«حتی اگر مبلغ وام یا قرض شما بسیار اندک باشد و پوزیشنهای شما هم بلافاصله با بازارهای نزولی مواجه نشوند، ممکن است فکر و ذهن شما درگیر نظرات یا تیترهای ترسناک و بدبینانه شود و ذهن ناآرام نمیتواند تصمیمگیری درستی داشته باشد.»
لوریج یا ضریب اهرم چیست و در بازارهای مالی چه کاربردی دارد؟
برای اینکه بتوانیم در بازارهای مالی مانند بورس، فارکس یا صرافیهای ارز دیجیتال موفق شویم و سود خوبی کسب کنیم باید نسبت به اصطلاحات و ابزارهای موجود در این بازارها آگاهی کافی داشته باشیم. یکی از ابزارهایی که معمولا معاملهگران حرفهای از آن به خوبی بهره میبرند و به سودهای کلانی دست پیدا میکنند، لوریج (Leverage) یا ضریب اهرمی است. در این مقاله از کویننیک بیشتر در مورد لوریج صحبت میکنیم.
لوریج چیست؟
لوریج که به آن اهرم یا ضریب اهرمی هم گفته میشود، زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که معاملهگران بتوانند از چند برابر موجودی واقعی خود در یک معامله استفاده کنند. در واقع به کمک لوریج یک تریدر میتواند سود معاملهای را که انجام میدهد چند برابر کند، البته در این صورت اگر در یک معامله ضرر کنید هم به همان نسبت لوریج متضرر خواهید شد.
در واقع لوریج همان وام یا اعتباری است که یک صرافی یا کارگزار نسبت به موجودی یک معاملهگر به او اختصاص میدهد. به این ترتیب یک تریدر میتواند تا چندین برابر سرمایه خود از کارگزار قرض بگیرد و در معاملات سرمایهگذاری کند.
لوریج در بازارهای مالی مختلف میتواند ضریبهای مختلفی داشته باشد، در بسیاری از بازارهای ارز دیجیتال لوریجهای مختلفی مانند ۱:۱۰۰، ۱:۵۰۰ هم وجود دارد، حتی در بازار فارکس لوریجهای ۱:۱۰۰۰ هم مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی ضریب لوریج از ۱:۱ تا ۱:۱۰۰۰ متغیر است.
برای مثال اگر در یک بازار لوریج ۱:۲۵ (یک به بیست و پنج) باشد به این معنی است که اگر شما یک میلیون تومان موجودی داشته باشید میتوانید به اندازه ۲۵ میلیون تومان به خرید و فروش بپردازید. خب طبیعی است در این فرمول کال مارجین صورت سود و زیان شما هم ۲۵ برابر خواهد شد. دقت کنید که لوریج ۱:۲۵ گاهی مارجین ۴ درصدی هم گفته میشود. در ادامه بیشتر مفهوم مارجین را توضیح میدهیم.
لوریج در سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ و همزمان با بحرانهای مالی و رکود اقتصادی به یکی از مهمترین ابزارها برای سرمایهگذاری تبدیل شد، اما به دلیل اینکه بسیاری از سرمایهگذاران و معاملهگران در پیشبینی بازار اشتباه کردند و متحمل ضررهای مالی فراوانی شدند، بدبینی نسبت به لوریج در بین سرمایهگذاران شکل گرفت. اما در حال حاضر با توجه به گستردگی قراردادهای آتی و معاملات آپشن در بازار ارزهای دیجیتال دوباره به یک ابزار محبوب در بین سرمایهگذاران تبدیل شد.
خب همانطور که متوجه شدیم لوریج یک ابزار بسیار قدرتمند در دست معاملهگران بازارهای مالی است که به آنها اجازه میدهد با موجودی کمتری وارد معامله شوند و بتوانند در نوسانات کم بازار سود نسبتا زیادی را بهدست بیاورند. اما نباید فراموش کنیم که لوریج مانند یک شمشیر دولبه عمل میکند و اگر معاملهگر نتواند آن را به خوبی مدیریت کند ممکن است میزان ضرر و زیانش به قدری بزرگ شود که کل سرمایه او از دست برود.
مفهوم لوریج ۱:۱۰۰
مفهوم مارجین چیست؟
اگر در یک بازار مالی امکان لوریج برای شما وجود داشته باشد احتمالا با یک اصطلاح دیگری به نام مارجین هم روبرو خواهید شد. با وجود اینکه مارجین و لوریج به هم ربط دارند اما کاملا بایکدیگر متفاوتند. مارجین بهطور ساده همان دارایی یا وجد نقدی است که یک معاملهگر برای باز کردن یک پوزیشن به آن نیاز دارد (حداقل موجودی لازم برای باز کردن یک معامله) و لوریج بر مبنای آن ساخته میشود به این صورت که هر چه لوریج بالاتر باشد به میزان کمتری موجودی نیاز است.
بنابراین برای محاسبه لوریج از طریق مارجین از این فرمول استفاه میشود:
L = A / E
در این فرمول L همان لوریج است، A میزان دارایی سرمایهگذاری شده و E همان مارجین است. یعنی با تقسیم میزان سرمایهگذاری بر میزان مارجین، نسبت اهرم یا همان لوریج را بدست میآوریم.
بیایید با مثال بهتر این موضوع را توضیح دهیم:
فرض کنید شما ۱ میلیون تومان موجودی دارید و قصد دارید در یک معامله شرکت کنید. معاملات در بازارهای مالی به این صورت است که مبلغ سرمایهگذاری شما به صورت امانت نزد کارگزار باقی میماند. هنگامی که یک معامله بسته شود کارگزار این مبلغ را عینا به همراه سود و زیان به حساب شما عودت میدهد.
در این صورت اگر شما از لوریج ۱:۱۰ برای شرکت در یک معامله ۱۰ میلیون تومانی استفاده کنید به ۱ میلیون تومان موجودی نیاز دارید اما اگر از لوریج ۱:۱۰۰ استفاده کنید تنها به ۱۰۰ هزار تومان موجودی نیاز خواهید داشت. در فرمول کال مارجین واقع صرافی یا کارگزاری به وسیله این ۱۰۰ هزار تومان موجودی شما یک اعتبار ۱۰ میلیون تومانی به شما اعطا میکند. این ۱۰۰ هزار تومان که نزد کارگزار محفوظ میماند مارجین گفته میشود که لوریج یا اعتبار ۱۰ میلیون تومانی روی آن بنا شده است.
در صورت ضرر در معاملات چه اتفاقی میافتد؟
در صورتی که میزان ضرر یک تریدر به اندازهای زیاد شود که کارگزار احساس کند اعتباری که به تریدر داده است هم به خطر افتاد است به صورت یکطرفه تمام قراردادها را فسخ میکند و همه پوزیشنها را میبندد که به آن کال مارجین گفته میشود.
معمولا تریدرهایی که با لوریج بالا معامله میکنند و نمیتوانند به خوبی روند بازار را پیش بینی کنند، با این مشکل مواجه میشوند.
استفاده از لوریج در بازارهای ارز دیجیتال
لوریج یک استراتژی سرمایهگذاری به کمک اعتبار یا قرض است که از طرف کارگزار به معاملهگر اعطا میشود. حالا این کار چه کمکی به معاملات در بازار ارزهای دیجیتال میکند؟
در حال حاضر بازار ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و سایر آلت کوینها امکان نقدشوندگی بالایی دارند و میتوان از لوریج در این بازار استفاده کرد. به عنوان مثال فرض گنید قصد دارید به اندازه ۱۰۰ دلار یک ارز دیجیتال خریداری کنید، به کمک لوریج ۱:۱۰ تنها نیاز به ۱۰ دلار سرمایه دارید و حتی ۹۰ دلار باقی مانده را میتوانید در معاملات دیگر هزینه کنید. به این ترتیب میتوانید یک سبد سرمایهگذاری متنوع از ارزهای مختلف در اختیار داشته باشید و سرمایه خود را مدیریت کنید.
کاربرد لوریج در بازار ارزهای دیجیتال
مزایا و معایب لوریج
لوریج در انواع مختلف بازارهای مالی از بورس گرفته تا فارکس و ارز دیجیتال کاربرد دارد و میتواند دست تریدرها را برای سرمایهگذاری در بازارهای مختلف باز بگذارد. همچنین تریدرها میتوانند لوریج را از طریق قراردادهای آتی، معاملات آپشن و وام مارجین به سبد سرمایهگذاری خود اضافه کنند.
مهمترین مزیت لوریج این است که به شما کمک میکند تا با داشتن یک دارایی جزئی بتوانید در معاملات بزرگ شرکت کنید و سود بیشتری را به دست بیاورید.
دفت کنید که معاملات لوریج بیشتر برای سرمایهگذاریهای کوتاهمدت و کسب سود از تغییر قیمتها در کوتاهمدت مورد استفاده قرار میگیرد و برای سرمایهگذاریهای بلندمدت توصیه نمیشود.
هرچند لوریج یک ابزار بسیار قدرتمند برای سرمایهگذاری در بازارهای مالی محسوب میشود فراموش نکنید در صورت شکست سرمایهگذاری ضرر و زیان زیادی بر معاملهگر تحمیل میشود.
بهترین میزان لوریج چقدر است؟
بدون تردید نمیتوان یک عدد ثابت برای لوریج توصیه کرد چرا که ماهیت این ابزار مالی این است که به معاملهگر کمک کند تا با پیشبینی روند بازار بتواند با دارایی کمتر به سود بیشتری دست پیدا کند.
بر اساس یک تحقیق که در طی ۵ سال و روی بیش از ۱۰۰۰ تریدر صورت گرفت، بیش از ۹۹ درصد تریدرهایی که از لوریجهای بالا (۱:۲۰۰، ۱:۵۰۰ و …) استفاده میکنند در طی ۱ سال کل سرمایه خود را از دست میدهند و در عوض ۷۵ درصد از معامله گرانی که از ضریب اهرم یا همان لوریج حداکثر ۱:۵۰ استفاده میکنند موفق به کسب سود میشوند.
معمولا اغلب صرافیها و کارگزاریها ریسک نمیکنند و لوریجهای بالا را در اختیار تازهواردان قرار نمیدهند، اگر شما بهتازگی وارد یک بازار مالی شدهاید، بیشترین ضریب اهرمی که در اختیار شما قرار خواهد گرفت ۱:۵۰ است.
مدیریت ریسک
یک اصل مهم را در بازارهای مالی فراموش نکنید: از بین نرفتن سرمایه مهمتر از بدست آوردن سود زیاد است.
از آنجایی که معاملات با استفاده از ضریب اهرم ریسک بسیاری بالایی دارند، در انجام این معاملات باید به دو نکته توجه کنید: اول اینکه حاضرید روزانه چقدر ریسک متحمل شود. این موضوع بسیار مهم است برای مثال اگر درصد ریسک را پایین در نظر بگیرید (مثلا ۲ درصد) تنها در صورتی همه سرمایه خود را از دست خواهید داد که ۵۰ روز متوالی در معاملات شکست بخورید که احتمال این موضوع بسیار کم است. دوم اینکه تمایل دارید روزانه چند معامله انجام دهید. تفاوتی ندارد که در چه بازاری سرمایهگذاری میکنید اگر میخواهید ریسک را مدیریت کنید باید به تعداد معاملاتی که فرمول کال مارجین هر روز انجام میدهید دقت کنید، برای مثال اگر قصد دارید ریسک روزانه خود را ۳ درصد در نظر بگیرید و روزانه ۳ معامله انجام دهید باید ریسک مورد نظر را بر تعداد معاملات تقسیم کنید تا به خوبی ریسک سرمایهگذاری خود را مدیریت کنید.
وارن بافت (Warren Buffet) یکی از مشهورترین سرمایهگذاران بازارهای مالی در مورد استفاده از لوریج میگوید:
«حتی اگر مبلغ وام یا قرض شما بسیار اندک باشد و پوزیشنهای شما هم بلافاصله با بازارهای نزولی مواجه نشوند، ممکن است فکر و ذهن شما درگیر نظرات یا تیترهای ترسناک و بدبینانه شود و ذهن ناآرام نمیتواند تصمیمگیری درستی داشته باشد.»
تاکید میکنیم که لوریج ذاتا یک ابزار مالی بسیار قدرتمند است که در صورت استفاده درست و منطقی از آن به خصوص در قراردادهای آتی و معاملات آپشن میتواند سود کلانی را نصیب سرمایهگذاران کند و در صورت استفاده غیرمنطقی و درک نکردن ریسک میتواند منجر به ضرر زیادی و از دست رفتن سرمایه شود.
نظر شما در این باره چیست؟ اگر از خبرههای بازار ارز دیجیتال هستید یا درباره لوریج نظر یا سوالی دارید میتوانید با گذاشتن کامنت در قسمت نظرات سایت کوین نیک یا در توییتر و اینستاگرام به کامل شدن این مطلب کمک کنید.
برچسب: کال مارجین
نمودارهای قیمتی فارکس و سهام همیشه در حال تغییر هستند. معامله گران مبتدی در بدو ورود به بازار از نوسانات نامحدود و بدون تعطیلی .
چرا ضرر میکنیم؟
اکثر افراد تازهکار چند ویژگی مشترک دارند. این ویژگیها عامل اصلی ضرر و زیان افراد در بازارهای فارکس و سهام و یا حتی سایر .
تفاوت حساب ساده نقدی و مارجین دار
حسابهای معاملاتی انواع مختلفی دارند. اگر در بازارهای مالی فعالیت دارید حتماً با یکی از دو حساب نقدی یا مارجین دار کار میکنید. این .
چگونه ریسک و بازدهی حسابهای کوچک را مدیریت کنیم؟
اگر در بازار فارکس یا سهام معامله کرده باشید، حتماً متوجه شدهاید که کار با حسابهای کوچک زیر ۱۰۰۰ دلار چقدر سخت است. کسب .
دسته بندی ها
مقالات محبوب
انواع سبک های مدیریت سرمایه در فارکس(100% کاربردی و رایگان!)
فرمول مدیریت سرمایه(به طور ساده)
7 راه برای اینکه سرمایه تان را از دست ندهید!
4راه کاربردی برای مدیریت ریسک و سرمایه در فارکس
برچسب های محبوب
با توجه به تحریم های انجام شده برای کشورمان، و همینطور قیمت بالای دلار در ایران، تصمیم گرفتیم مسیری را فراهم کنیم تا منابع کسب ثروت در بازارهای مالی، برای همه فراهم شود.در این راستا سرمایه گذاری ای به صورت شخصی در این زمینه صورت گرفت و تلاش میکنیم این منابع به صورت مستمر به روز شده و با قیمت مناسب ارائه شود.
مارژین و مارکاپ چیست؟
مبحث مربوط به مارژین(یا مارجین) و مارکاپ، موضوعی است که بسیاری از فروشندگان درخصوص آن صحبت میکنند. بسیاری از مدیران فروش زمانی که قصد توجیه مشتری خود درباره سود محصولات خود را دارند، از تفاوت این دو بهره میبرند. جالب اینجاست که در واقع هر دو این موضوعات در واقع یک موضوع هستند. شاید بتوان گفت مثالی که حضرت مولانا در خصوص فیل در تاریکی بیان کرده است را میتوان به این موضوع نسبت داد.
در حقیقت موضوع مارژین و مارکاپ، نوع نگاه و محاسبه حاشیه سود است که تعریف خود را دارد. اما از نظر روانی نحوه مدیریت این محاسبات در فروش نقش دارد. در ادبیات مدیریت، استعاره مفهومی فیل در تاریکی، نگاه به موضوع از دیدگاه کلان است. باوجود اینکه در مثال فیل در تاریکی، هیچکدام از آن افرادی که فیل را توصیف کردند، حرف نادرستی نمیزنند؛ بلکه تنها بخشی از آن را دیده بودند و از منظر خود به موضوع نگاه کرده بودند. نگاه به مارژین و مارکاپ، همان نگاه از منظر فردی از دیدگاه مشتری یا فروشنده است.
مطابق تعریف در علم اقتصاد، مارژین(margin)، یا حاشیه سود(Profit margin)، نسبتی است که بهوسیله آن، سودآوری فروش را محاسبه میکنند. این بدان معناست که مقدار سود، پس از کسر مالیات بر فروش خالص تقسیم میشود و حاصل آن حاشیه سود است. در حسابداری، سود خالص(Net income)، یا درآمد خالص، به میزان سود باقیمانده یک شرکت اطلاق میشود، که پس از کسر نمودن مجموع بهای کالای فروخته شده، هزینههای عملیاتی، برآمد و مالیات، از مجموع درآمدها در طول یک دوره حسابرسی، عاید آن شرکت میگردد. مارک آپ(Markup)، اضافه بها نسبتی است که از تقسیم سود خالص بر قیمت خرید محاسبه میشود. یعنی با توجه به اینکه قیمت خرید برای ایجاد سود باید کمتر از قیمت فروش باشد، عدد حاصل از تقسیم سود برآن عدد بزرگتری است و جنبه روانی آن اهمیت دارد.
مارژین چیست؟
همانگونه که شرح داده شد، مارژین(margin)، یا حاشیه سود(Profit margin)، نسبتی است، که بهوسیله آن، سودآوری هر ریال از فروش را، محاسبه میکنند؛ به این ترتیب که مقدار سود پس از کسر مالیات را بر فروش خالص تقسیم میکنند. میزان سود خالص یک شرکت، اولین معیاری است که بیشتر سرمایهگذاران در رابطه با سوددهی شرکت، مدنظر قرار میدهند، ولی توجه محض به سودهای خالص، تصویری دقیق از عملکرد شرکت، ارائه نخواهد داد.
در مقابل نسبتهای حاشیه سود، بجای برآورد کردن میزان داراییها، سهام و سرمایهگذاریهای شرکت، مقدار پولی را که آن شرکت، از تمام درآمدهای حاصل از فروش محصولات، داراییها و سرمایهگذاریها به دست خواهد آورد، مورد توجه قرار میدهد. حاشیهها به بیان ساده، عوایدی هستند، که به صورت نسبت یا درصدی از فروش شرکت، بیان میشوند. این درصد، سهامداران و سرمایهگذاران را قادر میسازد، که سوددهی شرکتها را به مقایسه بگذارند.
مارژین عملیاتی چیست؟
حاشیه سود عملیاتی(operating profit margin)، نسبت از تقسیم سود عملیاتی به فروش بدست میآید. به این روش محاسبه از پایین نیز اطلاق میشود. اقلام غیر عملیاتی همچون درآمد و هزینه بهره، سود و زیان واگذاری داراییها در محاسبه سود عملیاتی منظور نمیشود. این نسبت معیار قویتری برای ارزیابی سودآوری و فروش است.
با در نظر گرفتن سود شرکت قبل از کسر مالیات، حاشیه سود عملیاتی منعکسکننده موفقیت مدیریت شرکت در ایجاد سود از عملیات جاری شرکت است. این نسبت نشاندهنده این واقعیت است که به ازای هر واحد پولی، از فروش، چه میزان سود عملیاتی (سود پس از کسر هزینههای عملیاتی) عاید شرکت شدهاست. نسبتهای بالای حاشیه سود عملیاتی نشاندهنده توفیق مدیریت در کنترل هزینههای شرکت یا پیشی گرفتن رشد فروش شرکت به رشد هزینههای آن است.
حاشیه سود عملیاتی در عین حال امکان مقایسه سوددهی شرکتهایی که معمولاً هزینههای عملیاتی و بهای تمام شده کالای فروش رفته را افشا نمیکند، برای سهامداران فراهم کند. این نسبت معمولاً قابل اتکاتر بهشمار میآید. زیرا کمتر مورد دستکاری توسط حقههای حسابداری قرار میگیرد. بهطور طبیعی به علت اینکه این نسبت شامل تمام هزینهها از جمله هزینههای فروش و هزینههای عملیاتی است، مقدار آن از حاشیه سود ناویژه کمتر است.
مارکاپ چیست؟
مارک آپ(Markup)، یا اضافه بها نسبیتی است که از حاصل تقسیم حاشیه سود بر قیمت خرید حاصل میگردد. به این روش محاسبه از بالا نیز گفته میشود. الگوی محاسبه مارکاپ اولین بار توسط واگ در سال 1964 به جهان معرفی شد. همانگونه که اشاره شد، این موضوع در نحوه قیمتگذاری تاثیر داشته و قیمت گذاری در میزان سفارش مشتری و فروش آن تاثیر خواهد داشت.
در برخی اوقات مشتری به دلیل حاشیه سود پایین، ممکن است از خرید محصول اجتناب کند. در خصوص محصولات جدید باشد که نیاز به معرفی توسط واسطه را داشته باشد، این مهم اهمیت ویژهای دارد. لذا نحوه محاسبه، همواره در قیمت گذاری باتوجه به حاشیه سود واسطهها، بسیار اهمیت دارد.
مارژ در اقتصاد
مارژ در اقتصاد به معنای کنار، حد، حاشیه، لبه، تفاوت، به عنوان فرق میان هزینه و قیمت کالای تولید شده است. این واژه در خرید و فروش سهام و بازار بورس نیز کاربرد دارد.
مارژین در پزشکی
در جراحی موارد مشکوک به سرطان، هنگام برداشت توده، همراه توده مقداری از بافت اطراف نیز برداشته میشود. به این بافت اطراف مارژین یا مرز گفته میشود.
حاشیه یا مارجین چیست ؟
مارجین یا حاشیه، وجه تضمین اولیه یا وجه مورد نیاز برای بازکردن یک معامله است که بر اساس لوریج محاسبه می گردد؛ اما برای درک بهتر مفهوم حاشیه یا مارجین، ابتدا لوریج را فراموش کنید. اجازه دهید تصور کنیم که در بازار فارکس لوریجی در کار نیست، یا بگوییم حساب شما لوریج ۱:۱ دارد. بعد از بیان مفهوم اولیه، تاثیر لوریج در مارجین را نیز بیان می کنیم.
مارجین مقداری از پول است که در یک پوزیشن یا معامله، شرکت می کند. اینگونه تصور کنید که شما یه حساب ۲۰،۰۰۰ دلاری دارید و تصمیم دارید ۲۰۰۰ یورو در مقابل دلار آمریکا (EUR/USD) بخرید. برای خرید این ۲۰۰۰ یورو با فرض اینکه نرخ یورو به دلار آمریکا برابر ۱٫۴۳۴۵ باشد، شما چه میزان دلار آمریکا باید بپردازید؟ در واقع چه میزان مارجین نیاز دارید؟
وقتی نرخ در جفت ارز EUR/USD برابر ۱٫۴۳۴۵ است، یعنی ارزش هر یک یورو برابر ۱٫۴۳۴۵ دلار آمریکا می باشد، پس برای خرید ۲۰۰۰ یورو، شما باید ۲۸۶۹ دلار آمریکا بپردازید.
۲۰۰۰ یورو = ۲۰۰۰ × ۱۴۳۴٫۵
بنابر این
۲۰۰۰ یورو برابر ۲۸۶۹ دلار آمریکا است
اگر شما یک پوزیشنِ خرید ۲۰۰۰ EUR/USD بگیرید. (یعنی شما ۲۰۰۰ یورو در مقابل دلار آمریکا خریده اید) پس مقدار ۲۸۶۹ دلار از کل ۲۰،۰۰۰ دلار موجودی حساب فرضی شما، بلافاصله در این معامله درگیر می شود. وقتی شما حجم معامله (Volume) را به طور مثال روی ۰٫۰۲ لات قرار می دهید (هر لات، یکصد هزار واحد از ارز سمت چپ می باشد، پس در اینجا ۰٫۰۲ لات یعنی ۰٫۰۲ × ۱۰۰،۰۰۰ = ۲۰۰۰ واحد از ارز سمت چپ که در مثال ما برابر ۲۰۰۰ یورو می گردد) و روی دکمه خرید کلیک می کنید. برای خریدِ این ۲۰۰۰ یورو ۲۸۶۹ دلار از حساب شما پرداخت می شود که این مبلغ مارجین نامیده می شود.
اکنون مفهوم لوریج را وارد بحث می کنیم، بیایید فرض کنیم که حساب شما لوریج یک به صد (۱:۱۰۰) دارد. در این حالت برای خرید همان دو هزار یورو در مقابل دلار آمریکا که در حالت قبل بررسی کردیم، شما باید یک صدم (یک از صد واحد ۱:۱۰۰) مقدار پول لازم را پرداخت کنید. در حالت قبل لوریج ۱:۱ بود که شما نسبت یک از یک واحد پول را باید پرداخت می کردید در واقع همه پول را باید پرداخت می کردید. بنابراین با لوریج ۱:۱۰۰، برای خرید ۲۰۰۰ یورو در مقابل دلار (۰٫۰۲ لات)، با همان نرخ ذکر شده در مثال قبل، شما باید یک صدم از ۲۸۶۹ دلار را پرداخت کنید که می شود ۲۸/۶۹ دلار.
با یک مثال، بگویید محسابه مارجین چگونه است؟
اگر در بازار فارکس بخواهید ۱ لات یورو در مقابل دلار آمریکا را در حساب تان به لوریج یک به صد (۱:۱۰۰) با نرخ ۱٫۴۳۴۵ معامله کنید، مقدار مارجین لازم برای انجام این معامله چقدر می باشد؟
هر لات یورو در مقابل دلار آمریکا، صد هزار یورو می باشد. (صد واحد از ارز سمت چپ در EUR/USD)
نرخ EUR/USD برابر ۱٫۴۳۴۵
۱۰۰ هزار × ۱٫۴۳۴۵ برابر ۱۴۳۴۵۰ است
پس یک لات یورو برابر ۱۴۳۴۵۰ دلار است. لوریج ما ۱:۱۰۰ است پس یک صدم آن را باید تامین کنیم. یعنی
۱۴۳۴۵۰ تقسیم بر ۱۰۰ برابر ۱۴۳۴٫۵۰ دلار.
پس یک پوزیشن با حجم یک لات EUR/USD در یک حساب با لوریح ۱:۱۰۰ به ۱۴۳۴٫۵۰ دلار مارجین نیاز دارد
Margin فری مارجین یا مارجین آزاد چیست؟
مارجین آزاد ، تفاوت اکوئیتی حساب و مارجینِ پوزیشن های باز شما می باشد. در واقع میزان پولی است که در معاملات در حال حاضر درگیر نیست، می توانید بخشی از آن را برداشت کنید، صرف باز کردن معاملات دیگر کنید یا برای پوشش ضرر در معاملات فعلی در همان حساب استفاده کنید
فری مارجین یا مارجین آزاد چگونه محاسبه می شود؟
فرمول مارجین آزاد = اکوئیتی منهای مارجین
وقتی که شما هیچ پوزیشن بازی نداشته باشید، هیچ مقدار پولی از حسابتون در مارجین استفاده نشده است. بنابراین همه پولی که در اکانت تان دارید آزاد است. تا زمانی که شما هیچ پوزیشنی نداشته باشید.
اکوئیتی حساب شما و فری مارجین با بالانس حساب شما برابر است.
بالانس یا تراز حساب چیست؟ Balance
زمانی که شما هیچ پوزیشن بازی نداشته باشید؛ بالانس حساب شما، مقدار پولی است که در حسابتان دارید. برای مثال اگر شما یک اکانت ۲۰۰۰ دلاری داشته باشید و هیچ پوزیشن بازی هم نداشته باشید، بالانس حساب شما ۲۰۰۰ دلار می باشد.
اکوئیتی چیست؟ Equity
اکوئیتی برابر بالانس حساب (موجودی حساب) به علاوه مقدار متغیر سود یا ضرر پوزیشن های باز (در هر لحظه) می باشد.
اکوئیتی = بالانس + سود یا زیان متغیر
هنگامی که شما هیچ پوزیشن بازی نداشته باشید، در نتیجه سود یا زیان متغیری هم ندارید، بنابراین بالانس و اکوئیتی حساب شما زمانی که پوزیشن بازی ندارید با هم برابر می باشد. در این حالت مقدار اکوئیتی همان مقدار بالانس است.
در حالتی که شما یک یا چند پوزیشن باز دارید و به طور مثال مجموع سود این پوزیشن ها ۲۰۰۰ دلار می باشد، فرمول کال مارجین اکوییتی حساب شما، بالانس حساب به علاوه این ۲۰۰۰ دلار می باشد. حالا در نظر بگیرید که پوزیشن های شما ۱۰۰۰ دلار در ضرر قرار داشته باشد در این حالت اکوییتی حساب شما برابر بالانس حساب منهای ۱۰۰۰ دلار است.
آشنایی با سواپ (Swap) یا نرخ بهره شبانه
سواپ (Swap) تفاوت میان نرخهای بهره است و معمولاً واژهای است که در بازار ارز بیشتر به کار میرود. البته کارگزاریهایی که امکان معامله CFD هم دارند از نرخهای سواپ استفاده میکنند. اگر عمر معاملات شما زیر یک روز باشد و معاملات را قبل از پایان روز ببندید، نیازی به دانستن نرخ سواپ نخواهید داشت. با این حال اگر عمر معاملات شما بیش از یک روز است و معمولاً معاملات را تا چند روز باز نگه میدارید، نرخ سواپ برای شما اهمیت خواهد داشت. نرخ سواپ میتواند سود و یا زیان جانبی را به معاملات شما تحمیل کند.
ازآنجاییکه معامله در بازار ارز شامل خریدوفروش همزمان ارز دو کشور است، تفاوت نرخ بهره میان دو کشور نشانگر نرخ سواپ خواهد بود. اگر معامله شما تا فردا باز بماند، بسته به اینکه نرخ سواپ معامله منفی یا مثبت است، سود یا زیان نهایی معامله تغییر خواهد کرد. معمولاً به نرخ سواپ (Swap) هزینه گذار قرارداد شبانه برای معاملات باز هم گفته میشود. معمولاً نرخهای سواپ برای هر شب محاسبه میشود اما در شبهای چهارشنبه این نرخ سه برابر میشود.
نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟
در تئوری زمانی که شما ارزی با نرخ بهره بالا را خریداری میکنید و ارز با نرخ بهره پایین را میفروشید، نرخ سواپ مثبت خواهد بود. در این نوع معامله در واقع شما ارز با نرخ بهره پایین را قرض گرفتهاید و آن را به دارایی با نرخ بازدهی بالاتر تبدیل کردهاید (آربیتراژ نرخ بهره). در مقابل اگر ارز با نرخ بهره پایین را خریداری نمایید و ارز با نرخ بهره بالا را بفروشید، نرخ سواپ منفی خواهد بود. به طور مثال جفت ارز USDJPY را در نظر بگیرید.
نرخ بهره سالانه آمریکا در حال حاضر ۲٫۵۰ درصد است و نرخ بهره ژاپن منفی ۰٫۱۰ درصد. زمانی که شما USDJPY را خریداری میکنید، یعنی در حال فروش ین ژاپن و خرید دلار آمریکا هستید. در این صورت نرخ سواپ برابر است با تفاوت ۲٫۵۰ و منفی ۰٫۱۰ که میشود مثبت ۲٫۶۰ درصد (در سال). اما اگر در همین جفت ارز معامله فروش بزنید، یعنی دلار آمریکا را فروخته و ین ژاپن خریداری کنید، نرخ سواپ برابر منفی ۰٫۱ منهای ۲٫۵۰ درصد خواهد بود (منفی ۲٫۴۰ درصد). اما در عمل نرخ سواپ میتواند با چنین فرمولی تفاوت داشته باشد. در واقع نرخ سواپ توسط نهادهایی تعیین میشود که نقدینگی را فراهم میکنند و به همین دلیل نرخ سواپ میتواند با نتیجه فرمول بالایی متفاوت باشد.
مارجین کال یا کال مارجین چیست؟ Margin Call
هر بروکری محدودیت های خاص خود را برای سطح مارجین دارد. اما می توان گفت اکثر بروکر ها سطح صد درصد را برای سطح مارجین در نظر گرفته اند. این محدودیت را سطح کال مارجین (Margin Call) نامیده می شود. سطح کال مارجین صد درصد به این معنی است که اگر مارجین لول حساب شما به صد درصد برسد، شما هنوز می توانید پوزیشن هایتان را ببندید، اما نمی توانید پوزیشن جدیدی بگیرید. بنابراین وقتی که سطح کال مارجین صد درصد رخ دهد، اکوئیتی حساب شما با مارجین حساب تان برابر شده است و شما در حال ضرر دادن در پوزیشن هایتان هستید و روند بازار برخلاف پوزیشن های شما در حرکت است، هنگامی که اکوئیتی حساب شما برابر مارجین گردد، شما به هیچ عنوان نمی توانید پوزیشن جدیدی بگیرید. در حقیقت کارگزاری با این کار به شما اجازه نمی دهد که بیشتر از پول موجود در حساب خود ریسک کنید و در نهایت به کارگزاری بدهکار شوید.
تصور کنید که شما یک حساب ۲۰۰۰۰ دلاری و یک پوزیشن ضررده با مارجین ۲۰۰۰ دلار دارید. اگر بازار بر خلاف پوزیشن شما در حرکت باشد و ضرر شما به ۱۸۰۰۰ دلار برسد اکوئیتی شما ۲۰۰۰ دلار خواهد بود (۲۰۰۰۰ دلار منهای ۱۸۰۰۰ دلار) که با مارجین شما برابر می باشد. بنابراین سطح مارجین شما (۲۰۰۰ تقسیم بر ۲۰۰۰) × ۱۰۰، مساوی صد درصد خواهد بود. هنگامی که سطح مارجین به صد درصد برسد، دیگر نمی توانید هیچ پوزیشن جدیدی بگیرید، مگر اینکه بازار تغییر جهت بدهد و اکوئیتی شما بیشتر از مارجینتان گردد.
کال مارجین چیست؟
فعالان بازار آتی، در صورت پیشبینی نادرست از روند قیمت بازار، مانند فعالان هر بازار دیگری متحمل زیان میشوند. با این حال، در بازار آتی به دلیل تسویه روزانه حسابها، معامله گران زیاندیده، در معرض وضعیت ناخوشایند «کال مارجین» نیز قرار میگیرند. در این مطلب قصد داریم تا به تعریف وضعیت مارجین کال، نحوه پیشبینی وضعیت حساب قبل از کال مارجین شدن و چگونگی خروج از وضعیت کال مارجین بپردازیم.
انواع وضعیت حساب در بازار بورس
برای فعالیت در بازار آتی، هر معاملهگر میبایست قبل از اخذ موقعیت خرید یا فروش، موجودی حساب عملیاتی خود را به میزان لازم شارژ نماید. در واقع به دلیل ماهیت تعهدی بازار آتی، خریدار و فروشنده میبایست وجهی را به منظور وجه تضمین انجام معامله (در روز سررسید) به حساب عملیاتی خود واریز نمایند. این وجه، پس از اخذ موقعیت خرید یا فروش توسط بورس در حساب معاملهگر به عنوان وجه تضمین، بلوکه میشود. حساب عملیاتی طی جلسه معاملاتی (با توجه به قیمت تسویه) هر نیم ساعت یکبار، بهروزرسانی میشود. با توجه به میزان موجودی حساب عملیاتی نسبت به وجه تضمین اولیه، وضعیت حساب سه حالت میتواند داشته باشد:
۱- وضعیت نرمال
۲- وضعیت ات ریسک
۳- وضعیت مارجین کال
وضعیت نرمال
چنانچه پس از تسویهحساب، برای معاملهگر سود شناسایی شود، حساب عملیاتی معاملهگر به همان میزان (منهای کارمزد معاملات) افزایش مییابد. در این شرایط که موجودی حساب عملیاتی بیشتر از ( یا برابر) میزان وجه تضمین اولیه است، به اصطلاح میگویند حساب در وضعیت نرمال قرار دارد.
وضعیت ات ریسک (At Risk)
چنانچه پس از تسویه حساب بر اساس قیمت تسویه، برای معاملهگر زیان شناسایی شود، از موجودی حساب عملیاتی وی کسر میشود. طبق مشخصات قراردادهای آتی، موجودی حساب عملیاتی تا ۳۰ درصد کاهش نسبت به وجه تضمین اولیه با مشکل مواجه نمیشود. در واقع موجودی حساب عملیاتی همواره میبایست حداقل به میزان ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه باشد.
هنگامی که موجودی حساب عملیاتی معاملهگر از وجه تضمین اولیه کمتر شود، اما از حداقل وجه تضمین (۷۰ درصد وجه تضمین اولیه) بالاتر باشد، گویند حساب وی در وضعیت ات ریسک قرار دارد. در این حالت اگرچه موجودی حساب عملیاتی کمتر از وجه تضمین اولیه است اما به دلیل بالاتر بودن نسبت به حداقل وجه تضمین، مشکلی برای معاملهگر پیش نمیآید. در این شرایط معاملهگر میبایست موجودی حساب خود را مدیریت نماید تا میزان آن کمتر از حداقل وجه تضمین اولیه نشود (مارجین کال نشود).
وضعیت مارجین کال (margin call)
چنانچه موجودی حساب عملیاتی پس از بهروزرسانی، کمتر از ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه بشود (حتی ۱ ریال!) حساب عملیاتی در وضعیت کال مارجین قرار میگیرد.
در واقع کال مارجین وضعیتی است که میزان زیان معاملات از حد مجاز آن (۳۰ درصد وجه تضمین اولیه) بیشتر شده و اخطاریه افزایش وجه تضمین جبرانی صادر میشود.
نکته:
۱.بهروزرسانی حسابها طبق جدیدترین دستورالعمل، هر نیم ساعت یکبار طی جلسه معاملاتی صورت میگیرد. قبلا یک بار و پس از اتمام جلسه معاملاتی انجام میشد.
۲.در بهروزرسانی حسابها طی جلسه معاملاتی، زیانها روی موجودی حساب هر نیم ساعت یک بار، اعمال میشود اما سودها، در پایان جلسه معاملاتی اعمال میشود.
۳.در بازار آتی کال مارجین و مارجین کال هر دو، مورد استفاده معامله گران قرار میگیرد و به معنای (margin call) است.
۴.کارگزاری آگاه یک ویژگی تحت عنوان پیشبینی وضعیت حساب در سامانه آنلاین خود تعبیه نموده است تا معامله گران همواره از وضعیت حساب خود باخبر باشند و اقدامات لازم را برای جلوگیری از مارجین کال شدن انجام دهند. برای آشنایی با این ویژگی مطلب “چگونه از کال مارجین شدن معاملات آتی کالا در امان بمانیم؟” را مطالعه نمایید.
مثال:
فرض کنید وجه تضمین اولیه برای قراردادهای آتی زعفران برابر با ۴۸۰ هزار تومان باشد. شخص ۴۸۰ هزار تومان به حساب عملیاتی خود واریز و یک موقعیت خرید یا فروش اخذ میکند. فرض نمایید موجودی حساب وی پس از پایان جلسه معاملاتی طی روزهای مختلف به شرح ذیل باشد:
روز | موجودی حساب | وضعیت |
اول | ۴۸۰.۰۰۰ | نرمال |
دوم | ۴۹۰.۰۰۰ | نرمال |
سوم | ۴۶۰.۰۰۰ | ات ریسک |
چهارم | ۴۹۵.۰۰۰ | نرمال |
پنجم | ۴۳۰.۰۰۰ | ات ریسک |
ششم | ۳۸۰.۰۰۰ | ات ریسک |
هفتم | ۳۲۰.۰۰۰ | مارجین |
در این مثال حداقل وجه تضمین برابر با ۴۸۰.۰۰۰*۰.۷= ۳۳۶.۰۰۰ است. به بیان دیگر اگر موجودی حساب عملیاتی معاملهگر از این مقدار کمتر شود (حتی ۱ ریال) وی در وضعیت مارجین کال قرار میگیرد.
در مثال فوق ملاحظه شد که وجه تضمین اولیه برابر با ۴۸۰ هزار تومان و حداقل وجه تضمین برابر با ۳۳۶ هزار تومان است. هنگامی که میزان موجودی حساب عملیاتی بین ۳۳۶ هزار تومان و ۴۸۰ هزار تومان قرار دارد گویند فرد در وضعیت ات ریسک قرار دارد. در این شرایط موجودی از حداقل وجه تضمین بیشتر اما از وجه تضمین اولیه کمتر است.
معاملهگر چگونه از وضعیت مارجین کال باخبر میشود؟
پس از بروز رسانی حسابها، با کاهش موجودی حساب به کمتر از حداقل وجه تضمین، مشخص میشود که چه افرادی کال مارجین شدهاند. معامله گران از طریق سامانه معاملاتی آنلاین خود میتوانند وضعیت حساب خود را چک نمایند. علاوه بر این، کارگزار به افرادی که مارجین کال شدهاند از طریق تماس تلفنی و در غیر این صورت، ارسال پیامک به معامله گران اعلام میکند که حساب آنها کال شده است . افرادی که مارجین کال شدهاند میبایست تا مهلتی که کارگزار تعیین میکند، اقدام به تکمیل وجه خود و یا بستن تعدادِ لازم از موقعیتهای خود نماید.
معاملهگر، چگونه از وضعیت کال مارجین خارج میشود؟
افرادی که مارجین کال میشوند از سه طریق میتوانند، از این وضعیت خارج بشوند.
۱- واریز وجه
۲- بستن موقعیتهای باز
۳- ترکیبِ واریز بخشی از وجه مورد نیاز و بستن تعداد موقعیت باز
معاملهگر تا چه زمانی فرصت دارد تا میزان وجه لازم را برای خروج از وضعیت مارجین کال واریز نماید؟
معامله گران کال مارجین طبق دستورالعمل، میبایست تا قبل از اتمام مهلتی که کارگزاری به آنها داده است وجه لازم (وجه تضمین جبرانی) را به حساب عملیاتی خود واریز نمایند.
اگر فرد طی مهلت تعیینشده موقعیتهای خود را نبندد و یا وجه واریز ننماید چه اتفاقی میافتد؟
بر اساس دستورالعمل، چنانچه فردی تا اتمام مهلت تعیینشده توسط کارگزاری، همچنان مارجین کال باشد کارگزار موظف به بستن تعداد لازم از موقعیتهای وی است. در واقع کارگزار تعدادی از موقعیتهای وی را میبندد تا وی از حالت مارجین کال خارج شود.
به طور مثال اگر فرد ۴ موقعیت باز داشته باشد اما تنها به ازای ۳ موقعیت وجه تضمین کافی داشته باشد آنگاه کارگزاری تنها یک موقعیت وی را میبندد.
نکته: اگر فردی مارجین کال شود و چند موقعیت بازداشته باشد، فقط به تعدادی از موقعیتهای باز وی بسته میشود که از حالت مارجین کال خارج شود.
اگر معاملهگر کال مارجین تا مهلت معینشده وجه لازم را واریز نکرد (و تعداد موقعیتهای باز خود را نبست) و بازار نیز با صف مواجه بود به نحوی که کارگزار نتواند موقعیت شخص مارجین کال را ببندد چه اتفاقی میافتد؟
اگر تا مهلت تعیینشده از سوی کارگزار، معاملهگر از حالت کال مارجین خارج نشد (نه پول واریز نمود و نه موقعیت بست) کارگزار اقدام به ثبت سفارش با قیمت سرخط تابلو، برای بستن موقعیت وی مینماید. اگر بازار با صف مواجه باشد سفارش معاملهگر در سیستم باقی میماند تا شاید تا انتهای جلسه معاملاتی سفارش انجام و موقعیت وی بسته شود.
چنانچه تا پایان جلسه معاملاتی سفارش واردشده برای فرد مارجین کال انجام نشود، پس از اتمام جلسه معاملاتی بازار جبرانی برای بستن موقعیت باز معاملهگر تشکیل خواهد شد.
سخن آخر
در این مطلب، ضمن تعریف وضعیتهای حساب عملیاتی و به ویژه وضعیت کال مارجین، نحوه خروج از مارجین کال به صورت تیتر وار بیان گردید. جهت درک بهتر نحوه خروج از شرایط کال مارجین، در مطلب بعدی به ارائه مثالهای ساده و کاربردی و پس از آن، تشریح بازار جبرانی خواهیم پرداخت.
دیدگاه شما