکتهایی مثل مینو، گرجی یا کشاورزی فکا، به دلیل کوچک یا متوسط بودن سهام، چندان تأثیری بر مثبت یا منفی کردن شاخص کل ندارند اما زمانی که شاخص هموزن، به طور قابلملاحظهای منفی است، میتوان به راحتی گفت که در معاملات امروز سهام اینچنینی که اکثریت سهام را هم در بورس دارا هستند، منفی معامله شدهاند در غیر این صورت این اختلاف میان شاخص کل و شاخص هموزن به وجود نمیآمد.
تحلیل تکنیکال شاخص هموزن
همانطوری که قیمت هر سهم در بازار بورس، تشکیل نمودار در بازه زمانی را میدهد، شاخص کل و شاخص هموزن نیز در طول زمان، تشکیل نمودار تکنیکالی میدهد که میتواند با علم تکنیکال، مورد تحلیل و ارزیابی قرار بگیرد. زمانی که اکثر صنایع کوچک و متوسط، با افزایش عرضه در بازار مواجه شوند و یا در صفهای فروش باشند، نمودار شاخص هموزن مسیر متفاوتی با نمودار شاخص کل خواهد داشت.
نمودار این شاخصها همانند نمودارهای قیمتی سهام، دارای نقاط مهم تکنیکالی مثل نقطه حمایتی و نقطه مقاومتی، کف و سقف کانال میباشد که در تحلیل تکنیکال حائز اهمیت است. به طور مثال نمودار تکنیکالی زیر مربوط به نمودار شاخص هموزن در بازه زمانی مشخص شده، میباشد. در این نمودار، ناحیههای حمایتی و سقف نموداری مشخص شده است که در صورت شکسته شدن نقطه حمایتی، شاخص هموزن میتواند همچنان با افت و کاهش مواجه شود و بالعکس زمانی که بتواند سقف کانال خود را عبور بدهد، میتواند شاخص مثبت و وارد ناحیه و اهداف بالاتر خود شود. به همین ترتیب شیب نمودار شاخص هموزن نیز به مانند دیگر نمودارهای تکنیکالی، میتواند در تعیین اهداف شاخص و حمایتهای بعدی شاخص هموزن تأثیر بسیار زیادی داشته باشد. از این رو بسیاری از تحلیلگران تکنیکال علاوه بر اینکه نمودار قیمتی سهام را ارزیابی میکنند، نمودار شاخص کل و نمودار شاخص هموزن را بررسی میکنند تا از اهداف شاخص و حمایتهای شاخص اطلاع دقیقی داشته باشند.
جمعبندی :
مبحث شاخص در بازار بورس از اهمیت ویژهای برخوردار است چراکه این پارامتر میتواند نمای کلی از رشد شاخص کل هموزن بورس وضعیت بازار بدهد و در تحلیل روند بازار کمکحال تحلیلگران و معاملهگران بازار بورس باشد تا نسبت به معاملات فعلی بازار و انجام معامله در بورس شناخت بهتری داشته باشیم. در ارزیابی شاخص بورس، از شاخص کل و شاخص هموزن، استفادههای زیادی میشود. این دو شاخص با وجود شباهتهایی که دارند، تفاوتهای مهمی نیز باهم دارا هستند. درک و شناخت درست از مفهوم شاخص هموزن دغدغه اصلی ما در این مقاله بود که سعی کردیم تا به بررسی آن و چگونگی محاسبه و نحوه تحلیل آن و شرح تفاوت آن با شاخص کل، بپردازیم.
ذکر این نکته مهم است که برای تحلیل جامعتر و بهتر از شاخص کل و شاخص هموزن، نیازمند طی مراحل آموزشی و تحلیلی بیشتری هستیم تا بتوانیم همواره این دو شاخص را مورد ارزیابی قرار بدهیم. کارگزاری اقتصاد بیدار در این زمینه خدمات آموزشی و مشاورهای خود را به علاقهمندان حوزه بازار بورس ارائه میدهد و امید است این مطلب مورد توجه قرار گرفته شده باشد.
شاخص هم وزن چیست؟ | معرفی شاخص های بازار سرمایه به زبان ساده
در هر فعالیتی ، نتایج قبلی و ارزیابی معیارهای پیشین میتواند کمک برای بهبود فرآیندهای پیش رو باشد. بازارهای مالی نیز از این مسئله مستثنی نیستند. از نمونه مواردی که برای مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب در این بازار میتوان اشاره کرد، ارزیابی شاخصهای بازار سهام میباشد. با در نظر گرفتن شاخصهای ارزیابی و با اندازهگیری برخی پارامترها، میتوان تصمیمهای درستی در بازار سرمایه انجام داد.
معرفی شاخص های بازار سرمایه
همانطور که اشاره کردیم، افراد برای سرمایه گذاری در بازار سهام، از طریق قیمت سهام، صورتهای مالی و میزان بازده در صنعت، سهام مد نظر خود را انتخاب میکنند و اقدام به خرید و فروش آن میکنند. قیمت یک سهم، مهمترین موارد در انتخاب یک سهم میباشد؛ اما، در کنار آن شاخصهای قیمتی و ارزیابی آنها نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. در بازار سرمایه شاخصهای زیادی توسط متخصصان در این زمینه معرفی شده است که کاربردهای متفاوتی دارند. از این شاخصها و ابزارهای کمکی مالی دیگر برای پیشبینی روند بازار استفاده میشود. هر شاخص، متغیر مختص خود را دارد و با شاخصهای دیگر قابل مقایسه نمیباشد. در نتیجه، هر شاخص را باید نسبت به خود و در بازه زمانی مورد مقایسه و بررسی قرار داد. برای بررسی شاخصها میتوانید به سایت شرکت و مدیریت بورس ایران به نشانی www.tsetmc.com مراجعه کنید. در بازار سرمایه 8 شاخص مهم اساسی وجود دارد که توسط فعالان در این حوزه مورد استفاده قرار میگیرد که به شرح زیر است:
- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص ۵۰ شرکت برتر
- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
تعریف انواع شاخص ها در بازار سرمایه
کلمه "شاخص" از ترجمه (Index) که به معنی نشانگر یا بیانگر عددی است، گرفته شده است. با استفاده از این عدد میتوان تغییرات ایجاد شده برای یک متغیر یا چند متغیر را در بازه زمانی خاص مورد بررسی قرار داد. شاخص در بورس عددی است که روند صعودی و یا نزولی در بازار را نمایش میدهد. همانطور که در ابتدای مقاله بیان کردیم، در بازار سرمایه چندین شاخص وجود دارد که هر کدام جنبههای خاصی را نمایش میدهند. به دست آوردن هر یک از این شاخصها رابطهای جداگانه دارد که برای استفاده از آن باید کارکرد آن را بدانیم. در میان این شاخصها، برخی دارای اهمیتهای ویژهای در میان فعالان بازار هستند. در ادامه، هر یک از این شاخصها را به صورت کامل توضیح خواهیم داد.
شاخص کل
شاخص کل قیمت که به صورت شاخص کل معروف است، نشاندهنده تغییرات سطح عمومی قیمتها در کل بازار است. بیان کننده میانگین افزایش و کاهش قیمت سهام در بازار را بیان میکند. این تغییرات نسبت به سال پایه بیان میشود. سال پایه، سالی است که در آن نوسانات قیمتی کمتر بوده و به عنوان مبدا در نظر گرفته میشود. این شاخص همان شاخصی است که به صورت عمومی اطلاعرسانی میشود و رشد و افت بازار را نمایش میدهد. شاخص کل از رابطه زیر به دست میآید:
شاخص قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
از اصلیترین شاخصهای بورس میتوان به شاخص قیمت (TEPIX) اشاره کرد که بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار میباشد. در این شاخص بر خلاف شاخص کل، سود تقسیمی شرکتها در این شاخص لحاظ نمیشود. در این شاخص، وزن شرکتها تاثیری موثر بر آن دارد. به عبارتی، هر چه شرکت بزرگتر باشد، تاثیر آن بر شاخص قیمت نیز بیشتر خواهد شد.
شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
شاخص بازدهی یا شاخص قیمت و بازده نقدی که به صورت اختصاصی با TEDPIX نمایش داده میشود، جزء شاخصهای اصلی بازار سرمایه میباشد. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است. به بیان دیگر، تغییرات شاخص قیمت بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در بورس است. در واقع، شاخص بازدهی تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانهای را که شرکتها به شما پرداخت میکنند، محاسبه میکند.
شاخص صنعت و شاخص مالی
شرکتها بر اساس فعالیتشان در بازار سرمایه تقسیمبندی میشوند. شرکتهای تولیدی و خدماتی اصلیترین شرکتهای بورس به شمار میآیند که حدود 60 درصد شرکتهای فعال این بازار را به خود اختصاص دادهاند. همچنین، مشاوره مالی و شرکتهای تامین سرمایه جز خدمات مالی محسوب میشوند. شرکت در گروه اول در دسته شاخص صنعت و شرکت در گروه دوم در دسته شاخص مالی قرار گرفتهاند. به عنوان مثال؛ شرکتهای پتروشیمی جزء شاخص صنعت و شرکتهای تامین سرمایه در شاخص مالی دستهبندی شدهاند. شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکتهای فعال در آن شاخص هستند. به عبارتی دیگر، این شاخصها همانند شاخص کل قیمت محاسبه میشود و تنها تفاوت آن در این است که، در شاخص صنعت و مالی تعداد شرکتها متفاوت میباشد.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
اغلب برخی از شرکتهای حقوقی مالکیت اصلی شرکتهای سهامی را بر عهده میگیرند. زمانی که یک شرکت یا شخص حقیقی و یا حقوقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را خریداری کند جزء سهامدار اصلی آن شرکت شناخته میشود. این سهامها معمولا به عنوان سهام فعال در بازار معامله نمیشود. در نتیجه، شناوری سهام به درصدی از سهام شرکتها گفته میشود که نزد سرمایه گذاران قرار دارد و قابلیت خرید و فروش دارد و به هدف نگهداری و کنترل شرکت خریداری نشده است. شاخص شناوری همه سهامها در سایت شرکت مدیریت و فناوری بورس نمایش داده میشود. شاخص سهام آزاد شناور، تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت را محاسبه میکند که توسط سرمایهگذاران خرد مورد معامله قرار میگیرد. نحوه محاسبه این شاخص همانند شاخص کل قیمت است و تنها تفاوت آن با شاخص کل تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ میشود.
* یکی از نکات با اهمیت در خصوص شاخص شناوری این است که هرچه درصد شناوری پذیرفته شده در بازار بورس بیشتر باشد، نتیجه این شاخص به شاخص کل نزدیک تر خواهد بود.
شاخص بازار اول و بازار دوم
شرکتهایی که از نظر میزان سرمایه، سود دهی، درصد شناوری آزاد در وضعیت مناسبتری قرار دارند در بازار اول و شرکتهایی که از نظر این شرایط پایین هستند در بازار دوم بورس پذیرش میشوند. شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار اول و شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار دوم میباشند. درست است که شاخص، بیانگر عملکرد بورس است، اما مثبت و منفی بودن شاخص نشاندهنده مثبت یا منفی بودن کل بورس نیست. این امکان وجود دارد که چند شرکت بزرگ که وزن زیادی دارند شاخص را جا به جا کنند در حالی که روند بقیه سهامهای شرکت بر خلاف آن باشد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
در چند سال گذشته با توجه به ورود شرکتهای زیاد به بازار سرمایه، تعادل بازار به هم خورده است. به عبارتی، بعضی از شرکتها به تنهایی تاثیر زیادی بر شاخص گذاشتند. در نتیجه، باعث شد که وضعیت شاخص نمایانگر اوضاع بورس نیست. به این شکل که در برخی موارد بازار منفی است اما نماد چند شرکت باعث روند افزایشی شاخص است.
با توجه به اسم شاخص، مشخص است که این شاخص سطح عمومی 50 شرکت بزرگ و برتر را در بازار سرمایه نشان میدهد. این شرکت جزء شرکتهایی هستند که ارزش آنها در بازار بیشتر از شرکتهای فعال دیگر است. ارزش بازار هر شرکت اینگونه به دست میآید که قیمت سهام روز را در تعداد سهام ضرب میکنند. مهمترین مزیت بررسی شاخص 50 شرکت بزرگ در این است که، نوسان قیمت سهام شرکتها را نشان میدهد که بیش از 70 درصد ارزش کل بازار را به خود تخصیص دادهاند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
شاخص 30 شرکت بزرگ، شاخصی است که به صورت میانگین وزنی و بر اساس سهام شناور آزاد محاسبه میشود و عملکرد 30 شرکت بزرگ پذیرفته شده در بورس تهران را اندازهگیری میکند.
شاخص هم وزن
همانطور که اشاره کردیم، در بازار سرمایه پارامترهای مختلفی برای بررسی بازار وجود دارد که یکی از آنها شاخص کل و شاخص هم وزن است که میزان تغییرات کلی قیمت سهام و بازدهی آنها را نشان میدهد. شاخص هم وزن به نوعی زیر مجموعه شاخص کل بازار سرمایه است. سهام بزرگ و کوچک هر کدام نسبت به مقیاس خود تاثیر در شاخص میگذارند. در شاخص کل هم وزن تمامی شرکتها به یک میزان و با یک وزن در عدد شاخص تاثیر گذار هستند و این مسئله نمای کلی روند سهم در روز را نشان میدهد. این شاخص میتواند معیاری برای بازدهی بازار سرمایه باشد. وقتی شاخص هم وزن مثبت باشد، نشاندهنده این است که اکثر شرکتهای کوچک و بزرگ در آن روز مثبت هستند. در نتیجه عدد شاخص هم وزن میتواند معیار خوبی برای تحلیل بازدهی شرکتهای موجود در بازار باشد.
تفاوت شاخص کل با شاخص هم وزن
با توجه به اینکه هر دو شاخص کل و شاخص هم وزن به یک نسبت با سهام بورسی مثبت و منفی میشوند اما، تفاوتهای بین آنها وجود دارد. در شاخص کل مقیاس سهام و میزان حجم و سرمایه آنها مهم است. شرکتهای بزرگ به عنوان سهامهای شاخص ساز معرفی میشوند و در تعیین شاخص کل نقش اساسی دارند. بر خلاف شاخص کل، شاخص هم وزن تفاوتی بین شرکتهای بزرگ و کوچک ایجاد نمیکند و همه سهامها به یک نسبت مورد بررسی قرار میگیرند. در شاخص هم وزن ، وزن سهام در عدد شاخص معیار اصلی به حساب نمیآید. اما در شاخص کل بزرگی و کوچکی سهام بر عدد این شاخص تاثیر گذار و با اهمیت است. این کار حتی در بعضی مواقع باعث میشود که عدد شاخص به صورت واقعی نمایش داده نشود زیرا، تنها چند نماد شاخص ساز بر عدد شاخص کل تاثیر گذاشته است. در نتیجه، شاخص هم وزن روند کلی بازار را واقعیتر نمایش میدهد. به عبارت کلی، زمانی که عدد شاخص هم وزن مثبت باشد، بیش از نیمی از سهام بازار مثبت است. این در حالی است که، در شاخص کل تنها چند نماد شاخص ساز میتوانند عدد شاخص را جا به جا کنند. بررسی شاخص کل برای سهامدارانی که سهامهای بزرگ و شاخص ساز را زیر نظر دارند مناسب است. شاخص قیمت هم وزن بازدهی قیمت کل سهام بازار را بدون در نظر گرفتن بزرگی سهام در نظر میگیرد که مناسب سهامدارانی است که سبد پرتفوی خود را سهام کوچک تشکیل داده است.
فرمول محاسبه شاخص هم وزن
با توجه به رابطه بیان شده در ادامه، شاخص هم وزن با پارامترهای سهام در طی معاملات روزانه محاسبه میگردد. رابطه به این صورت است که از تقسیم قیمت روز به روز تمامی شرکتهای بورسی نسبت به قیمت پایه آنها با در نظر گرفتن ضریب تجمیع سهام به دست میآید. در نتیجه خواهیم داشت:
تشریح شاخص هم وزن به زبان ساده
با توجه به گفتههای قبل، در شاخص هم وزن میزان بزرگی سهام پذیرفته در بورس تاثیر گذار نیست و همه شرکتها با هر میزان سرمایه به طور یکسان و برابر، مورد ارزیابی قرار میگیرند. در این شاخص سهامی که ارزش بیشتری از سرمایه دارد با سهامی که سرمایه کم دارد یکسان در نظر گرفته میشود. با یک مثال به صورت ساده شاخص هم وزن را تفسیر میکنیم؛
فرض کنید شاخص کل در یک روز معاملاتی مثبت و شاخص هم وزن منفی باشد. این حالت بیانگر این است که شرکتهای بزرگ و شاخص ساز بورسی با تغییرات مثبت معامله شدهاند که تاثیر مثبت روی شاخص داشته از طرف دیگر منفی بودن شاخص هم وزن نشانگر این مسئله است که، کلیت بازار روند جالبی نداشته و اکثر سهامها منفی هستند.
تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن
همانند نمودارهایی که قیمت سهام ایجاد میکند، در بازه زمانی مشخص شاخص کل و شاخص هم وزن نیز نمودار تکنیکالی تشکیل میدهند که میتوان با استفاده از علم تکنیکال مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد. زمانی که اکثر صنایع کوچک با افزایش عرضه صف فروش تشکیل میدهند، نمودار شاخص هم وزن با نمودار شاخص کل روند و مسیر متفاوتی خواهند داشت. این نمودار هم همانند نمودارهای قیمت، دارای نقاط مهم و تکنیکالی مثل نقطه حمایت، نقطه مقاومت، کف و سقف کانال میباشد.
کلام پایانی
موضوع شاخص در بازار سرمایه از اهمیت ویژهای برخوردار است. چرا که، نمای کلی از وضعیت بازار را نمایش میدهد و در تحلیل روند بازار بسیار کارآمد است. چرا که فعالان در این بازار نسبت به معاملات فعلی بازار و انجام معامله شناخت کامل و بهتری به دست میآورند. همچنین، این نکته را نیز در نظر داشته باشید که برای درک و تحلیل صحیح شاخص باید دورههای آموزشی و تحلیلی را گذرانده باشید. در این مقاله سعی کردیم توضیح کاملی در خصوص شاخص و انواع آن به ویژه شاخص هم وزن ارائه کنیم امیدواریم که مفید واقع شده باشد.
با توجه به اینکه هر دو شاخص عملکرد و وضعیت بازار را نمایش می دهد تفاوت های با هم دارد که از مهمترین آنها می توان به این مورد اشاره کرد که در شاخص هم وزن همه شرکت ها به یک اندازه در نظر گرفته شده است و ارزش هر شرکت نسبت به سرمایه آن سنجیده نمی شود.
شاخص هم وزن بورس چیست و چه تفاوتی با شاخص کل دارد؟
شاخص هم وزن بورس یک شاخص پرکاربرد در میان سرمایه گذاران بورس در ایران است و به عقیده بسیاری از افراد این شاخص نسبت به شاخص کل دید بهتری از وضعیت و روند تغییرات قیمت سهام ارائه میدهد این دو شاخص از نظر میزان وزنی که به شرکت های مختلف میدهند با هم متفاوت اند و تفاوت عمده دو شاخص در این مورد است.
قبل از بررسی مفهوم شاخص هم وزن بورس باید بدانیم که به طور کلی شاخص، در بورس به چه معنی است. شاخص که در انگلیسی index گفته میشود، از نظر لغوی به معنی نشانگر و در اصطلاح به معنی عددی است که تغییراتِ یک یا چند متغیر را در طول زمان نشان میدهد.
در بازار سرمایه از شاخصهای مختلفی استفاده میشود که هر کدام از شاخصها رشد شاخص کل هموزن بورس رشد یا افت بازار را از جنبه ای خاص، بررسی و نشان میدهند. در بورس شاخصها اهمیت زیادی دارند و اگر بتوانید معنی هر شاخص را درک کنید و تغییرات آن را تفسیر کنید میتوانید از وضعیت گذشته و حال بازار تا حدود زیادی آگاهی یابید و اصطلاحا آن را سبک سنگین کنید.
دو شاخص مهم تر بازار سرمایه در ایران کدام است؟
اگر چه در بورس از شاخصهای مختلفی استفاده میشود ولی برخی از شاخصها از اهمیت بیشتری برخوردارند و بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله مهمترین شاخصهای بورس، شاخص هم وزن بورس و شاخص کل بورس هستند که در اخبار مربوط به بورس تهران، محال است تغییرات این دو شاخص عنوان نشود. در این نوشته به بررسی هر کدام از این دو شاخص و تفاوت آنها با هم میپردازیم.
شاخص کل بورس چیست؟
شاخص کل بازار سرمایه در ایران که به صورت اختصاری TEPIX گفته میشود، معروفترین و مهمترین شاخص بورس است این شاخص، میانگین تغییرات قیمت و مجموع افت یا رشد سهام شرکتهای مختلف بورسی را نشان میدهد با بررسی شاخص کل میتوان چشم اندازی از بازار بورس را تجسم کرد و تا حدودی به وضعیت بازار پی برد.
نکته مهم این است که اهمیت تغییرات شاخص کل بیشتر از خود عدد لحظه ای شاخص است و با بررسی تغییرات شاخص کل به صورت سالانه میتوان به درصد رشد کل بورس در طول یکسال پی برد. این شاخص برای پی بردن به رشد کلی بورس مفید است ولی شاخصی مناسب برای بررسی افت و رشد بازار سرمایه در یک دوره کوتاه مدت نیست چونکه در محاسبه این شاخص به همه شرکت ها به یک اندازه بها داده نشده است به طور کلی فرمول محاسبه شاخص کل به صورت زیر است:
ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه ÷ ارزش جاری سهام در زمان مبدا= ۱۰۰%×(مقدار شاخص کل)
در ادامه بیشتر در مورد ضریبها و ارزش شرکتها در محاسبه این شاخص میپردازیم.
شاخص هم وزن بورس چیست؟
بعد از اینکه بسیاری از فعالان بورس به این عقیده رسیدند که با شاخص کلِ بورس به بینش درستی از وضعیت بورس در زمان حال نمیتوان دست یافت از سال ۱۳۹۳ شاخص هم وزن بورس برای بورس اوراق بهادار تهران مورد استفاده قرار گرفت. اگر چه شاخص هم وزن به نوعی تابعی از شاخص کل در نظر گرفته میشود ولی شیوه محاسبه شاخص هم وزن با شاخص کل، متفاوت است.
تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن بورس در چیست؟
اگر وارد سایت tsetmc.com شوید در قسمت «دریک نگاه» هر دو شاخص کل و شاخص هم وزن را میتوانید مشاهده کنید. در مورد شاخص کل در زیر همان بخش در یک نگاه در بخش «تاثیر در شاخص» لیست تمام نمادهایی را که در شاخص اثر دارند میتوان مشاهده کرد. در محاسبه عدد نهایی شاخص کل در ابتدا به شرکتهای بزرگتر، ضریب بزرگتری داده شده است و در مورد شرکتهای کوچکتر این ضریب کمتر است پس شرکتهای بزرگ نقش بیشتری در تغییرات شاخص کل بورس تهران دارند.
شاخص هم وزن همانطور که از اسم آن مشخص است، بزرگی و سرمایه شرکتها اهمیت ندارد و در محاسبه شاخص هم وزن به تمام شرکت ها به یک اندازه ضریب و ارزش داده میشود و این نحوه ضریب دادن به شرکت ها تفاوت بین شاخص کل و شاخص هم وزن است. یکسان بودن شرکت های مختلف در محاسبه شاخص هم وزن دقت شاخص را در اعلام وضعیت کلی بورس بالا میبرد و این دقت بیشتر باعث محبوبیت بیشتر شاخص هم وزن شده است.
به چه چیزی از مقایسه شاخص کل و شاخص هم وزن پی میبریم؟
- اگر شاخص کل، مثبت ولی شاخص هم وزن با افت همراه بود معنی این موضوع آن است که قیمت سهامِ شرکت های بزرگ، رو به رشد بوده ولی شرکت های کوچک افت در قیمت سهام داشته اند.
- اگر شاخص کل، منفی و شاخص هم وزن مثبت باشد معنی آن، افت در قیمت سهامِ شرکتهای بزرگ و در عین حال رشد در سهام شرکتهای کوچک و متوسط است.
- اگر هر دو شاخص کل و شاخص هم وزن منفی باشند، به معنی افت قیمت سهامِ اکثر شرکتهای کوچک و بزرگ است که این افت در یک زمان اتفاق افتاده است.
- اگر دو شاخص نامبرده هر دو مثبت باشند به معنی رونق کلی در بورس است.
دیگر شاخص های بورس تهران کدامند؟
شاخصهای دیگری هم در بورس تهران مورد استفاده قرار میگیرند که هر کدام به نوبه خود میتوانند برای افراد راهگشا و مفید باشند و تمام این شاخص ها به تناسب ماهیتی که دارند مزایا و معایب خاص خود را دارند.
از جمله این شاخص ها عبارت است از:
- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
- شاخص ۵۰ شرکت برتر
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص سهام آزاد شناور TEPIX
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص بازده نقدی.TEDPIX
سخن پایانی
در کل همه سرمایه گذاران رشد شاخص کل هموزن بورس و معامله گران در بورس نیاز دارند نیم نگاهی به شاخصها داشته باشند و همان طور که گفتیم دو مورد از مهمترین شاخصها در بورس ایران شاخص کل و شاخص هم وزن هستند که بدون توجه به این دو، اصطلاحا کار فعالان بورس لنگ میماند.
شاخص کل همانطور که اشاره شد دید کلیتری از بازار به ما میدهد و بیشتر برای سرمایه گذاری روی شرکتهای بزرگ تر مناسب است ولی برای نگاه دقیقتر به جزئیاتِ بازار سرمایه، شاخص هم وزن یک شاخص محبوب تر در میان فعالان بورسی است همچنین نوسانات شاخص هم وزن کمتر از شاخص کل است و به نوعی میتوان گفت ریسک شاخص هم وزن کمتر است. با این شاخص روند تغییرات را بهتر میتوان رصد کرد و قدرت آنالیز و تصمیم گیری فعالان بورسی را افزایش داد علاوه بر همه اینها سادگی و شفافیت بهتری نسبت به شاخص کل دارد.
و در نهایت اگر علاقه مند به دنیای بئرس هستید پیشنهاد میشود مقاله آموزش بورس از مقدماتی تا فوق حرفه ای ✔(هوش مصنوعی و الگو تریدینگ) را بخوانید.
شاخص هم وزن به چه معنا است و تفاوت آن با شاخص کل چیست؟
در محاسبه شاخص هم وزن به همه شرکت ها وزن یکسانی داده می شود در نتیجه اگر شاخص هم وزن مثبت شود یعنی اینکه تعداد بیشتری از شرکت ها در بورس مثبت هستند. امکان دارد در بورس تهران شاخص کل منفی باشد اما شاخص هم وزن مثبت. معنی آن این است که اگرچه سهام های شرکت های خیلی بزرگ در بورس منفی هستند اما تعداد زیادی از شرکت ها ( با حجم کوچک و متوسط) مثبت اند.
جهت اضافه کردن به علاقه مندی لطفا وارد و یا عضو شوید.
مطالب پیشنهادی
P/E چیست و 3 استفاده ای که از آن می شود
صورت های مالی به چه معنا است؟
حد ضرر یا سود در بازار بورس به چه معنا است؟
ساعت کار بازار بورس ایران چه زمانی است؟
بازار بورس به چه معنا است؟
کدام کارگزاری ها مطمئن تر هستند؟
تحلیل فاندامنتال (بنیادی) چیست و چگونه انجام می شود؟
نمادها در بورس چه چیزی را نشان می دهند؟
فرابورس چیست؟ تفاوت فرابورس با بورس چیست؟
شاخص بورس چیست؟ شاخص بورس تهران چگونه محاسبه می شود؟
قیمت سر به سر یا قیمت تمام شده هر سهم خود را چگونه محاسبه کنید؟
سهام شناور به چه معنا است؟
انجمن خبرگان بورس تهران
برای کسب حداکثر سود در بازار بورس تهران به چه چیزهایی نیاز داریم؟ شما برای موفقیت در این بازار چقدر آماده و مسلط هستید؟
در انجمن خبرگان بورس تهران ما پرتفوی از سهام ها به همراه زمان خرید و فروش را به شما خواهیم داد و همچنین اخبار مهم پیش روی بازار سرمایه توسط اساتید بررسی و سهامهای روبه رشد آینده مورد تحلیل قرار می گیرد. در آخر تمام تحلیل های و اشکالات شما توسط اساتید برطرف شده یا در تالار گفتگو پاسخ داده می شود.
دیدگاه شما